Ο σεισμός και το τσουνάμι του 1222 στην Κύπρο

Φωτογραφία από το Αρχαιολογικό Πάρκο Πάφου με την Πύλη του Κάστρου Saranda Kolones.

Ο σεισμός του 1222 στην Κύπρο έγινε στις 06:15 UTC στις 11 Μαΐου. Είχε εκτιμώμενο μέγεθος 7,0-7,5 βαθμών και πυροδότησε ένα τσουνάμι που καταγράφηκε στη Λιβύη και την Αλεξάνδρεια.

Το μεγαλύτερο μέρος από την σεισμική ενέργεια απελευθερώθηκε στη Λευκωσία , στη Λεμεσό και στην Πάφο . Πολλοί άνθρωποι πέθαναν, αν και δεν υπάρχουν εκτιμήσεις για το συνολικό αριθμό των θυμάτων. 

Η τοποθεσία του σεισμού εκτιμάται ότι ήταν στην νοτιοδυτική ακτή της Κύπρου και θεωρείται ότι συνδέεται με το Κυπριακό Τόξο . Το τόξο της Κύπρου αποτελεί το τεκτονικό όριο μεταξύ της Ευρασιατικής με την Αφρικανική στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η Αφρικανική πλάκα κινείται βόρεια με αποτέλεσμα τη σύγκρουση και την καταβύθιση της κάτω από τη μικροπλάκα της Ανατολίας [τμήμα της Ευρασιατικής πλάκας] όπου βρίσκεται και η Κύπρος. 

Το μεγαλύτερο μέρος των ζημιών του 1222 προκλήθηκαν στη Λεμεσό και τη Λευκωσία και ιδιαίτερα στην Πάφο, όπου σημειώθηκαν μεγάλες απώλειες ζωής.Το κάστρο της Πάφου , ένα βυζαντινό φρούριο, καταστράφηκε και αναγκάστηκε να ξαναχτιστεί από τους Λουζινιανούς . 

Εξαιτίας του τσουνάμι που ακολούθησε η θάλασσα υποχώρησε από το λιμάνι, αλλά επέστρεψε και πλημμύρισε την πόλη. Μια εκκλησία λέγεται ότι γκρεμίστηκε θάβοντας τον επίσκοπο. 

Οι  φραγκισκανοί μοναχοί εγκατέλειψαν την εκκλησία τους στην Πάφο μετά τον σεισμό. Το κάστρο Σαράντα Κολώνες , που χτίστηκε μόλις 30 χρόνια νωρίτερα με θέα στο λιμάνι, καταστράφηκε από το σεισμό. Δεν ξαναχτίστηκε, καθώς δεν χρειάστηκε πλέον να προστατεύσει το λιμάνι.

Ο σεισμός άλλαξε μόνιμα την Πάφο, καθιστώντας το λιμάνι άχρηστο και μετακινώντας την ακτογραμμή προς τη θάλασσα. δεν είχε πλέον προστατευμένο αγκυροβόλιο. 

Με πληροφορίες από τους  Ambraseys, N.; Melville, C.P.; Adams, R. D. (1994),USGS, EMSC.

 Γεωδίφης