Ενεργό ρήγμα στη Σελήνη εξακολουθεί να προκαλεί σεισμούς;
Η ανακάλυψη σεληνιακού σεισμού μπορεί να αλλάξει τα σεληνιακά σχέδια της NASA.
Μια πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη αναφέρει ότι η δόνηση από σεισμούς σεληνιακού τύπου, και όχι από τις προσκρούσεις μετεωριτών, ήταν η κύρια δύναμη πίσω από την μετατόπιση του εδάφους στην κοιλάδα Taurus-Littrow, την τοποθεσία όπου προσγειώθηκαν οι αστροναύτες του Apollo 17 το 1972. Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης μια πιθανή εξήγηση για τα μεταβαλλόμενα χαρακτηριστικά της επιφάνειας και αξιολόγησαν τις πιθανές ζημιές εφαρμόζοντας ενημερωμένα μοντέλα σεληνιακής σεισμικής δραστηριότητας - αποτελέσματα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζονται οι μελλοντικές αποστολές και οι μακροπρόθεσμοι οικισμοί στη Σελήνη.
Η εργασία, που διεξήχθη από τον ομότιμο ανώτερο επιστήμονα του Smithsonian, Thomas R. Watters, και τον αναπληρωτή καθηγητή γεωλογίας του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, Nicholas Schmerr, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science Advances.
Στοιχεία από το Apollo 17 αποκαλύπτουν δραστηριότητα σεληνιακού σεισμού στην αρχαία εποχή.
Για να διερευνήσουν την περιοχή, οι Watters και Schmerr εξέτασαν δείγματα και παρατηρήσεις που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια του Apollo 17. Οι αστροναύτες κατέγραψαν ίχνη από βράχους και κατολισθήσεις που φαίνεται να έχουν προκληθεί από σεληνιακούς σεισμούς. Αναλύοντας αυτά τα γεωλογικά στοιχεία, οι επιστήμονες εκτίμησαν πόσο ισχυροί ήταν αυτοί οι προηγούμενοι σεισμοί και εντόπισαν το πιθανότερο ρήγμα που ευθύνεται για τη δημιουργία τους.
«Δεν έχουμε το είδος των ισχυρών οργάνων κίνησης που μπορούν να μετρήσουν τη σεισμική δραστηριότητα στη Σελήνη όπως έχουμε στη Γη, οπότε έπρεπε να αναζητήσουμε άλλους τρόπους για να αξιολογήσουμε πόση κίνηση του εδάφους μπορεί να υπήρξε, όπως πτώσεις ογκόλιθων και κατολισθήσεις που κινητοποιούνται από αυτά τα σεισμικά γεγονότα», δήλωσε ο Schmerr.
Ενεργό ρήγμα στη Σελήνη μπορεί να εξακολουθεί να προκαλεί σεισμούς
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι σεληνιακοί σεισμοί με μέγεθος κοντά στο 3,0 - ήπιοι για τα γήινα δεδομένα αλλά σημαντικοί όταν συμβαίνουν κοντά στην πηγή τους - έχουν επανειλημμένα συγκλόνισει την περιοχή τα τελευταία 90 εκατομμύρια χρόνια. Αυτά τα γεγονότα συνδέονταν με το ρήγμα Lee-Lincoln, ένα τεκτονικό χαρακτηριστικό που διασχίζει τον πυθμένα της κοιλάδας. Το μοτίβο της δραστηριότητας υποδηλώνει την πιθανότητα ότι αυτό το ρήγμα, ένα από τα πολλά νεαρά ρήγματα ώθησης που έχουν εντοπιστεί στη Σελήνη, δεν έχει ακόμη αδρανήσει.
«Η παγκόσμια κατανομή των νέων ρηγμάτων ώθησης όπως το ρήγμα Lee-Lincoln, η δυνατότητά τους να είναι ακόμα ενεργά και η πιθανότητα σχηματισμού νέων ρηγμάτων ώθησης από τη συνεχιζόμενη συστολή θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τον σχεδιασμό της τοποθεσίας και την αξιολόγηση της σταθερότητας των μόνιμων θέσεων στη Σελήνη», δήλωσε ο Watters.
Αξιολόγηση καθημερινού κινδύνου για μελλοντικές σεληνιακές επιχειρήσεις
Οι Watters και Schmerr υπολόγισαν επίσης τη στατιστική πιθανότητα ενός καταστροφικού σεισμού κοντά σε ένα ενεργό σεληνιακό ρήγμα. Η εκτίμησή τους υποδηλώνει ότι η πιθανότητα να συμβεί ένα τέτοιο συμβάν οποιαδήποτε δεδομένη ημέρα είναι μία στα 20 εκατομμύρια.
«Δεν ακούγεται και πολύ σημαντικό, αλλά όλα στη ζωή είναι ένα υπολογισμένο ρίσκο», σημείωσε ο Schmerr. «Ο κίνδυνος να συμβεί κάτι καταστροφικό δεν είναι μηδενικός και, ενώ είναι μικρός, δεν είναι κάτι που μπορείτε να αγνοήσετε εντελώς κατά τον σχεδιασμό μακροπρόθεσμων υποδομών στην επιφάνεια της σελήνης».
Οι σύντομες αποστολές όπως το Apollo 17 αντιμετωπίζουν μικρό κίνδυνο λόγω της περιορισμένης διάρκειάς τους. Ωστόσο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα έργα που περιλαμβάνουν μεγαλύτερες διαμονές θα αντιμετωπίζουν σταδιακά αυξανόμενο κίνδυνο. Οι επερχόμενες αποστολές που χρησιμοποιούν σχέδια ψηλότερων διαστημοπλοίων προσεδάφισης, συμπεριλαμβανομένου του Συστήματος Προσεδάφισης Ανθρώπινου Δυναμικού Starship, μπορεί να είναι πιο ευάλωτες στην επιτάχυνση του εδάφους που προκαλείται από σεισμούς σε σεληνιακό περιβάλλον κοντά σε ένα ενεργό ρήγμα. Αυτές οι ανησυχίες είναι ιδιαίτερα σημαντικές καθώς η NASA προχωρά με το πρόγραμμα Artemis, το οποίο στοχεύει στη διατήρηση μιας συνεχούς ανθρώπινης παρουσίας στη Σελήνη. Οι Watters και Schmerr τόνισαν ότι οι σύγχρονες αποστολές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους κινδύνους που δεν αντιμετωπίστηκαν κατά την εποχή του Apollo.
«Αν οι αστροναύτες βρίσκονται εκεί για μια μέρα, θα έχουν πολύ κακή τύχη αν συμβεί ένα καταστροφικό γεγονός», πρόσθεσε ο Schmerr. «Αλλά αν έχετε ένα βιότοπο ή μια επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη για μια ολόκληρη δεκαετία, αυτό είναι 3.650 ημέρες επί 1 στα 20 εκατομμύρια, ή ο κίνδυνος ενός επικίνδυνου σεληνιακού σεισμού γίνεται περίπου 1 στις 5.500. Είναι παρόμοιο με το να πηγαίνουμε από τις εξαιρετικά χαμηλές πιθανότητες να κερδίσετε ένα λαχείο σε πολύ υψηλότερες πιθανότητες να σας μοιραστεί ένα χέρι πόκερ με τέσσερα όμοια.»
Προώθηση του πεδίου της σεληνιακής παλαιοσεισμολογίας
Ο Schmerr θεωρεί αυτή την έρευνα ως μέρος ενός αναπτυσσόμενου τομέα γνωστού ως σεληνιακή παλαιοσεισμολογία, η οποία επικεντρώνεται στην αρχαία σεισμική δραστηριότητα. Σε αντίθεση με τη Γη, όπου οι επιστήμονες μπορούν να σκάψουν τάφρους για να αποκαλύψουν στοιχεία προηγούμενων σεισμών, οι σεληνιακοί ερευνητές πρέπει να βασίζονται σε υλικό που έχει ήδη συλλεχθεί και σε απεικονίσεις από την τροχιά. Αναμένει ότι η μελλοντική πρόοδος θα επιταχυνθεί χάρη στη χαρτογράφηση υψηλότερης ανάλυσης, τη νέα τεχνολογία και τις επερχόμενες αποστολές Artemis που σχεδιάζουν να αναπτύξουν σεισμόμετρα πολύ πιο προηγμένα από αυτά που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του Apollo.
«Θέλουμε να βεβαιωθούμε ότι η εξερεύνηση της Σελήνης θα γίνει με ασφάλεια και ότι οι επενδύσεις θα γίνουν με προσεκτικά μελετημένο τρόπο», δήλωσε ο Schmerr. «Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήξαμε είναι: μην χτίζετε ακριβώς πάνω σε ένα απόκρημνο ρήγμα ή σε πρόσφατα ενεργό ρήγμα. Όσο πιο μακριά από ένα απόκρημνο ρήγμα, τόσο μικρότερος είναι ο κίνδυνος».
Αυτή η έρευνα υποστηρίχθηκε από την αποστολή Lunar Reconnaissance Orbiter της NASA, η οποία ξεκίνησε στις 18 Ιουνίου 2009. Το LRO λειτουργεί από το Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA για τη Διεύθυνση Επιστημονικών Αποστολών. Αυτό το άρθρο δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα τις απόψεις αυτού του οργανισμού.
Γεωδίφης με πληροφορίες από τη ΝΑΣΑ,Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, Αποστολή Lunar Reconnaissance Orbiter
https://www.miragenews.com/moonquake-discovery-may-alter-nasas-lunar-plans-1584710/