Δαχτυλίδια από βράχους στη Σαχάρα
Στη νοτιοανατολική Λιβύη, οι ομόκεντροι βραχώδεις δακτύλιοι του Τζαμπάλ Αρκάνου στέκονται ως λείψανα παρελθοντικών γεωλογικών δυνάμεων που αναδεύονταν κάτω από την έρημο.
Στη βορειοανατολική Αφρική, στο πιο ξηρό τμήμα της Σαχάρας, σκούρες βραχώδεις εκβολές υψώνονται πάνω από την ανοιχτόχρωμη άμμο της ερήμου. Αρκετοί από αυτούς τους σχηματισμούς, συμπεριλαμβανομένου του Jabal Arakanū, εμφανίζουν εντυπωσιακές δακτυλιωτές δομές.
Το Τζαμπάλ Αρκάνου (γράφεται επίσης Arkenu) βρίσκεται στη νοτιοανατολική Λιβύη, κοντά στα σύνορα με την Αίγυπτο. Αρκετοί άλλοι ορεινοί όγκοι είναι συγκεντρωμένοι σε κοντινή απόσταση, συμπεριλαμβανομένου του Τζαμπάλ Αλ Αουαϊνάτ (ή Ουεϊνάτ), που βρίσκεται περίπου 20 χιλιόμετρα (12 μίλια) νοτιοανατολικά. Περίπου 90 χιλιόμετρα δυτικά βρίσκονται οι δομές Αρκένου με το ίδιο όνομα . Αυτά τα κυκλικά χαρακτηριστικά θεωρούνταν κάποτε ότι σχηματίστηκαν από πτώσεις μετεωριτών, αλλά μεταγενέστερες επιτόπιες έρευνες υπέδειξαν ότι προέκυψαν από χερσαίες γεωλογικές διεργασίες.
Οι δακτυλιωτές δομές του Αρκάνου έχουν επίσης γήινη προέλευση. Πιστεύεται ότι σχηματίστηκαν καθώς το μάγμα ανέβαινε προς την επιφάνεια και εισχωρούσε στον περιβάλλοντα βράχο. Επαναλαμβανόμενα γεγονότα διείσδυσης παρήγαγαν μια σειρά από επικαλυπτόμενους δακτυλίους, τα κέντρα τους περίπου ευθυγραμμισμένα προς τα νοτιοδυτικά. Το προκύπτον σύμπλεγμα δακτυλίων - που αποτελείται από πυριγενή βασάλτη και γρανίτη - οριοθετείται στα βόρεια από έναν σχηματισμό σε σχήμα καπέλου από στρώματα ψαμμίτη, ασβεστόλιθου και χαλαζία.
Αυτή η φωτογραφία, που τραβήχτηκε από έναν αστροναύτη στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στις 13 Σεπτεμβρίου 2025, δείχνει τον ορεινό όγκο να ρίχνει μακριές σκιές στην έρημο. Οι κορυφογραμμές βρίσκονται σχεδόν 1.400 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας ή περίπου 800 μέτρα πάνω από τις γύρω αμμώδεις πεδιάδες. Παρατηρήστε αρκετές συστάδες από ογκόλιθους, χαλίκι και άμμο που απλώνονται από τη βάση του βουνού προς τους παρακείμενους διαμήκεις αμμόλοφους.
Δύο ουάντι, ή συνήθως ξηρές κοίτες ποταμών, διασχίζουν τη δομή. Ωστόσο, το νερό είναι σπάνιο σε αυτό το τμήμα της Σαχάρας. Προηγούμενη έρευνα που χρησιμοποίησε δεδομένα από την πλέον ολοκληρωμένη Αποστολή Μέτρησης Τροπικών Βροχοπτώσεων (TRMM) της NASA και της JAXA έδειξε ότι η νοτιοανατολική Λιβύη, μαζί με τις γειτονικές περιοχές της Αιγύπτου και του βόρειου Σουδάν, δέχεται μόνο περίπου 1 έως 5 χιλιοστά βροχής ετησίως. Ελαφρώς υψηλότερες συσσωρεύσεις, περίπου 5 έως 10 χιλιοστά ετησίως, εμφανίζονται κοντά στο Τζαμπάλ Αρκάνου και τους γειτονικούς ορεινούς όγκους, γεγονός που υποδηλώνει μια μέτρια ορογραφική επίδραση από τα βουνά.
Γεωδίφης με πληροφορίες από το Παρατηρητήριο της Γης , Εικόνα της ημέρας για τις 28 Νοεμβρίου 2025
Η φωτογραφία αστροναύτη ISS073-E-698446 αποκτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2025, με ψηφιακή φωτογραφική μηχανή Nikon Z9 με εστιακή απόσταση 800 χιλιοστών. Παρέχεται από το Κέντρο Παρατηρήσεων Γης του Πληρώματος του ISS και τη Μονάδα Επιστήμης της Γης και Τηλεπισκόπησης του Διαστημικού Κέντρου Johnson. Η εικόνα τραβήχτηκε από μέλος του πληρώματος της Αποστολής 73. Η εικόνα έχει περικοπεί και βελτιωθεί για βελτίωση της αντίθεσης και έχουν αφαιρεθεί τυχόν αντικείμενα του φακού. Το Πρόγραμμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού υποστηρίζει το εργαστήριο ως μέρος του Εθνικού Εργαστηρίου του ISS για να βοηθήσει τους αστροναύτες να τραβήξουν φωτογραφίες της Γης που θα έχουν τη μεγαλύτερη αξία για τους επιστήμονες και το κοινό, και για να διαθέσει αυτές τις εικόνες ελεύθερα στο Διαδίκτυο. Πρόσθετες εικόνες που τραβήχτηκαν από αστροναύτες και κοσμοναύτες μπορούν να προβληθούν στην Πύλη της NASA/JSC για τη Φωτογραφία Αστροναυτών της Γης . Ιστορία από την Kathryn Hansen.
https://science.nasa.gov/earth/earth-observatory/rings-of-rock-in-the-sahara/