Κως 1970, εισαγωγικές εξετάσεις για το Πανεπιστήμιο
Η Νέλλη Κάσδαγλη [συναγωνίστρια στις γενικές (πανελλήνιες) εισαγωγικές εξετάσεις του 1970 και συμμαθήτρια στο φροντιστήριο του Μανώλη Χατζηγιακουμή, στη ανηφοριά της οδού Θεμιστοκλέους], με γύρισε 50 χρόνια πίσω στο αξέχαστο καλοκαίρι του 1970,που σε καμιά περίπτωση πάντως δεν θα ήθελα να ξαναζήσω.
Εν πρώτοις, ο λόγος για τον μεγάλο δάσκαλο. Χωρίς αυτόν, εγώ τουλάχιστον, δεν θα εισαγόμουν σε ελληνικό πανεπιστήμιο. Του οφείλω το «ευ Ζην». Το μονοπάτι που υποδείκνυε στους υποψήφιους (τα Χατζηγιακουμάκια, όπως αποκαλούνταν οι ανά την Ελλάδα μαθητές του) ,ανηφορικό αλλά εγγυώμενο επιτυχία, ιδίως για εμάς τα παιδιά της Επαρχίας, που μειονεκτούσαμε έναντι των προερχομένων από την Αθήνα και τα άλλα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου ανέκαθεν λειτουργούσαν οργανωμένα φροντιστήρια ,τα οποία η πλειονότητα των υποψηφίων παρακολουθούσε τουλάχιστον από την τετάρτη γυμνασίου (πρώτη Λυκείου).Στη Κω, δεν υπήρχαν τότε ακόμη οργανωμένα φροντιστήρια και οι καθηγητές του ιπποκράτειου γυμνασίου, δεν επιτρέπονταν ,ως δημόσιο υπάλληλοι, να ασκήσουν επιπρόσθετο ,ιδιωτικά, διδακτικό έργο. Έπρεπε λοιπόν σε δύο θερινούς μήνες να καλύψουμε χρονικά, την απόσταση τριών τουλάχιστον ετών από τους συνυποψηφίους μας.
Οδηγός επιτυχίας κατά Μανώλη Χατζηγιακουμή: Κανένας εφησυχασμός, εντατικοποίηση της μελέτης ,εντός και εκτός Φροντιστηρίου, στα όρια της σωματικής και ψυχικής κατάρρευσης (σε συνθήκες αφόρητης αθηναϊκής καλοκαιρινής ζέστης, σε άγνωστο περιβάλλον για εμάς από τη Κω και με τεράστια χρονική πίεση) και κυρίως μέθοδος διδασκαλίας . Ενώ στα άλλα φροντιστήρια η ακολουθούμενη διδακτική μέθοδος εξαντλείτο βασικά στην απομνημόνευση βασιζόμενη και στους νόμους των πιθανοτήτων και της στατιστικής, ο Χατζηγιακουμής, περιοριζόμενος στα αρχαία Ελληνικά και τα Λατινικά, μας έμαθε δύο πολύ σημαντικά πράγματα: να μπορούμε να μεταφράζουμε οποιοδήποτε κείμενο της αρχαίας ελληνικής γραμματείας (χρησιμοποιώντας κύκλους και γραμμές) και να μάθουμε Λατινικά, ως ξένη ομιλούμενη γλώσσα. Ποιός από τους συμμαθητές στο φροντιστήριο δεν θυμάται την μέθοδο Λατινικής του Δέφνερ και το γεγονός ότι, από όλα τα φροντιστήρια των Αθηνών, μόνο στο δικό μας διαβάζαμε και κατανοούσαμε πλήρως ολόκληρο το βιβλίο του Ιουλίου Καίσαρα για τον γαλλατικό πόλεμο?
Ανακαλώ στη μνήμη μου τρία γεγονότα.
Ήταν η αρχή της σχολικής χρονιάς 1969-1970 στο ιπποκράτειο Γυμνάσιο της Κω. Είχαν μόλις ανακοινωθεί τα αποτελέσματα των εισαγωγικών εξετάσεων για το πανεπιστήμιο, όπου δυστυχώς η επίδοση των παιδιών που ήταν τότε υποψήφιοι, απογοητευτική .Στο πρώτο μάθημα στην Άλγεβρα, μπήκε στη τάξη ο μαθηματικός μας, ο αλησμόνητος Δημήτρης Γερμενής, αμίλητος με τα χέρια σταυρωμένα στη πλάτη, όπως συνήθιζε. Απόλυτη σιγή. Έκανε δύο φορές τον γύρο της τάξης και με την χαρακτηριστική πελοποννησιακή προφορά του μας είπε στο τέλος δυνατά: Ρε, δεν ντρεπόμαστε! Ξαναέκανε για τρίτη φορά τον γύρο της τάξης και επανέλαβε την πρόταση του, οπότε κάποιος από τα πίσω θρανία (την γαλαρία) ρώτησε αμήχανα: Γιατί κύριες καθηγητά; Η απάντηση ήρθε κοφτή και μας φάνηκε σας χαστούκι στο πρόσωπο: Ρε, τρείς άνθρωποι μόνο πέρασαν φέτος στο πανεπιστήμιο. Ντροπή. Επρόκειτο, για τον Δημοσθένη Θυμανάκη που πέρασε στους πολιτικούς Μηχανικούς Θεσσαλονίκης, τον Νίκο Πατούρη, που επέτυχε στη Νομική Αθηνών και την Τέτη Φάκκου, που πέρασε στη αγγλική Φιλολογία. Ακολούθησε παρατεταμένη σιωπή, αλλά όλοι μας, χωρίς να ανταλλάξουμε κουβέντα, δώσαμε σιωπηλά υπόσχεση στον εαυτό μας, να τα καταφέρουμε. Πράγμα που επιτεύχθηκε στη δική μας χρονιά, το επόμενο ακριβώς έτος 1970. Το ιπποκράτειο Γυμνάσιο, είχε τότε τις περισσότερες επιτυχίες στις εισαγωγικές από όλα τα γυμνάσια της Δωδεκανήσου, της Ρόδου συμπεριλαμβανόμενης. Νομίζω ότι το ρεκόρ εκείνο ,δεν καταρρίφθηκε ποτέ, μέχρι σήμερα!
Το δεύτερο γεγονός ήταν το ακόλουθο. Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ,οι γονείς του Μανώλη Καβουκλή, που πέρασε με την πρώτη στη Νομική Αθηνών, οργάνωσαν επινίκιο πάρτι για τα παιδιά, στο σπίτι τους, που βρίσκεται στη αυλή του Αγίου Νικολάου. Πήγαμε όλοι οι συμμαθητές. Αυτό που με συγκλόνισε, και το λέω δημόσια για πρώτη φορά, είναι το ψυχικό μεγαλείο των συμμαθητριών και συμμαθητών μας εκείνων, που αν και απέτυχαν, ήλθαν στο πάρτι , χάρηκαν και διασκέδασαν μαζί μας, σαν να είχαν και αυτοί πετύχει στις εισαγωγικές εξετάσεις. Από τότε δημιουργήθηκε ένας έντονος ψυχικός δεσμός ανάμεσα στους συμμαθητές, που διατηρείται ακλόνητος ήδη μισό αιώνα.
Κλείνω με το τρίτο συμβάν: Στη μικρή τότε, από πλευράς κατοίκων, πόλη της Κω, η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων στην εισαγωγικών εξετάσεων ήταν το κύριο θέμα, που ζητιούνταν από όλους και παντού, ιδίως μετά την τεράστια επιτυχία του ιπποκράτειου γυμνασίου ως προς τον αριθμό των εισαχθέντων στα ΑΕΙ. Τυχαία συναντήθηκα τότε με έναν συμπαθή συμπατριώτη ,που με ρώτησε, αν επέτυχα στις εισαγωγικές. Του απάντησα με χαρά ότι πέρασα, με την πρώτη προσπάθεια στη Νομική ,για να πάρω την εξής απάντηση: Μην στενοχωριέσαι γιέ μου, Μέχρι εδώ έφταναν τα γράμματά σου! Δεν του κράτησα ποτέ κακία, γιατί ο άνθρωπος εκείνος εξέφρασε την περιρρέουσα αντίληψη στους απλοϊκούς κύκλους της εποχής, ότι επιτυχόντες στο πανεπιστήμιο ήσαν μόνο όσοι θα γίνονταν πολιτικοί μηχανικοί η γιατροί! Τέτοιοι ήσαν στη σειρά μας, στα 1970, ο Νίκος Καστανός στη Ιατρική Αθηνών ,ο Βασίλης Κοσαρής ,στους πολιτικούς Μηχανικούς του ΕΜΠ και ο Ηλίας Καματερός στους αρχιτέκτονες Μηχανικούς του ΑΠΘ.
Ζητώ συγνώμη για τυχόν παραλείψεις, αλλά ο διαδραμών μισός αιώνας από τότε ελπίζω ότι τις δικαιολογεί επαρκώς.
Αχιλλέας Γ.Κουτσουράδης
