Η επιδημία της Αθήνας και ο ρόλος του Ιπποκράτη

Η «πανούκλα της Αθήνας», Michiel Sweerts, περίπου 1652-1654.

Η ασθένεια λέγεται ότι ξεκίνησε, στην Αιθιοπία μετά ξαφνικά έπληξε την πόλη των Αθηνών.Θεωρείται πως πρωτοεμφανίστηκε στο κύριο λιμάνι της Αθήνας, τον Πειραιά, που αποτελούσε την κύρια είσοδο προμηθειών της πόλης.Αν και το είδος της επιδημίας παραμένει άγνωστο, εν τούτοις πιθανές αιτίες θεωρούνται η βουβωνική πανώλη, η ευλογιά, η ιλαρά, ο άνθραξ, ο τύφος, ο ιός Έμπολα και η γρίπη.

Ο Λοιμός των Αθηνών ή «σύνδρομο του Θουκυδίδη» ήταν η καταστροφική επιδημία που εκδηλώθηκε στην πόλη-κράτος των Αθηνών κατά το δεύτερο έτος του Πελοποννησιακού πολέμου, το 430 π.Χ, και ενώ η πόλη πολιορκούνταν από τους Σπαρτιάτες. 

Ο Ιπποκράτης, τότε 30χρονος, ήταν ένας από τους γιατρούς που βρίσκονταν στην πόλη και η συνεισφορά του στην αντιμετώπιση του λοιμού ήταν σημαντική. 

Οι περιγραφές του Θουκυδίδη αναφέρουν πως οι άνθρωποι που ήταν ήδη ασθενείς από κάποια άλλη ασθένεια, κατέληγαν να αποκτήσουν και την ασθένεια του λοιμού, ενώ όσοι ήταν υγιείς, εμφάνιζαν αιφνίδια πονοκέφαλο και ισχυρό πυρετό, μαζί με ερεθίσματα στο σώμα και ερεθισμό των ματιών με μια αίσθηση τσουξίματος. 

Το εσωτερικό του στόματος, ο φάρυγγας και η γλώσσα γίνονταν αιματώδη και η εκπνοή αφύσικη και δυσώδης.Μια θεωρία που υποστηρίζεται από αρχαίους συγγραφείς, ήταν ότι ο λοιμός προκλήθηκε από τον μολυσμένο αέρα.

Στo βιβλίο «Γνωριμία με την Αρχαία Ελλάδα» του Κώστα Παπαδημητρίου αναφέρεται ότι η μέθοδος θεραπείας με το άναμμα φωτιάς και τον καθαρισμό του μολυσμένου αέρα από τον Ιπποκράτη ήταν το γεγονός που τον καθιέρωσε «Πατέρα της Ιατρικής».

Γεωδίφης