Το σεισμικό ηλιακό μας σύστημα

Το ηλιακό μας σύστημα είναι γνωστό στην διεθνή βιβλιογραφία ως Solar System από την Ομηρικη αρχαιοελληνικη λεξη Σόλος ( = Δίσκος) ειναι η ριζα της μετεπειτα Λατινικης λεξης SOL = Ηλιακος Δισκος. 

Η Γη δεν είναι το μόνο σώμα που κινείται και γυρίζει γύρω από τον Ήλιο. Ούτε κατά διάνοια. Ο Ερμής, που βλέπετε εδώ σε ψευδόχρωμα, δονείται καθώς κρυώνει και συρρικνώνεται. [ φωτο-NASA / JHUAPL / Carnegie Ίδρυμα της Washington / USGS / Αριζόνα Κρατικό Πανεπιστήμιο Από την Kimberly M. S. Cartier] .Η Γη δοκιμάζεται από εκατομμύρια σεισμούς κάθε χρόνο, που όμως είναι πολύ μικροί για να γίνουν αισθητοί. Είναι ο μόνος πλανήτης που είναι γνωστός μέχρι στιγμής για την τεκτονική των πλακών και οι περισσότεροι από τους σεισμούς που συμβαίνουν γύρω μας είναι εκεί όπου οι πλάκες συναντιούνται, χωρίζονται ή συγκλίνουν μεταξύ τους. Αλλά οι σεισμοί, τα κουνήματα, και οι δονήσεις δεν συμβαίνουν μόνο στη Γη. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μετρήσεις της σεισμικότητας και της τεκτονικής, παλιές ή πρόσφατες, για να μάθουν για το τι βρίσκεται κάτω από τις επιφάνειες των πλανητών και για να κατανοήσουν τις γεωλογικές τους ιστορίες. Το κεντρικό στοιχείο του ηλιακού μας συστήματος, ο Ήλιος, είναι μια βρασμένη μπάλα πλάσματος που κινείται και δονείται σε διαφορετικές συχνότητες.
Η μελέτη του τρόπου με τον οποίο οι δονήσεις περνούν μέσα από τον Ήλιο, που ονομάζεται ηλιόσφαιρα, και μέσω άλλων αστεριών,  μας διδάσκει για την εσωτερική δομή τους.
Μάθαμε  πριν από λίγα χρόνια ότι ο Ερμής μειώνεται. Μια ανάλυση των δεδομένων του 2016 αποκάλυψε μικρές ρωγμές που προκάλεσαν ρήγματα που κόβουν πολλούς κρατήρες του πλανήτη. Η τοποθέτηση των μικρών κομματιών υποδηλώνει ότι ο μικρότερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος είναι σήμερα τεκτονικά ενεργός, επειδή συρρικνώνεται.

Η Αφροδίτη είναι ένα τεκτονικό παζλ. Αυτή τη στιγμή δεν έχει τεκτονικές πλάκες και, στην πραγματικότητα, δεν μπορεί ποτέ να τις έχει. Έχει πολλά αναγνωρίσιμα τεκτονικά χαρακτηριστικά στην επιφάνειά του όπως ρήγματα και πτυχές, αλλά αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί να έχουν προέλθει από άλλες διαδικασίες όπως η μεταφορά από τον μανδύα ή τα ηφαίστεια. Δεν είδαμε ακόμα venusquakes [σεισμούς της Αφροδίτης], αλλά οι επιστήμονες υποθέτουν ότι μπορούμε να τους εντοπίσουμε εξ 'αποστάσεως καθώς οι δονήσεις τους εκδηλώνονται μέσα από την πυκνή ατμόσφαιρα της Αφροδίτης.

Το παθητικό σεισμικό πείραμα του Apollo 11 περιελάμβανε το πρώτο σεισμόμετρο που τοποθετήθηκε στη Σελήνη. Από αυτό και τα επακόλουθα σεισμόμετρα του Apollo μάθαμε ότι η Σελήνη βιώνει 4 τύπους σεισμούς. Οι βαθιές καταστροφές από την παλιρροϊκή επέκταση, οι δονήσεις από τις προσκρούσεις ουράνιων σωμάτων και οι θερμικοί σεισμοί από τις μετατοπίσεις θερμοκρασίας ημέρας-νύχτας είναι σχετικά αβλαβείς. Οι ρηχοί, ισχυροί και μακρόχρονοι σεισμοί άγνωστης προέλευσης - το τέταρτο είδος - ενδέχεται να επηρεάσουν τους μελλοντικούς εξερευνητές.

Ο Άρης μόλις προσχώρησε πρόσφατα στις τάξεις των πλανητών που είναι γνωστό ότι είναι σεισμικά ενεργοί. Η εσωτερική εξερεύνηση της NASA με τη χρήση σεισμικών ερευνών, γεωδαισίας και μεταφοράς θερμότητας (InSight) έβαλε σεισμόμετρα στην επιφάνεια του Άρη και μέτρησε τον πρώτο του σεισμό τον Απρίλιο του 2019. Αφού ξεκίνησε το νέο επιστημονικό πεδίο της σεισμολογίας του Άρη, το InSight συνέχισε να εντοπίζει σεισμούς τόσο μικρούς όπως αυτοί που συμβαίνουν  στους ωκεανούς της Γης.

Ο Κρόνος έχει το δικό του μοναδικό σύνολο σεισμομέτρων: τους δακτυλίους του. "Ορισμένες δομές κυμάτων στα δαχτυλίδια του Κρόνου είναι ευαίσθητες στο πεδίο βαρύτητας του Κρόνου", εξήγησε η Emily Lakdawalla της Πλανητικής Εταιρείας. Οι κραδασμοί μέσα στον Κρόνο θα μεταδοθούν στους δακτυλίους ως κύματα και παρατηρούνται σαν σεισμοί που κουνάνε όπως οι χορδές πιάνου. Πρόσφατα, αυτό το είδος σεισμολογίας των δαχτυλιδιών άφησε τους επιστήμονες να καθορίσουν την εσωτερική δομή του Κρόνου και να μετρήσουν για πρώτη φορά το μήκος μιας ημέρας του Κρόνου. 

Δεν χρειάζεται να είσαι πλανήτης για να έχεις τεκτονική: ο Πλούτωνας είναι γεωλογικά ενεργός. Δεδομένα από το διαστημικό σκάφος New Horizons της NASA, για τον Πλούτωνα το 2014, αποκάλυψαν ένα σύνθετο σύνολο γεωλογικών χαρακτηριστικών, συμπεριλαμβανομένων των ρηγμάτων. Δεν υπάρχουν αποδείξεις για ρήγματα οριζόντιας ολίσθησης ή συμπιεστικής τεκτονικής, αλλά είναι πιθανό η επιφάνεια του Πλούτωνα να έχει υποστεί ρωγμές καταπόνησης καθώς ένας υγρός ωκεανός νερού παγώνει εν μέρει και καταψύχεται κάτω από τη παγωμένη κρούστα. Πηγή Eos/Kimberly Μ. S. Cartier 

Γεωδίφης