Τι είναι η καλδέρα;

Από τα πιο διάσημα μέρη του ελλαδικού χώρου είναι η καλδέρα της Σαντορίνης. 

Συχνά έχετε ακούσει να μιλάνε για φυσικά τοπία χρησιμοποιώντας τον όρο  «καλδέρα». Το νησί της Κω περιτριγυρίζεται από πανέμορφες καλδέρες ορισμένες από τις οποίες  ήδη σας παρουσίασα σε προηγούμενες αναφορές μου. 

Όμως τι πραγματικά εννοούμε όταν χρησιμοποιούμε τον όρο  «καλδέρα»;

Καλδέρα (Ισπανικά caldera: «καζάνι») ονομάζεται το βύθισμα του εδάφους που σχηματίζεται όταν υποχωρούν τα εσωτερικά τοιχώματα ενός ηφαιστείου. Όταν, κατά την έκρηξη ενός ηφαιστείου, αδειάσει ο θάλαμος που το τροφοδοτεί, ο οποίος βρίσκεται από κάτω και σε μικρό βάθος, τότε το ηφαιστειακό οικοδόμημα με την βοήθεια της βαρύτητας μπορεί να καταρρεύσει μέσα στο κενό που δημιουργήθηκε. Έτσι, σχηματίζεται η κοιλότητα  με τα απότομα τοιχώματα που ονομάζεται καλδέρα. Η διάμετρος της καλδέρας μπορεί να κυμαίνεται από 1-100 χιλιόμετρα. 

Οι καλδέρες διαφέρουν από τους κρατήρες, οι οποίοι είναι μικρότεροι και δημιουργούνται από τη διάβρωση του κεντρικού ηφαιστείου λόγω της έκρηξης. Οι καλδέρες που προκύπτουν από εκρήξεις όξινου ηφαιστειακού υλικού περιβάλλονται συνήθως από καλύμματα ελαφρόπετρας, που είναι προϊόντα τεράστιων πυροκλαστικών ροών. Για τον λόγο αυτό τις συναντούμε στα νησιά της Κω, Νισύρου και σε τόσα άλλα.

Οι καλδέρες μπορούν να διακριθούν σε τρεις ομάδες, ανάλογα με τη μορφή τους και τον τρόπο γένεσής τους:Καλδέρες τύπου Crater-Lake ,που προέρχονται από την κατάρρευση στρωματοηφαιστείων, Βασαλτικές καλδέρες που προέρχονται από την κατάρρευση ασπιδόμορφων ηφαιστείων και  Ανυψωμένες καλδέρες.

Γεωδίφης

Πηγές-ΑΠΘ,Βικιπαίδια

Η καλδέρα της Αβύσσου ή Παράδεισου (Όρμος Αλμυρού-Paradise Beach, Κως) από την τοποθεσία Πολέμη, φωτογραφία από το panoramio,2015.