Μπορεί η έκρηξη ενός ηφαιστείου να αντιστρέψει την υπερθέρμανση;
Το ηφαίστειο Katla
Αυτοί που τάσσονται υπέρ της ψύξης του πλανήτη μέσω της «γεωμηχανικής» ώστε να αντισταθμιστούν οι επιπτώσεις των αερίων του θερμοκηπίου, υποδεικνύουν ότι μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις, ακόμα πιο μεγάλες από την τελευταία του ηφαιστείου της Ισλανδίας, θα μπορούσε να είναι η απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Βεβαίως υπάρχουν έντονες αντιρρήσεις γι αυτό γιατί η ευρωπαϊκή οικονομία υπέφερε από την μικρή έκρηξη του ηφαιστείου Eyjafjallajökull, πόσο μάλλον από την έκρηξη ενός μεγαλύτερου ηφαίστειου όπως το Katla, που ευτυχώς δεν ξύπνησε.
Μεγάλες εκρήξεις, όπως εκείνη στο Όρος Πινατούμπο το 1991, όντως έψυξε τον πλανήτη αφού ξεχύθηκαν τρομακτικές ποσότητες ενώσεων του θείου στο ανώτερο όριο της ατμόσφαιρας, όπου κυκλοφορούσαν για περισσότερο από ένα χρόνο. Στο Πινατούμπο έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη χερσαία έκρηξη του 20ου αιώνα (μετά την έκρηξη του Novarupta το 1912) και η μεγαλύτερη έκρηξη στους σημερινούς ανθρώπους, με συνέπειες αισθητές σε όλο τον κόσμο. Τότε είχαν εκτοξευτεί, περίπου, 10 δισεκατομμύρια μετρικοί τόνοι (10 κυβικά χιλιόμετρα) μάγματος. Εισχώρησαν λοιπόν μεγάλα ποσά αερολυμάτων στην στρατόσφαιρα -περισσότερα από κάθε έκρηξη μετά από τη Κρακατόα το 1883. Στους επόμενους μήνες, το αεροζόλ σχημάτισε ένα παγκόσμιο στρώμα θολού θειικού οξέος. Η παγκόσμια θερμοκρασία μειώθηκε κατά περίπου 0,5 °C , ενώ συγχρόνως η εξασθένιση του όζοντος αυξήθηκε σημαντικά.
Όσοι υπερασπίζονται την γεωμηχανική έχουν την ελπίδα ότι θα έρθει άλλη μία μεγάλη έκρηξη, ώστε να μελετηθεί επισταμένως για το τι πρέπει να κάνουμε καλύτερα για την τεχνητή ψύξη του πλανήτη.
Οι τελευταίες εκρήξεις του ηφαιστείου Eyjafjallajökull της Ισλανδίας, ενώ ήταν εντυπωσιακή και αρκετά μεγάλη για να κλείσει την εναέρια κυκλοφορία στην Ευρώπη, ήταν απλά ένα γεγονός στην χαμηλότερη ατμόσφαιρα, όπου η διάρκεια ζωής του γεγονότος αυτού είναι της τάξης της μίας εβδομάδας, αφού ελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα λιγότεροι από 0,004 εκατομμύρια τόνοι SO2, σε σύγκριση με τους 20 Μεγατόνους το 1991 που ελευθέρωσε η έκρηξη του Πινατούμπο στην στρατόσφαιρα – μια μικρή γεύση του χάους που θα έλθει με τα οποιαδήποτε σχέδια της γεωμηχανικής.
Για να έχει έναν αντίκτυπο σε παγκόσμιο επίπεδο η έκρηξη ενός ηφαιστείου, που ονειρεύονται οι επιστήμονες της γεωμηχανικής, θα έπρεπε να ξεσπάσει πολύ πιο βίαια, ή να αναγκάσει σε βίαιη έκρηξη ίσως και τα γύρω ηφαίστεια, όπως προβλέπεται και για το ηφαίστειο Katla – έτσι ώστε να φτάσουν στην στρατόσφαιρα πολύ μεγαλύτερα ποσά θειικών αλάτων, και να παραμείνουν στη θέση τους για πολύ χρόνο.
Γεωδίφης
Πηγή-ΑΠΕ