Ο μονόλιθος της Ανάφης

Στο βάθος της φωτογραφίας ο Κάλαμος της Ανάφης.

Αν περάσετε με το πλοίο ποτέ έξω  από την Ανάφη τότε θα αντικρίσετε ένα από τα πιο «τρομερά θεάματα» του κόσμου, έλεγαν οι γεωγραφικοί οδηγοί του χθές. Έναν μονόλιθο που βρίσκεται στην Ανάφη κι οι εντυπωσιασμένοι ξένοι περιηγητές του 17ου και 18ου αιώνα, όπως ο Γάλλος Τουρνεφόρ, το συμπεριελάμβαναν στους ταξιδιωτικούς οδηγούς της εποχής ως ένα από τα θεάματα που πρέπει να δει κανείς πριν πεθάνει!

Πρόκειται για τον Κάλαμο, ένα μονόλιθο από μάρμαρο ύψους 460 μέτρων, τον δεύτερο ψηλότερο της Μεσογείου μετά το Γιβραλτάρ, στο ανατολικό ακρωτήρι του νησιού. 

Η ύπαρξή του είναι γέννημα γεωλογικών διεργασιών που επί εκατομμύρια χρόνια συμβαίνουν κάτω απ' το βυθό του Αιγαίου και δικαιολογεί πλήρως την αίσθηση που σου δίνει η Ανάφη απ' τη στιγμή που θα πατήσεις το πόδι σου εκεί πως βρίσκεσαι σ' ένα «διαφορετικό» κυκλαδονήσι. Στην κορυφή του μονόλιθου βρίσκονται άδεια κι αφημένα τα μικρά κτίσματα της Μονής της Παναγίας της Καλαμιώτισσας. Η θέα είναι εκπληκτική, εποπτεύει το Αιγαίο αλλά ακόμη συγκλονιστικότερη είναι η ανατολή του ηλίου.

Γεωλογικά το νησί  περιέχει πετρώματα ηλικίας τουλάχιστον 200 εκ.χρόνων. Αυτά προέρχονται από την Πελαγονική, μια χαμένη υποθαλάσσια οροσειρά που κυριαρχούσε τότε στο Αιγαίο. Το έδαφος της αποτελείται από μάρμαρο, σχιστόλιθο, σερπεντινίτη, φλύσχη και ηφαιστειακά πετρώματα.

Το μικρό αυτό νησάκι σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία αναδύθηκε από το βυθό του Αιγαίου, κατά διαταγή του Απόλλωνα για να προσφέρει καταφύγιο στους ταλαιπωρημένους Αργοναύτες . Ίσως λοιπόν, στο θαύμα της δημιουργίας του να οφείλει και τις αστείρευτες ομορφιές του, που το κάνουν να μοιάζει με τον κήπο της Εδέμ. Ο εκτεταμένος ερειπιώνας στην κορυφή του λόφου Καστέλι διατηρεί κατάλοιπα της αρχαίας πόλης Ανάφη.

Η Χώρα-Ανάφη βασικός οικισμός του νησιού είναι χτισμένη αμφιθεατρικά στο κέντρο του και ξεχωρίζει για την αρχιτεκτονική της. H επιφάνεια της Ανάφης εκτιμάται στα 38,3 τ.χλμ. ενώ έχει μήκος ακτών 38 χιλιόμετρα. Η Ανάφη είχε πληθυσμό 273 άτομα στην απογραφή του 2001.

Το μοναστήρι της Παναγίας Καλαμιώτισσας του 18ου αιώνα είναι χτισμένο στα ερείπια του ναού του Απόλλωνα. Το βενετσιάνικο κάστρο δίπλα στη Χώρα και η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου αποτελούν άλλα δύο σημαντικά μνημεία του νησιού.

Η  έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας που συνέβη το 1614 π.X άφησε τα σημάδια της στο νησί. Το τσουνάμι που αναπτύχθηκε μετά την έκρηξη του ηφαιστείου, είχε καταστροφικές συνέπειες σε μεγάλες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου και ιδίως στην Ανάφη που βρίσκεται μόλις λίγα μίλια ανατολικά της Θήρας… 

Το τσουνάμι κάλυψε σχεδόν όλη την Ανάφη (!) και όταν αποσύρθηκε το νερό της θάλασσας, η ηφαιστειακή στάχτη που επέπλεε στη θάλασσα λόγω της δραστηριότητας του ηφαιστείου αρκετούς μήνες πριν από την έκρηξη, αποτέθηκε στο νησί. 

Σήμερα είναι ορατή σε πολλές θέσεις, όπως στο Πυργί, στο Βουνί, στο Μετόχι και στον Άγιο Παντελεήμονα. Επίσης, στο δρόμο προς τον Άγιο Μάμα, λίγο πριν τη διασταύρωση για τον Άγιο Δημήτριο, σε υψόμετρο 280μ., μπορεί κανείς να δει υπολείμματα στρωμάτων κίσσηρης που αποτέθηκαν και να φανταστεί το μέγεθος και την επιβλητικότητα του μοναδικού αυτού φαινόμενου. 

Ένα μαγικό μέρος του Αιγαίου που βρίσκεται μόλις 100  χιλιόμετρα από το νησί της Κω.

Γεωδίφης

Ανάφη, φωτογραφία της j.meric.Πρόκειται για το εκκλησάκι (Παναγία Καλαμιώτισσα) χτισμένο στην κορυφή του Βράχου Καλάμου, από όπου πήρε το όνομά του, σε υψόμετρο 460μ.

Νήσος Ανάφη.