Αρχιπέλαγος της Λέβιθας

Το όνομα Λέβιθα προέρχεται από το προελληνικό Λέβινθος[Μ.Σκανδαλίδης]. Ωστόσο, δεν αποκλείεται το νεότερο  Λέβιθα να οφείλεται στο σχήμα του, που μοιάζει με την λέβιθα [ἕλμινθα], ένα παρασιτικό σκουλήκι.

Η Κίναρος  αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο νησί του συμπλέγματος πήρε το όνομά της από την αγκινάρα [κινάρα] που παρήγαγε τα αρχαία χρόνια. Στην Κίναρο έχουν βρεθεί λείψανα κτιρίων της ιστορικής περιόδου.

Στο νησί Λέβιθα έχουν βρεθεί λείψανα ελληνιστικού πύργου στη θέση Πύρυαλο στη ΝΑ γωνία του νησιού. Επίσης οχυρό ίσως του 4ου αιώνα π.Χ. με μεγάλες κατεργασμένες τετράγωνες πέτρες στο Κάστρο της Ν. ακτής. Τα νερά γύρω έχουν μια σειρά από αρχαία ναυάγια.

Τον Ιούνιο του 2019, αρχαιολόγοι από το τμήμα Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων ανακάλυψαν 5 ναυάγια 2000 ετών στον βυθό της θάλασσας κοντά στο νησί Λέβιθα. Μαζί με τα ναυάγια βρέθηκε ένας μεγάλος γρανιτένιος στύλος άγκυρας που χρονολογείται στον 6ο π.Χ. και αμφορείς που χρονολογούνται στον 3ο π.Χ. Οι αμφορείς χρησιμοποιήθηκαν κατά την εποχή του Πτολεμαϊκού Βασιλείου για τη μεταφορά αγαθών όπως το κρασί. Οι αρχαιολόγοι υπέθεσαν ότι χρησιμοποιήθηκε στύλος άγκυρας βάρους 400 κιλών σε ένα «πλοίο κολοσσιαίου μεγέθους».

Το νησί αναφέρεται σε δύο από τα έργα του Οβίδιου «Ars Amatoria» και τις «Μεταμορφώσεις» σε σχέση με το έπος του Δαίδαλου και του Ίκαρου. Κατά την φυγή από την Κρήτη, ο Δαίδαλος και ο Ίκαρος πέταξαν πάνω από τον Λέβινθο. 

Εκτός από τον Οβίδιο, το νησί σημειώνεται από τους αρχαίους συγγραφείς Πλίνιο τον Πρεσβύτερο,Πομπόνιο Μέλα, Στράβωνα και Στέφανο του Βυζάντιο. Επιπλέον, αναφέρεται στον Σταδιασμό -Stadiasmus Maris Magni.

Σύμφωνα με την πρώην ιταλική διοίκηση της Δωδεκανήσου, το αρχιπέλαγος της Λέβιθας εξαρτάται διοικητικά από την Λέρο και απαρτίζεται από τα νησιά, Κίναρο και Λέβιθα και τα παρακάτω νησίδια και βράχους:

ΝΗΣΙΑ[ISOLE]: Chinaro, Levita.

ΝΗΣΙΔΙΑ[ISOLOTTI]: Glaro, Megalo Liadi, Megalo Màuro (Grande Nero), Micro Liadi, Micro Màuro (Piccolo Nero)..

ΒΡΑΧΟΙ[SCOGLI]: Celocaiati, Chinaro, Glaro (Gabbiani), Liadi,, Liadi, Macri Liadi, Mauro (Nero), Nefri, Nefri, *Patella, Patella, Piriallo, Pnigo, Porto di Levita, Spano, Stenosi, Vorinò.

ARCIPELAGO DI LEVITA(dipende amministrativamente da Lero)

Χάρτης του Γερμανού γεωγράφου Richard Kieppert, έκδοσης του 1916.

Γεωδίφης