Η Νίσυρος, του Ardito Desio

   «Η τύχη βοηθά τους τολμηρούς»,Ardito Desio [1897-2001]

«Τα ιταλικά νησιά του Αιγαίου »,την δεκαετία του ΄20. Η Νίσυρος όπως την γνώρισε ο Ιταλός εξερευνητής, γεωγράφος και διάσημος γεωλόγος Ardito Desio:

«Χαρακτηριστικό του νησιού της Νισύρου είναι το υποκυκλικό του περίγραμμα  με διάμετρο 8 χλμ. που μοιάζει με το σχήμα του κόλουρου κώνου, το οποίο δίχως άλλο μαρτυράει εύκολα την ηφαιστειακή του προέλευση. 

Το ηφαίστειο σκιαγραφήθηκε στον πυθμένα μιας αρχαίας θάλασσας και αναδυόταν λίγο-λίγο από τα κύματα με επαναλαμβανόμενες επικαλύψεις τραχυτικών και ανδεσιτικών ροών, έως και 695 μέτρα ύψος πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. 

Στην κορυφή του μοναδικού ανάγλυφου που καταλαμβάνει ολόκληρο το νησί, υπάρχει ένας μεγάλος κρατήρας που διχαλώνεται από μικρότερους κρατήρες στη φάση της σολφατάρας. 

Δεν υπάρχουν εκρήξεις που έγιναν σε ιστορικούς χρόνους, αλλά μόνο κάποια αύξηση των φαινομένων εκπομπών αερίων, όπως αυτή του 1871-73, συνοδευόμενες από εκρήξεις λάσπης, πίδακες υδρατμών, υδρόθειο και τελλουρικούς κραδασμούς. 

Οι πολυάριθμες ιαματικές πηγές που αντιπροσωπεύουν έναν από τους κύριους πόρους του νησιού σχετίζονται με την ηφαιστειακή φύση του νησιού. Οι σημαντικότερες πηγές, που χρησιμοποιούνται στα υδροθεραπευτήρια, βρίσκονται στη βόρεια ακτή, κοντά στους Πάλους και κοντά στο Μανδράκι και ανάμεσά τους υπάρχει μια μεγάλη σειρά από φουμαρόλες.

Για κάποιο διάστημα, προς τα τέλη του περασμένου αιώνα, έγινε εκμετάλλευση και του θείου, το οποίο σχηματίζει άφθονες επικαλύψεις στο εσωτερικό του κρατήρα, χωρίς όμως πολλή τύχη για τους ιδιοκτήτες της επιχείρησης. 

Ο πληθυσμός του νησιού (3158 κάτοικοι) συγκεντρώνεται σε τρία κέντρα, από τα οποία μόνο το μεγαλύτερο, το Μανδράκι, βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα, ενώ τα άλλα δύο, το Emboriò[Εμπορειό] και τα Nichià[Νικιά], βρίσκονται στο ανατολικό άκρο του κρατήρα. Άλλες μικρές ομάδες σπιτιών είναι χτισμένες γύρω από τα κύρια κέντρα .

Οι οδικές επικοινωνίες που συνδέουν τα διάφορα κέντρα είναι αγροτικοί οδοί.Επίσης δεν υπάρχει καλό λιμάνι και τα μόνα σημεία προσέγγισης, όχι εντελώς άβολα, είναι το Μανδράκι και οι Πάλοι.Γύρω από το κυρίως νησί υπάρχουν διάφορα νησάκια ηφαιστειακής προέλευσης: το πιο σημαντικό είναι το Γυαλί το οποίο αντιπροσωπεύει μια λωρίδα ενός παλιού υποθαλάσσιου κρατήρα».

Σχετικά με τον Desio, ξεκίνησε τις γεωλογικές έρευνες σε ορισμένες περιοχές των Άλπεων και των Απεννίνων το 1920. 

Την επόμενη χρονιά, έκανε κάποια εξερευνητικά ταξίδια στα Δωδεκάνησα. Δημοσίευσε έναν τόμο για τη γεωλογία του αρχιπελάγους του Αιγαίου στο Ιταλικό Γεωλογικό Ινστιτούτο.

Το 1989 σχεδίασε, οργάνωσε και υλοποίησε ένα μόνιμο επιστημονικό εργαστήριο-παρατηρητήριο μεγάλου υψομέτρου σε προκατασκευασμένη κατασκευή σε σχήμα πυραμίδας από γυαλί και αλουμίνιο, το οποίο εγκαταστάθηκε σε υψόμετρο 5.050 μ. στη βάση του Έβερεστ. Στόχος ήταν η η διεπιστημονική έρευνα σε υψηλό επίπεδο. Η «Πυραμίδα» υπάρχει ακόμα και το εργαστήριο εξακολουθεί να λειτουργεί.

Γεωδίφης

Πηγή-Πέντε πόδια από το Τείχος

Στο λιμάνι της Νισύρου, στο Μαντράκι της ιταλικής περιόδου, δεκαετία ΄20.