Η προτομή της ωραιοτάτης βασίλισσας Κλυτίας από την Κω!
«Μίνως γὰρ παλαίτατος ὧν ἀκοῇ ἴσμεν ναυτικὸν ἐκτήσατο καὶ τῆς νῦν Ἑλληνικῆς θαλάσσης....»Θουκυδίδης, Ἱστορίαι [1.4.1-1.6.6]
Ο Θουκυδίδης στις Ιστορίες του αναφέρει ότι «πρώτος που, καθώς ξέρομε απ᾽ την προφορική παράδοση, απόκτησε ναυτικό ήταν ο Μίνως, που κυριαρχούσε στο μεγαλύτερο μέρος της σημερινής ελληνικής θάλασσας. Κυρίεψε τις Κυκλάδες και ίδρυσε αποικίες στα περισσότερα νησιά, από όπου έδιωξε τους Κάρες και εγκατέστησε άρχοντες τους γιους του. Φυσικό ήταν να καταδιώξει την πειρατεία όσο μπορούσε, ώστε να του περιέρχονται ασφαλέστερα τα εισοδήματα των νησιών».
«Τους Κάρες της Κω, ο Μίνωας, δεν τους κατέλαβε αλλά συνήψε φιλικές σχέσεις μαζί τους μέχρι που έφτασαν οι Δωριείς. Στη συνέχεια βασιλιάς της Κω έγινε ο Τρίωψ ο Γ΄[αναφέρεται στον Μέροπα], μετά ο γιος του Ευαίμων.Ακολούθησε ο Ευρύπυλος [γιος του Ποσειδώνα] που παντρεύτηκε την πανέμορφη Κλυτία η οποία γέννησε την Χαλκιόπη και μετέπειτα τον Χάλκωνα, τον μυθικό βασιλιά που έφτιαξε την Βουρίνα» συμπληρώνει ο Ιάκωβος Ζαρράφτης στο βιβλίο του Ιστορία της Κω που δημοσιεύθηκε το 1922.
Ποιά ήταν η ξακουστή νυφούλα του Ποσειδώνα, η γόησσα από την Κω Κλυτία της οποίας η μαρμάρινη προτομή βρίσκεται σε περίοπτη θέση σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο;
Η βασίλισσα Κλυτία εμφανίζεται στην Ιστορία της Κω γύρω στο 1300 π.Χ πριν ακόμη φτάσει ο ημίθεος Ηρακλής,τότε το νησί ονομάζοταν Μεροπίς.
Κλυτία ήταν η κόρη του βασιλιά Μέροπα και της Εχεμείας. Αδέλφια της ήταν η Κως, ο Εύμηλος και η Τιτανίδα. Η Κλυτίη[α] παντρεύτηκε τον Ευρύπυλο και απέκτησαν μαζί τουλάχιστον δύο παιδιά, τον Χάλκωνα και τον Ανταγόρα.
Υπάρχουν διάφορες ιστορίες με την Κλυτία, σε μία από αυτές φέρεται ότι αγάπησε μάταια τον Ήλιο.Το νησί της Ρόδου ήταν ένα σημαντικό λατρευτικό κέντρο του, ένα από τα μόνα μέρη όπου λατρευόταν ως μεγάλη θεότητα στην αρχαία Ελλάδα.Το επεισόδιο με την Κλυτία και τον Ήλιο περιγράφεται πληρέστερα όμως με άλλα πρόσωπα στις Μεταμορφώσεις του Οβιδίου [Metamorphoses 23-56].
«Ο Ήλιος,αφού την αγάπησε, την εγκατέλειψε για τη Λευκοθέα και την άφησε μόνη της.Ήταν τόσο θυμωμένη που το είπε στον πατέρα της Λευκοθέας.Δεδομένου ότι ο Ήλιος είχε μολύνει τη Λευκοθέα, ο Ορχαμος τη σκότωσε και την έθαψε ζωντανή στην άμμο. Η Κλιτύα σκόπευε να φέρει τον Ηλιο πίσω στην καρδιά της , αλλά οι ενέργειές της σκλήρυναν την στάση του. Τότε κάθισε γυμνή, χωρίς φαγητό ούτε ποτό στα βράχια, κοιτάζοντας τον Ήλιο ενώ θρηνούσε την αναχώρησή του. Μετά από 9 μέρες μετατράπηκε σε φυτό που γύριζε για να κοιτάζει το άρμα του Ήλιου».Για την Κλιτύα [Ινώ]-Λευκοθέα έγραψαν πολλοί ποιητές, με αποτέλεσμα ο μύθος της να εμφανίζει πολλές παραλλαγές.
Οι σύγχρονες παραδόσεις αναφέρουν ότι ο ηλίανθος στρέφεται προς την κατεύθυνση του ήλιου. Η πρωτότυπη γαλλική εκδοχή αναφέρεται κυρίως στον ηλίανθο, ενώ η αγγλική χρησιμοποιείται κυρίως για το ηλιοτρόπιο.Αξίζει να διευκρινιστεί ότι αληθεύει ότι τα αγγειόσπερμα ακολουθούν πάντα τον Ήλιο μόνο αν μιλάμε για νεαρά λουλούδια ηλίανθου που δεν έχουν ανοίξει ακόμα. Σε αντίθεση με τη δημοφιλή πεποίθηση, τα ώριμα λουλούδια ηλίανθου δεν γυρίζουν και συνήθως κατευθύνονται ανατολικά.
Σε ότι αφορά το γλυπτό της Κλυτίας που βρέθηκε στη συλλογή του Άγγλου Charles Townley[1737-1810], μπορεί να είναι είτε ένα ρωμαϊκό έργο, είτε ένα «ψεύτικο» του 18ου αιώνα που πιθανότατα βασίζεται σε αρχαιοελληνικό.
Η προτομή της Κλιτύας λέγεται ότι δημιουργήθηκε μεταξύ 40 και 50 μ.Χ. Ο Townley την απέκτησε από την οικογένεια του Πρίγκηπα Laurenzano στη Νάπολη κατά τη διάρκεια του Β΄ Grand Tour της Ιταλίας [1771–1774]. Ο Laurenzano επέμεινε ότι είχε βρεθεί στον τόπο του. Παρέμεινε αγαπημένο και στους δύο, ήταν ένα από τα 3 αρχαία μάρμαρα που ο Townley είχε αναπαράγει κατά την επίσκεψή του και εκείνο που επιθυμούσε περισσότερο.
Γεωδίφης
Μαρμάρινη προτομή μιας γυναίκας.Από καιρό αναγνωρίζεται ως η Κλυτία του Τάουνλεϊ. Βρίσκεται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο.