Το Νερονήσι [και η Συνθήκη της Λωζάνης]
Στη νησιωτική συστάδα του Αγαθονησίου ανήκουν τα Πίατα, η Στρογγυλή, ο Γλάρος και το Κουνέλι.Το Νερονήσι περιλαμβάνεται στον χάρτη με τα νησιά του Αιγαίου που παρέδωσαν οι Ιταλοί.
Σύμφωνα με την συνθήκη της Λωζάνης του 1923 αποτελεί παρακείμενη νησίδα με το μεγαλύτερο Αγαθονήσι από το οποίο εξαρτάται.
Είναι η μεγαλύτερη νησίδα από τα Αγ[κ]αθονήσια. Απέχει μόλις 800μ. από το μητρικό Αγαθονήσι. Μοιάζει με σπάθα, το δωρικό σπαθί και είναι μακρόστενη.
Εχει ερείπια πάνω της, δεν είναι γνωστό αν ποτέ κατοικήθηκε. Το όνομα της υποδηλώνει την ύπαρξη νερού σε μια περιοχή ιδιαίτερα άνυδρη.
Γειτονεύει με το Δέλτα του Μαίανδρου την προσωποποιημένη ποτάμια θεότητα των αρχαίων Ελλήνων που σχηματίζει μια εύφορη κοιλάδα όπου κατά την αρχαιότητα αναπτύχθηκαν πολλές πόλεις.
Ο Μαίανδρος αρχικά λεγόταν «Αναβαίνων», γιατί φαινόταν πως επέστρεφε στις πηγές του. Πήρε το όνομα του από ένα Μαίανδρο που πολέμησε τους Πεσσινούντιους. Έταξε στη Ρέα να θυσιάσει όποιον τον προϋπαντούσε γυρίζοντας. Κατά την επιστροφή του τον υποδέχτηκαν η γυναίκα, η κόρη και ο γιός του. Τους θυσίασε, όπως είχε τάξει, και μετά πνίγηκε στο ποτάμι το οποίο πήρε το όνομά του σύμφωνα με τον Αθανάσιο Σταγειρίτη.
Το ακατοίκητο και βραχώδες Νερονήσι αποτελείται από ασβεστόλιθο που σχηματίστηκε πριν από 250-228 εκ.χρόνια, ίδιο σε σύσταση και ηλικία με τις γύρω νησίδες.
Το νησάκι έχει περίμετρο ακτογραμμής 4,12χλμ, εμβαδόν 0,42 χλμ. και μέγιστο ύψος 65μ. Νότια της υπάρχει μονάδα ιχθυοκαλλιέργειας.
Κάποτε ήταν ενωμένο με το Αγαθονήσι.Πότε; Οι δορυφορικοί χάρτες δείχνουν ότι ίσως υπήρχε μια λωρίδα γης ίσως ένα τόμπολο που χάθηκε, κατά πάσα πιθανότητα από ένα ισχυρό σεισμικό επεισόδιο της ζώνης διάρρηξης του Μεντερέ.
Περίπου 10000 χρόνια πρίν ήταν ενωμένο με την μικρασιατική γη. Την μεσολιθική -νεολιθική περίοδο αποτελεί ένα ενιαίο νησί μαζί με τις γύρω Τραγαίες [Παλαιοτραγαία].
Γεωδίφης
