Ηφαίστειο άμμου μετά τον σεισμό;
Συγκεκριμένες γεωμορφές παρατηρήθηκαν ως αποτέλεσμα ρευστοποίησης της άμμου του υπεδάφους, εξαιτίας της αύξησης της πίεσης. Στην πραγματικότητα, τα σεισμικά κύματα οδήγησαν σε περίσσευμα νερού, που προκάλεσε βαθιά την υγροποίηση των κόκκων. Από αυτό προήλθε η λάσπη και η πηλούχος άμμος, η οποία έχει χυθεί στην επιφάνεια της περιοχής από τις ρωγμές της γης.
Είναι ένα φαινόμενο που συνέβη και στο λιμάνι της Κω κατά την διάρκεια της νύχτας του σεισμού και παρατηρείται μόνο σε πολύ ειδικές συνθήκες. Συμβαίνει όταν στο υπέδαφος, σε πολύ μικρό βάθος, υπάρχουν στρώματα άμμου και αργίλου, ακριβώς όπως και στην περιοχή Punta delle Forbici όπως έλεγαν οι Ιταλοί το Ψαλίδι.
Κάθε σεισμός έχει τη δική του ταυτότητα, ωστόσο έχει παρατηρηθεί ότι εκτός από τις άμεσες επιπτώσεις του έχει ως επακόλουθο την ενεργοποίηση και άλλων γεωλογικών φαινομένων όπως η ρευστοποίηση εδαφών, οι καταπτώσεις βράχων, οι κατολισθήσεις και τα τσουνάμι με εξίσου σοβαρές επιπτώσεις.
Μετά το κύριο σεισμικό γεγονός από το ρήγμα Gokova παρατηρήθηκαν κρατήρες από άμμο και λάσπη περίπου ενός μέτρου, τοποθετημένοι κατά μήκος μιας επιφανειακής σχισμής εκατοντάδων μέτρων. Οι κρατήρες μπορεί να αναγνωρίζονται στο έδαφος για πολλά χρόνια μετά από το σεισμικό γεγονός.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η περιοχή από το ξενοδοχείο Ραμίρα έως το ακρωτήριο Λούρος φαίνεται να μην έχει χτυπηθεί από κύματα τσουνάμι μετά τον σεισμό σύμφωνα με μαρτυρίες παραλιούχων της περιοχής.Ωστόσο παρατηρήθηκε σοβαρή καθίζηση από 30-50 εκατοστά, ενώ καταγράφηκαν και σημαντικές μεταβολές [τουλάχιστον 3 μέτρα] στην ακτογραμμή από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Σε γενικές γραμμές το φαινόμενο της ρευστοποίησης του εδάφους, παρατηρείται εκεί όπου το έδαφος αποτελείται από κόκκους άμμου οι οποίοι συγκρατούνται μεταξύ τους με δυνάμεις τριβής ενώ η πίεση του νερού μέσα στους πόρους είναι χαμηλή. Με την γένεση σεισμού η δομή διασπάται καθώς η πίεση του νερού αυξάνει με συνέπεια οι δυνάμεις τριβής ανάμεσα στους κόκκους να μειώνονται, έτσι ώστε το υλικό στο τέλος συμπεριφέρεται σαν ρευστό.
Ευτυχώς καταστροφές κτιρίων από βυθίσεις ή κλίσεις δεν παρατηρήθηκαν στην περιοχή. Το φαινόμενο θα μπορούσε να προκαλέσει και κατάρρευση ξενοδοχείων.
Η διαφυγή νερού και άμμου πολλές φορές διαρκεί ώρες μετά τον σεισμό. Τα ρευστοποιήσιμα εδάφη εμφανίζονται συχνά μετά από σεισμικά γεγονότα συνήθως μεγαλύτερα των 5,5R σε χαλαρά εδάφη, κορεσμένα σε νερό (υδροφορείς από 0,8-7μέτρα).Συχνά παρατηρούνται σε δέλτα ποταμών παράκτιων περιοχών.Έχουν αναγνωριστεί και έχουν γίνει κατ’ επανάληψη σε πολλά μέρη της χώρας μας μετά από σημαντικούς σεισμούς (Αίγιο, Λευκάδα κά).
Στο νησί της Κω υπάρχουν και άλλες περιοχές (Λάμπη,Τιγκάκι, Καρδάμαινα,κά) με ανάλογα εδάφη επιδεκτικά σε ρευστοποιήσεις, με υψηλούς υδροφορείς, όπου είναι δυνατόν να αντιμετωπίσουν προβλήματα σε μελλοντικά σεισμικά γεγονότα.
Η ρευστοποίηση επηρεάζει αρνητικά τη γη κατά τη διάρκεια του σεισμού και συχνά επιδρά στον τεχνητό χλοοτάπητα όπως έγινε στο λιμάνι και στις υποδομές [δρόμοι, κτίρια, σπίτια, γέφυρες, δίκτυα ύδατος, ηλεκτρικό ρεύμα, τηλεφωνικές γραμμές κά].
Γεωδίφης
Πηγές
1.USGS
2.Βικιπαίδεια
3.Γιάννης Σουρασής και Γιώργος Γουρλάς, επιχειρηματίες
Ρευστοποιημένο υλικό και φαινόμενα ρευστοποίησης στο Ψαλίδι της Κω, απέναντι από το επίκεντρο του σεισμού .