Γιατί είναι σημαντικός ένας βαθυμετρικός χάρτης;

Βαθυμετρικός χάρτης είναι η τοπογραφική απεικόνιση του βυθού σε χάρτη. Με την βαθυμετρία μελετούμε το βάθος μιας  λίμνης ή ενός ωκεανού. Με άλλα λόγια, η υποβρύχια βαθυμετρία  ισοδυναμεί με την υψομετρία ενός τοπογραφικού χάρτη.  Ένας βαθυμετρικός χάρτης δίνει τα περιγράμματα βάθους στο κατώτατο σημείο ενός υδάτινου σώματος και μας παρέχει εκτός από τα μορφολογικά χαρακτηριστικά μιας λεκάνης, την δυνατότητα  να αντλήσουμε και πληροφορίες πλοήγησης.

Η μέτρηση γίνεται με όργανα και διάφορες τεχνικές(ηχοβολισμός, Laser, κα). Τα δεδομένα των  βαθυμετρικών χαρτών προέρχονται από ένα μηχάνημα που είναι τοποθετημένο κάτω ένα ειδικά διαμορφωμένο σκάφος. Το χρονικό διάστημα που παίρνει στον ήχο για να περάσει μέσα από το νερό, και να αναπηδήσει από το θαλάσσιο πυθμένα και να  επιστρέψει μέχρι το μηχάνημα, μας δείχνει σε ποια απόσταση βρίσκεται ο  θαλάσσιος πυθμένας. Ένα σύνολο ηλεκτρονικών υπολογιστών επεξεργάζεται όλα τα στοιχεία και στο τέλος αφού οι επιστήμονες διορθώσουν όλα τα δεδομένα που έχουν συλλέξει, τότε ένας χάρτης παράγεται.

Οι βαθυμετρικοί χάρτες είναι σημαντικοί στην έρευνα των ωκεανών, των κοιτασμάτων και της υφαλοκρηπίδας. Οι περισσότερες έρευνες εκτελούνται από τις ΗΠΑ ενώ πρόσφατα στον χώρο αυτό εισήλθε δυναμικά και η Κίνα. Τα τελευταία χρόνια οι κυβερνήσεις πολλών κρατών έχουν καταλάβει την σημασία των με αποτέλεσμα να προσπαθούν να χαρτογραφήσουν τους ωκεανούς με περισσότερη ακρίβεια. Για να κατανοήσετε πόσο σπουδαίοι είναι αυτοί οι χάρτες θα σας φέρω το παράδειγμα του  Αρκτικού ωκεανού όπου  η αμερικάνικη κυβέρνηση έχει ήδη στείλει  μια νέα αποστολή για να ετοιμάσει νέους τρισδιάστατους χάρτες.Οι Αμερικάνοι προσπαθούν από τώρα να πάρουν θέση στο επερχόμενο λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής και να εκμεταλλευτούν τα κοιτάσματα του. Ωστόσο η Ρωσία θέλει τις κορυφογραμμές Lomonosov και Mendeleev που βρίσκονται στο κέντρο του Αρκτικού ωκεανού. Για τον λόγο αυτό η Ρωσία θα προσπαθήσει να αποδείξει ότι οι υποθαλάσσιες ράχες του Lomonosov και Mendeleev είναι η επέκταση της ρωσικής υφαλοκρηπίδας. Ένας νέος ψυχρός πόλεμος για τα κοιτάσματα της Αρκτικής, ίσως ξεσπάσει.

Ο βυθός του Αιγαίου έχει αποτυπωθεί με ακρίβεια μόνο σε πολύ λίγα σημεία του. Ένα από αυτά είναι και ο πυθμένας του δίαυλου Κω-Νισύρου. Ωστόσο οι βαθυμετρικοί χάρτες δεν έχουν δοθεί ακόμη στην δημοσιότητα. Η υποθαλάσσια περιοχή βόρεια της Κω μέχρι και την Αλικαρνασσό μέχρι σήμερα παραμένει ανεξερεύνητη.

Η Τουρκία έχει από καιρό αντιληφτεί την σημασία των υποθαλάσσιων χαρτογραφήσεων και για τον λόγο αυτό εργάζεται με μεθοδικότητα.Σε λίγο χρόνο θα ξεκινήσει την πραγματοποίηση σεισμικών ερευνών τριών διαστάσεων σε θαλάσσια περιοχή 1.100 τετραγωνικών χλμ., μεγάλο μέρος της οποίας φέρεται να καλύπτει την -Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) του Καστελόριζου. Εκτιμάται ότι έως το τέλος του 2011, θα έχει ολοκληρωθεί η χαρτογράφηση. Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά η ελληνική δείχνει ολιγωρία σε ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα. Οι γείτονες μας, ακολουθούν την ίδια τακτική που εφαρμόζουν οι Αμερικανοί στον Αρκτικό και προσπαθούν να κατοχυρώσουν δικαιώματα πριν από την ένταξη στο νέο θαλάσσιο δίκαιο του καθεστώτος της ΑΟΖ. Δυστυχώς η χώρα μας και σε αυτό τον τομέα παρουσιάζει σημαντική υστέρηση.

Γεωδίφης