Ο πατέρας της Γεωμετρίας;
Εργάστηκε στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Το βιβλίο του λέγεται ότι είναι το πιο μεταφρασμένο, δημοσιευμένο και μελετημένο από όλα τα βιβλία που παράγονται στον δυτικό κόσμο, πίσω μόνο από τη Βίβλο.
Είναι ο πατέρας της Γεωμετρίας. Ποιός είναι;
Δεν γνωρίζουμε πολλά για τον Ευκλείδη. Όλα όσα γνωρίζουμε για αυτόν προέρχονται από το έργο ενός από τους τελευταίους σημαντικούς Έλληνες φιλοσόφους, του Πρόκλου(περ. 410-485 μ.Χ). Ο μεγάλος μαθηματικός συχνά συγχέονταν με έναν άλλο τύπο που ονομαζόταν επίσης Ευκλείδης
Οι μεσαιωνικοί μελετητές μπέρδεψαν συχνά τον μαθηματικό, με τον Ευκλείδη από τα Μέγαρα, έναν φιλόσοφο που έζησε 100 χρόνια νωρίτερα. Είναι περίεργο δύο άντρες που είχαν το ίδιο μοναδικό όνομα, σωστά;
Λοιπόν, αποδεικνύεται ότι ο «Ευκλείδης» ήταν στην πραγματικότητα αρκετά δημοφιλής την εποχή εκείνη. Αυτό δημιουργεί μεγάλη σύγχυση όταν προσπαθείτε να μελετήσετε τη ζωή του άνδρα. Είναι δύσκολο να πει κανείς αν ο «Ευκλείδης» στον οποίο αναφέρονται οι άνθρωποι αυτές τις εποχές, ήταν στην πραγματικότητα ο Πατέρας της Γεωμετρίας.
Τι είπε λοιπόν ο Πρόκλος για τον Ευκλείδη; Εδώ είναι τα λόγια του : «Όχι πολύ νεότερος από αυτούς (σκ. Ερμότιμος του Κολοφώντα και Φίλιππος του Μένδη ή Μέντμα) είναι ο Ευκλείδης, ο οποίος συγκέντρωσε τα Στοιχεία, συλλέγοντας πολλά από τα θεωρήματα του Ευδόξου, τελειοποιώντας πολλά από τα θεωρήματα του Θεατέτου και....φέρνοντας επίσης σε επίδειξη τα πράγματα που μόνο κάπως χαλαρά απέδειξαν οι προκάτοχοί του. Αυτός ο άνθρωπος έζησε την εποχή του πρώτου Πτολεμαίου. Γιατί ο Αρχιμήδης, που ήρθε αμέσως μετά τον πρώτο [Πτολεμαίο], αναφέρει τον Ευκλείδη και παραπέρα λένε.....ότι ο Πτολεμαίος τον ρώτησε κάποτε αν υπήρχε στη γεωμετρία πιο σύντομος τρόπος από αυτόν των Στοιχείων, και εκείνος απάντησε ότι δεν υπήρχε βασιλικός δρόμος προς τη γεωμετρία. Τότε είναι νεότερος από τους μαθητές του Πλάτωνα, αλλά μεγαλύτερος από...Ο Ερατοσθένης και ο Αρχιμήδης, ο τελευταίος ήταν σύγχρονοι, όπως λέει κάπου ο Ερατοσθένης».
Γιατί θυμόμαστε έναν άντρα που γνωρίζουμε τόσο λίγα; Το έργο του, τα Στοιχεία, ήταν και είναι θρυλικό. Από τότε που γράφτηκε, αυτό το κομμάτι είχε διαρκή και σημαντική επίδραση στην πορεία των ανθρώπινων υποθέσεων.
Μέχρι την εμφάνιση της μη Ευκλείδειας γεωμετρίας τον 19ο αιώνα, τα Στοιχεία αποτελούσαν το κύριο θεμέλιο για τον γεωμετρικό συλλογισμό, τα θεωρήματα και τις μεθοδολογίες.
Οι συνεισφορές του Ευκλείδη στην καθιέρωση ενός σημείου αναφοράς για τον απαγωγικό συλλογισμό και τη γεωμετρική διδασκαλία παρέμειναν ουσιαστικά αναλλοίωτες για 2.000 χρόνια. Αυτό είναι μεγάλη υπόθεση.
Δεν θα μπούμε στη γεωμετρία του Ευκλείδη, αλλά θα επεκταθούμε σε μια πτυχή της ζωής του. Και αυτή η πτυχή, αν και σύντομη, είναι τα λόγια του προς τον Πτολεμαίο: «Δεν υπάρχει βασιλικός δρόμος προς τη γεωμετρία».
