Πατμία Αρτέμιδα

«'Α)ρτέμιδι Πατμ(ίᾳ ἀ)νέθηκε Ζῶ(σα ἢ σὼ) καθ' ὕπνο(υ]».

Αφιέρωση στην Άρτεμη Πατμία από τη Ζω[ ... ] σε βωμό.Αρχαία επιγραφή που μαρτυράει την ύπαρξη Ναού της Άρτεμης στην Πάτμο. Η επιγραφή δημοσιεύθηκε από τον Σακελλίωνα το 1862, βρέθηκε σε σπίτι στο λιμάνι της Πάτμου.

Ἡ ἀρχαία ἱστορία τῆς Πάτμου εἶναι ἄγνωστος ἡμῖν· ἐκ τῶν ἀρχαίων συγγραφέων μόνος δ Θουκυδίδης , ἐκ δὲ τῶν ὕστερον δ Στράβων  καὶ ὁ Εὐστάθιος  μνημονεύουσιν ἐν παράδῳ τοῦ ὀνόματος αὐτῆς. ᾿Αλλ' ὅτι κατωκεῖτο τὸ πάλαι καὶ εὐημένει τεκμαιρόμεθα ἐκ τῶν σωζομένων ἐρειπίων ἀρχαίας ᾿Ακροπόλεως καὶ ἐκ τῶν ἀνακαλυφθεισῶν ἐπιγραφῶν, ὧν μία μαρτυρεῖ ὅτι ὑπῆρχεν ἐν τῇ νήσῳ καὶ ναὸς τῆς ᾿Αρτέμιδος, οὗ τὰ ἐρείπια καὶ τὸ ἄγαλμα τῆς θεᾶς περιεσώθησαν μέχρι τῶν χρόνων τοῦ ὁσίου Χριστοδούλου, (1088) ὅστις ᾠκοδόμησε τὴν Μονὴν τοῦ Θεολόγου ἐφ᾽ οὗ τόπου ἵστατο δ ναός . Πότε ἠρημώθη δὲν εἶναι ἀκριβως γνωστόν ὁ νεώτερος αὐτῆς συνοικισμὸς χρονολογεῖται ἀπὸ τοῦ τέλους τῆς ΙΑ΄. ἑκατονταετηρίδος, μετὰ τὴν ἵδρυσιν τῆς Μονῆς.Καίτοι νῦν, μεταβληθέντων τῶν καιρῶν, κατέστη ἡ νῆσος ἀφανής, χαμαὶ δ᾽ ἔπεσεν ἡ «δαίδαλος αὐλὰς ἐν ἡ ἄλλοτε οἱ λοιγάδες τοῦ ἔθνους ηὐλίζοντα διδάσκοντες καὶ διδασκόμενοι οὐχ ἦτ τον ἀξιοῦται κατὰ καιρούς τῆς ἐπισκέψεως ἐπισήμων ξένων-δουκῶν, πριγκήπων καὶ ἐπιφανῶν τῆς Ἑσπερίας λογίων μεταβαινόντων εἰς αὐτὴν διὰ τὸ ἱερὸν τοῦ τύπου καὶ τὴν ἐν τῇ Μονῇ βιβλιοθήκην, ἐν ᾗ ἀπόκεινται σπουδαία χειρόγραφα.

Απόσπασμα από το βιβλίο Πάτμος, του Arthur Penrhyn Stanley · 1889 σε μετάφραση του Μ.Η Μαλανδράκη.

Φωτογραφία,μάνδρα στην ορεινή Πάτμο με το παραθαλάσσιο τοπίο στο βάθος.Δεκαετία του 20/30;

Γεωδίφης