Ο μύθος του Τριπτόλεμου, τι διδάσκει;

Αμφορέας αναπαριστάνει τον Τριπτόλεμο, από το αρχαιολογικό Μουσείο της Κω, φωτογραφία δεκαετίας ΄70.

«Η Δήμητρα πρώτη έκοψε άχυρα και άγια στάχυα και έβαλε βόδια να τα πατήσει, την ίδια ώρα που ο Τριπτόλεμος διδάχτηκε την καλή τέχνη». Ύμνος στην Δήμητρα, από τον επικό ποιητή Καλλίμαχο, 3ος αιώνας π.Χ.

Η διάδοση της γεωργίας από την θεά Δήμητρα στους ανθρώπους δεν ήταν μία εύκολη υπόθεση.Εδώ αυτός ο πανέμορφος μύθος μας θυμίζει γιατί.

Ο Τριπτόλεμος ήταν ημίθεος των Ελευσίνιων μυστηρίων που προήδρευε στη σπορά και στο άλεσμα του σιταριού και στη διάδοση της καλλιέργειας της γης. 

Ήταν ένας από τους Ελευσίνιους πρίγκιπες που υποδέχτηκαν φιλόξενα τη θεά Δήμητρα όταν θρηνούσε την απώλεια της κόρης της. 

Η Δήμητρα, για την φιλοξενία που της παρείχαν οι γονείς του,μύησε τον Τριπτόλεμο στη γεωργία και του παρείχε ένα φτερωτό άρμα που το έσερναν φτερωτοί δράκοντες και μεγάλη ποσότητα σιταριού για να το σπείρει σε όλη την οικουμένη. 

Στην προσπάθεια του αυτή βρήκε πολλές αντιδράσεις για να μη διαδοθεί το μυστικό σε άλλες χώρες. Οσοι μάθαιναν την τέχνη προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να μην διαδοθεί σε άλλους. Τελικά με την βοήθεια της θεάς ο ημίθεος πέτυχε τον στόχο του.

Μετά την διάδοση της καλλιέργειας γύρισε στην Ελευσίνα, η Δήμητρα τον μύησε στη λατρεία της και έγινε ο πρώτος ιερέας της. 

Στην Ελευσίνα υπήρχε βωμός του Τριπτόλεμου, καθώς και το αλώνι όπου είχε αλωνιστεί το πρώτο σιτάρι που έβγαλε η σπορά του. Λατρευόταν στην Κω, Αθήνα,Ελευσίνα, κά.

Ο Τριπτόλεμος απεικονίζεται συνήθως καθισμένος στο φτερωτό άρμα του παρέα με τις θεές Δήμητρα, Περσεφόνη και Εκάτη. Εμφανίζεται επίσης σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις των Ελευσίνιων θεών.

«Τριπτόλεμος» κατά μία άποψη, η σύνθετη λέξη του προέρχεται από το τρι + πόλεμος / πτόλεμος (< πελεμίζω,πόλεμος) σημαίνει. «αυτός που κάνει τρεις προσπάθειες, αυτός που προσπαθεί πολύ» αυτός που «καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια [για να τεντώσω το τόξο]»Λεξικό-.LSJ

Γεωδίφης