Μια επιστολή του αυτοκράτορα Αδριανού
Το μάρμαρο με την επιγραφή βρέθηκε από τον Marchel Dubois. Στην αυλή του σπιτιού Πετράκη μέσα στην τοιχισμένη πόλη στο δεξιό μέρος της πόρτας.
Η επιγραφή είχε δημοσιευτεί αρχικά από τον Ross όταν επισκέφτηκε την Κω σε ένα από τα ταξίδια του, αλλά η αντιγραφή από το αρχαίο κείμενο ήταν ελλιπής σε σημείο που δεν μπορούσε να βγει συμπέρασμα. Ο Dubois καθάρισε με επιμέλεια το μάρμαρο έτσι που τα γράμματα ξεκάθαρα έδωσαν το ευανάγνωστο αποτέλεσμα.
Επρόκειτο για μια επιστολή που έστειλε ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αδριανός, μέγας ιερέας, πρόξενος για δωδέκατη φορά της δικαστικής αρχής, προς τους άρχοντες τους συμβούλους και το λαό της Κνίδου και τους αναφέρει ότι δέχτηκε στη Ρώμη τους κνίδιους πρέσβεις Διονύσιο και γιούς και εγγονούς του Διονυσίου οι οποίοι του παρέδωσαν το διάταγμα με το οποίο κατηγορούσαν τον Εύβουλο το γιο του Αναξανδρίδη και τη γυναίκα του Τρυφέρα, για το θάνατο του συμπατριώτη τους Εύβουλου γιου του Χρύσιππου.
Στην αυτοκρατορική επιστολή σημειώνεται ότι για να εκδοθεί η απόφαση του εφετείου, ο αυτοκράτορας ανέθεσε στον σύμβουλο και φίλο του Asinius Gallus να προβεί σε ανακρίσεις εξετάζοντας την Τρυφέρα, μια και ο άνδρας της Εύβουλος είχε εν τω μεταξύ πεθάνει, καθώς και το υπηρετικό προσωπικό της οικογένειας.
Η υπόθεση ήταν η εξής. Ο Φιλίνος ο γιος του Χρύσιππου, επί τρεις συνεχόμενες νύχτες μπροστά από το σπίτι του Εύβουλου και της Τρυφέρας τους ενοχλούσε με βρισιές και απειλές. Μάλιστα την Τρίτη βραδιά πήρε μαζί του και τον αδελφό του Εύβουλο. Οι ιδιοκτήτες του σπιτιού αγανακτισμένοι προσπάθησαν να συνεννοηθούν με τον Φιλίνο όμως δεν κατάφεραν τίποτα μένοντας αμυνόμενοι στις απειλές των δύο αδελφών φοβούμενοι ότι χάνουν την ασφάλεια τους στο ίδιο το σπίτι τους. Προστάζουν λοιπόν ένα δούλο τους όχι να τους σκοτώσει, όπως θα έκαναν άλλοι παρασυρμένοι από δίκαιο θυμό τους, αλλά να τους κυνηγήσει αδειάζοντας πάνω τους τις ακαθαρσίες της οικογένειας. Όμως ο δούλος, αδέξιος, αντί μόνο τις ακαθαρσίες αφήνει να πέσει ολόκληρο το πήλινο βάζο (καθίκι) πάνω στον Εύβουλο τον αδελφό του Φιλίνου, με αποτέλεσμα αυτός να σκοτωθεί και ο Φιλίνος αναγκάστηκε τότε να τραπεί σε φυγή.
Δεν ξέρουμε αν έγινε δίκη στην Κνίδο ή απαγγέλθηκε η κατηγορία μόνο με το διάταγμα που παρέδωσαν οι Κνίδιοι πρέσβεις στον αυτοκράτορα. Πάντως κατά την εκδίκαση της έφεσης, η Τρυφέρα μια και ο άντρας της είχε εν τω μεταξύ αποθάνει, είχε η ίδια μεταβεί στη Ρώμη μαζί με τους δούλους της για να μαρτυρήσουν για τα γεγονότα.
Το δικαστήριο (εφετείο) με πρόεδρο τον ίδιο τον αυτοκράτορα πρόξενο της δικαστικής αρχής αφού έλαβε υπ’ όψη τις ανακρίσεις που πραγματοποίησε ο σύμβουλος του Asinius Gallus αποφάσισε την αθώωση της Τρυφέρας αφού αναγνώρισε ότι οι κατηγορούμενοι ήταν σε νόμιμη άμυνα και παρά το ατύχημα που προξένησε το θάνατο του Εύβουλου δεν διέπραξαν κανένα αδίκημα.
ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΔΙΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ