Βασιλική του Αγ.Παύλου
«Η θάλασσα ξεπλένει όλα τα δεινά των ανθρώπων»Ευριπίδης,Ιφιγένεια εν Ταύροις.
Το Ρέμα του Αγ.Παύλου με κατασκευές στις όχθες του, τη δεκαετία του ΄30.
Πηγάζει από τα υψώματα της Ατσιγγάνας. Δεξιά στο βάθος, όρθιο ένα τμήμα από το θολοσκέπαστο βαπτιστήριο, από την παλαιοβασιλική του Αγ.Παύλου, του 5ου αιώνα μ.Χ.
Ήταν ένα μεγάλο εκκλησιαστικό κέντρο στην είσοδο του Ζιπαριού με εκπληκτικά ψηφιδωτά που φτιάχτηκαν από Κώους τεχνίτες. Σήμερα βρίσκονται στη Ρόδο.
Λέγεται ότι ήταν αφιερωμένη στον Απόστολο Παύλο που επισκέφθηκε το νησί το 57 μ.Χ. Καταστράφηκε το 554 μ.Χ από τον Υπερμέγιστο του Κεραμικού Κόλπου.
Σωριάστηκε στο έδαφος το συγκρότημα από την κύρια δόνηση. Χειμάρρια υλικά και από το τσουνάμι του Αγαθία κάλυψαν την τοποθεσία έως ότου το 1935 οι Ιταλοί ανέσκαψαν την περιοχή.
Το Ζιπάρι έχει πλούσια ιστορία που πάει πίσω τουλάχιστον έως την ελληνιστική περίοδο του νησιού.Τα ισχυρά σεισμικά επεισόδια του 139 μ.Χ και του 554 μ.Χ ήταν καθοριστικά στην οικιστική ανάπτυξη και εξέλιξη του.
Η Βασιλική Αγίου Παύλου είναι τρίκλιτη με προεξέχουσα αψίδα στα ανατολικά, νάρθηκα και προκτίσματα κατά μήκος της νότιας και της βόρειας πλευράς. Το μεγαλύτερο μέρος των δαπέδων του ναού έφερε εξαιρετικής ποιότητας ψηφιδωτή διακόσμηση. Από αυτά χαρακτηριστικό είναι αυτό στο βαπτιστήριο όπου ζώα και κόμβοι εντάσσονται σε τετράγωνα, τα οποία ενώνονται με μεγάλους οκτάκτινους σταυρούς. Τα ψηφιδωτά είναι του λεγόμενου 'εργαστηρίου' της Κω, που εργάστηκε στο μεγαλύτερο μέρος των βασιλικών και στα αστικά. Η βασιλική χρονολογείται μεταξύ των ετών 469 και 554, ανάμεσα δηλαδή στους δύο σεισμούς που έπληξαν το νησί [Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο].
Γεωδίφης
Πηγές:
1.Ιστορία των σεισμών της Κω, 2018-2023
2. Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο Κω
https://www.arxaiologikoktimatologio.gov.gr/el/monuments_info?id=167482&type=Space
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
Το βαπτιστήριο της Βασιλικής του Ζιπαριού, φωτογραφία του Balducci.