Τα βρυώδη πεδία λάβας της Ισλανδίας

Το βρύο είναι ένα κοινό φυτό στην Ισλανδία. Φύεται σε αφθονία στην ορεινή περιοχή και είναι ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των πεδίων λάβας της Ισλανδίας. Τα βρύα ανήκουν σε μια πρωτόγονη κατηγορία φυτών, τα βρυόφυτα. Συχνά βρίσκονται σε βράχους, στο έδαφος, σε πεσμένους κορμούς και πάνω σε δέντρα, αλλά προτιμούν τα κρύα και υγρά περιβάλλοντα των δασών, τους βάλτους και τις όχθες των ρυακιών. Υπάρχουν όμως και είδη που αντέχουν στις ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες. 

Μία από τις πιο εντυπωσιακές καλύψεις από βρύα βρίσκεται στη νότια ακτή της Ισλανδίας, πάνω από το πεδίο λάβας Eldraun.

Το πεδίο Eldraun δημιουργήθηκε σε μια από τις πιο καταστροφικές εκρήξεις στην ιστορία της Γης. Σε διάστημα μεγαλύτερο από 8 μήνες, μεταξύ του 1783 και 1784, η σχισμή Laki και το διπλανό ηφαίστειο Grimsvotn απελευθέρωσαν κατ 'εκτίμηση 14 κυβικά χιλιόμετρα από λάβα βασάλτη. Τα σύννεφα από δηλητηριώδη αέρια που μόλυναν το έδαφος, σκότωσαν το ήμισυ των βοοειδών και των αλόγων της Ισλανδίας, και πολλά άλλα από το ζωικό βασίλειο όπως τα 3/4 των προβάτων. Εκείνη τη χρονιά, τίποτα δεν μεγάλωσε στα χωράφια ενώ λέγεται ότι ούτε ψάρια μπορούσαν να βρεθούν στη θάλασσα. Ο λιμός που προέκυψε σκότωσε περίπου το 1/4 του ανθρώπινου πληθυσμού του νησιού.

Αλλά η έκρηξη Laki είχε ακόμη πιο έντονα αποτελέσματα. Τα χρόνια που ακολούθησαν μετά την έκρηξη, το κλίμα επιδεινώθηκε σε όλο το Βόρειο Ημισφαίριο. Στη Βόρεια Αμερική, το χειμώνα του 1784 παρατηρήθηκε το μεγαλύτερο κρύο που έχει καταγραφεί. Μια τεράστια χιονοθύελλα έπληξε τον ποταμό Μισισιπή, πάγωσε τη Νέα Ορλεάνη και υπήρξαν αναφορές για τεράστιους όγκους από πάγο στον Κόλπο του Μεξικού.

Σύννεφα από την έκρηξη μετακινήθηκαν ανατολικά τόσο μακριά όσο στην Ινδία αποδυναμώνοντας τις κυκλοφορίες των μουσώνων και οδηγώντας σε ξηρασία με αποτέλεσμα να υπάρχουν τεράστια προβλήματα στην καλλιέργεια. Ο λιμός που έπληξε την Αίγυπτο το 1784, ως αποτέλεσμα της έκρηξης, σκότωσε περίπου το 1/6 του πληθυσμού της.

Οι χειρότερες συνέπειες έγιναν αισθητές στην Ευρώπη. Το καλοκαίρι του 1783 ήταν το θερμότερο που έχει καταγραφεί και μια σπάνια ζώνη υψηλής πίεσης πάνω από την Ισλανδία προκάλεσε στους ανέμους να φυσήξουν προς τα νότια-ανατολικά. Το δηλητηριώδες νέφος κινήθηκε σε όλη την Ευρώπη, και η εισπνοή του σκότωσε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Μόνο στη Μεγάλη Βρετανία, προκάλεσε τουλάχιστον 23.000 θανάτους.

Καθώς ο καιρός γινόταν ζεστός, οι καταιγίδες ήταν πιο σοβαρές και μεγάλες, με χαλάζι να πέφτει κάτω από τον ουρανό προκαλώντας τραυματισμό και το θάνατο σε βοοειδή. Το επόμενο χειμώνα παρατηρήθηκε πολύ κρύο γεγονός που προκάλεσε 8.000 επιπλέον θανάτους στο Ηνωμένο Βασίλειο. Κατά τη διάρκεια της άνοιξης, στη Γερμανία και στην Κεντρική Ευρώπη αναφέρθηκαν σοβαρές ζημιές από τις πλημμύρες. Στη Γαλλία, το πρόβλημα σε καλλιέργειες, η φτώχεια και η πείνα προκάλεσε τελικά την Γαλλική Επανάσταση του 1789-1799.

Σήμερα, το πεδίο λάβας Eldraun φαίνεται πολύ ήσυχο και γαλήνιο. Τα παχιά και πράσινα βρύα έχουν βοηθήσει ώστε να μαλακώσει το άγριο τοπίο, κρύβοντας το βίαιο παρελθόν του Eldhraun.

Γεωδίφης

Πηγές- Βικιπαίδεια,amusingplanet.com