Τι θα μπορούσε να ήταν το τέρας του Λοχ Νες;
Οι σεισμοί ενέπνευσαν θρύλους και παραδόσεις στο παρελθόν. Στην χώρα μας υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγματα. Διεπιστημονικές μελέτες αποκάλυψαν ότι υπάρχει στενή αντιστοιχία ανάμεσα σε μυθολογικές περιγραφές, ιδιαίτερα σε χώρους λατρείας και σε τοπικά ενεργά ρήγματα στην αρχαία Ελλάδα. Συχνά δράκοι, και ως επί το πλείστον πολύμορφα γυναικεία πλάσματα, αναφέρθηκαν επίσης σε πολλούς από αυτούς τους ιερούς τόπους, που βρίσκονται ακριβώς πάνω από μεγάλα ενεργά ρήγματα. Ο σεβασμός σε αυτά τα μέρη μπορεί να ήταν συνέπεια της παρατήρησης των ιδιαίτερων φυσικών φαινομένων, όπως η έκκληση φυσικού αέριου και οι εκπομπές φλογών, οι υπόγειοι θόρυβοι, και οι ρήξεις εδάφους.
Ίσως αυτή η σύμπτωση εκτός από την χώρα μας αλλά και σε όλη σχεδόν την Ανατολική Μεσόγειο να είναι απλώς περιστασιακή. Όμως λόγω της αφθονίας των μύθων σε μια τέτοια εξαιρετικά σεισμογενή περιοχή έχουν γραφεί πολλές επιστημονικές μελέτες κάποιες από τις οποίες, σας έχω ήδη αναφέρει μέσα σε αυτό τον ιστοχώρο. Ωστόσο, μπορεί επίσης να παρατηρηθεί σε περιοχές λιγότερο σεισμικά ενεργές. Η Σκωτία, για παράδειγμα, είναι γνωστή για τον σύγχρονο μύθο του τέρατος του Λοχ Νες, ο οποίος ονομάζεται χαϊδευτικά Νέσσυ. Το όνομα της είναι δανεισμένο από μια πρωτόγονη λατρεία ενός αλόγου που κατοικούσε στο νερό, και το οποίο πρωτοαναφέρθηκε σε γραπτό που εμφανίζεται στο βιβλίο του Adamnano «Η ζωή του Αγίου Κολομβίου» (7ος αιώνας μ.Χ.). Στην αρχική λατινική ονομασία του , ο δράκος εμφανίζεται "cum fremitu ingenti" (με ισχυρή ανάδευση) και εξαφανίζεται "tremefacta" (κουνώντας τον εαυτό του), το οποίο φαίνεται να δείχνει μια τελλουρική φύση του τέρατος που ζει στη λίμνη. Στην πραγματικότητα, το Loch Ness βρίσκεται ακριβώς πάνω από τη ζώνη του σεισμικού ρήγματος (για παράδειγμα, το τμήμα που έδωσε τον σεισμό μεγέθους Μ = 5R της 09.18.1901) του Great Glen, το μεγαλύτερο ενεργό ρήγμα στη Σκωτία. Υπό αυτό το πρίσμα, πολλές σύγχρονες αναφορές αυτοπτών μαρτύρων που αποδόθηκαν στη Νέσσυ μπορούν να βρουν μια απλή φυσική εξήγηση.
Στις 28 Ιουνίου 2001, η ιταλική εφημερίδα «La Repubblica» δημοσίευσε περίληψη μιας εργασίας του Ιταλού γεωλόγου Luigi Piccardi, η οποία παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης που έγινε στο Εδιμβούργο σχετικά με το τέρας του Λοχ Νες. Σύμφωνα με τον Piccardi η περιγραφή της εμφάνισης των τεράτων και οι φήμες για κινήσεις της γης - θα μπορούσαν να συνδεθούν με φυσαλίδες αερίου που προέρχονται από το πυθμένα της λίμνης και της σεισμικής δραστηριότητας του ρήγματος Great Glen. «Υπάρχουν διάφορα φαινόμενα στην επιφάνεια του νερού που μπορεί να συνδέονται με τη δραστηριότητα του ρήγματος.Εάν λάβουμε υπόψη ότι ο Adamnano (ένας βιογράφος που ανέφερε για τον θρύλο του Αγίου Κολομβίου) ανέφερε ότι , το κτήνος εμφανίζεται με μεγάλα κουνήματα και ότι εξαφανίζεται κινούμενο. Νομίζω ότι είναι μια προφανής περιγραφή για το τι πραγματικά συνέβη . Γνωρίζουμε ότι αυτή ήταν μια περίοδος (το 1920-1930) όπου έχουν αναφερθεί πολλές εμφανίσεις της Νέσσυ τότε που είχαμε αυξημένη δραστηριότητα του ρήγματος. Αυτό πιστεύω ότι έκανε κάποιους να ισχυριστούν ότι έχουν δει το τέρας, ενώ στην πραγματικότητα, είχαν παρατηρήσει τα κουνήματα της γης πάνω στο νερό». λέει ο Piccardi.
Σύμφωνα με τη βιογραφία του Αγίου Κολομβίου(Vita Sancti Columbae) που γράφτηκε από τον Adamnano γύρω στο 690, ενώ η σκηνή που περιγράφει o Piccardi συνέβη το 565. Προσπαθώντας να διασχίσει τον ποταμό Ness (όχι τη λίμνη), ο Κολόμβιος αντιμετωπίζει μια ομάδα ντόπιων που προσπαθούσαν να θάψουν άνδρες, που σκοτώθηκαν, σύμφωνα με τον μύθο, από ένα τρομερό τέρας. Όταν ο Κολόμβιος ζητά από τους συνανθρώπους του να πάρουν μια βάρκα από την άλλη όχθη του ποταμού τότε ξαφνικά τους επιτίθεται το θηρίο, αλλά ο Κολόμβιος ζητά την προστασία του Θεού και έτσι το θηρίο αποσύρεται. Το αρχικό κείμενο είναι ωστόσο πολύ ασαφές και δεν παρέχει καμία λεπτομερή περιγραφή της εμφάνισης του απλώς δηλώνει μόνο ότι ήταν ένα "άγνωστο θηρίο», το οποίο τους προσέγγισε με το λαιμό ανοικτό και βρυχηθμό. Η αναφορά ότι το θηρίο ήταν αγνώστου προελεύσεως δηλώνει ότι αυτό ήταν ένα μοναδικό γεγονός, και ότι δεν υπήρχε πριν από αυτή την αναφορά κάποια περιγραφή γι’ αυτό το τέρας που περιβάλλει τη λίμνη. Σύμφωνα με τον Piccardi το απόσπασμα που περιγράφει αυτή τη συνάντηση ποτέ δεν προοριζόταν να εξιστορήσει ένα πραγματικό γεγονός κατά γράμμα, αλλά να αποτυπώσει τον Κολόμβιο ως άγιο άνθρωπο που δέχτηκε θεία βοήθεια.
Ακόμη και αν το κεφάλαιο αυτό αναφέρθηκε από τον Adamnano ως πραγματικό, η αόριστη περιγραφή του δεν δίνει μία προτεινόμενη ερμηνεία, για το φυσικό αέριο με φυσαλίδες που προέρχονται από το ποτάμι ούτε για το υποτιθέμενο τέρας της λίμνης. Η παρουσία της Νέσσυ στο Λοχ Νες μπορεί πιο λογικά να εξηγηθεί μέσα από το συνδυασμό με παλιές ιστορίες που μιλούσαν για το ενδεχόμενο της ύπαρξης ενός μεγαλύτερου ζώου στο Λοχ.
Από γεωλογική άποψη, υπάρχουν διάφορα προβλήματα με την ιδέα του Piccardi. Ο μέσος όρος των σεισμών που καταγράφηκαν στον περιβάλλοντα χώρο της λίμνης από το 1816, 1888, 1890 και 1901 ήταν μεταξύ μεγέθους 3-4R. Παρά την δυσκολία συσχέτισης της δραστηριότητας του ρήγματος με αυτά τα συμβάντα(κυρίως κατά τη διάρκεια του 1933), ακόμη και αυτές οι αδύναμες δονήσεις που παρατηρήθηκαν στη δεκαετία ίσως να μην προκάλεσαν έντονες επιδράσεις στην επιφάνεια της λίμνης. Ωστόσο, αυτές οι παρατηρήσεις δεν πρέπει να ελαχιστοποιήσουν την προσπάθεια του Piccardi.
Γεωδίφης με πληροφορίες από την La Repubblica