Ο πρώτος Κώος ολυμπιονίκης;

Πάνω ένα μικρό μαρμάρινο δείγμα γιατί όχι από τον πολιούχο της θρυλικής Κω Μεροπίδας. Κάτω απόσπασμα από το βιβλίο με τίτλο «The inscriptions of Cos» δηλαδή αρχαίες επιγραφές της Κω. 

Το μνημειώδες έργο των William Roger Paton και Hicks , δημοσιευμένο το 1893, περιλαμβάνει μακροσκελή κατάλογο με τους πιο διάσημους Κώους της αρχαιότητας. Βασίζεται σε ιστορικά κείμενα ή αρχαιολογικές επιγραφές.

Συμπατριώτες μας συμμετείχαν σε Ολυμπιακούς αγώνες τουλάχιστον από τον 5ο αιώνα π.Χ. 

Στον κατάλογο του Paton μπορούμε να σταθούμε για λίγο στο όνομα του Κώου Ξενόμβροτου [Xenombrotus of Cos]. Σύμφωνα με τον Παυσανία ήταν γιος του Ξενόδικου, και φέρεται ότι έζησε τον 5ο αιώνα π.Χ. Υπήρξε ο πρώτος ολυμπιονίκης από την Κω, ενώ ο γιος του ο Ξενόδικος υπήρξε ολυμπιονίκης στην πυγμαχία παίδων το 400 π.Χ. 

Στην κάτω φωτογραφία είναι οι στίχοι του επιγράμματος που βρισκόταν στην βάση ενός ανδριάντα  και  αναφέρεται στον Ξενόμβροτο [J.EBERT].

Λέγεται ότι για την ιππική του νίκη υπήρχε ανδριάντας στο ιερό της Ολυμπίας που εικονιζόταν έφιππος μαζί με τον γιό του το οποίο είχε φιλοτεχνηθεί από τον Αιγινήτη Φιλότιμο. 

Ο Ξενόμβροτος καταγόταν από την Κω Μεροπίδα, στέφθηκε νικητής στο ιππικό αγώνισμα του κέλη κατά τους 90ους [420 π.Χ] Ολυμπιακούς Αγώνες της αρχαιότητας δηλαδή πριν από το μέγιστο σεισμικό επεισόδιο του 411 π.Χ.

Στο αγώνισμα των ιππέων, οι διαγωνιζόμενοι συμμετείχαν απλώς ιππεύοντας το άλογο τους που ονομαζόταν κέλης [άλογο ιππασίας, γρήγορο άλογο, κέλητας].

«Ένα αγόρι καθισμένο σε ένα άλογο και ένας άνδρας που στέκεται δίπλα στο άλογο, η επιγραφή δηλώνει ότι είναι ο Ξενόμβροτος των Μεροπίδων της Κω, που ανακηρύχθηκε νικητής στον ιππόδρομο, και ο Ξενόδικος, που ανακηρύχθηκε νικητής στον αγώνα πυγμαχίας αγοριών».Περιγραφή της Ελλάδας, από τον Παυσανία.

Γεωδίφης

Πηγές:

1.Moretti, Luigi [2014] il catalogo degli Olympionikai, Παυσανία Περιήγησις, Ποιμενίδου Ελένη [Βάσεις ανδριάντων αθλητών από την Ολυμπία]. 

2.https://www.theoi.com/Text/Pausanias6A.html

3.https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0160:book=6:chapter=14&highlight=xenombrotus