33 χρόνια μετά την τελευταία έκρηξη!

Φωτογραφίες του υδροθερμικού κρατήρα της Νισύρου που λήφθηκαν γύρω στο 1920, πολύ πριν από τον σεισμό του 1933 από το Ρήγμα Κω. 

Από σύγκριση με φωτογραφίες του σήμερα προκύπτει ότι η σεισμική δόνηση δεν φαίνεται να έχει προκαλέσει ουσιώδεις και αξιόλογες μεταβολές στον κρατήρα. Η πρώτη εκτενής αναφορά για τη Νίσυρο, μετά από αυτή του Στράβωνα, γίνεται από τον Φλωρέντινο μοναχό Cristoforo Buondelmonti που επισκέπτεται τη Νίσυρο την περίοδο μεταξύ του 1414-1420. 

Τότε αναφέρεται η κατάσταση του ηφαιστείου και η έντονη υδροθερμική δραστηριότητά του. «Στο κέντρο του νησιού υπάρχει ένα ψηλό βουνό από το οποίο εκλύεται θειάφι μέσω υπογείων οδών μέρα και νύχτα, όπως στο νησί Στρόμπολι [κοντά στο Λίπαρι]. Σε απόσταση μιας πετριάς δρόμο από την κορυφή υπάρχει μια θερμή πηγή, τα νερά της οποίας χύνονται σε μια βαθιά σκοτεινή λίμνη στην πιο κάτω περιοχή. Οι νησιώτες συλλέγουν το θειάφι σε μεγάλες ποσότητες και το πουλούν στους εμπόρους που περνούν από εκεί. Μετά τη μέση του δρόμου προς την κορυφή, η ζέστη είναι τόσο έντονη ώστε καθίσταται αδύνατη η άνοδος σε όποιον δε φορά ξυλοπάπουτσα». Στο γραπτό του Buondelmonti δεν αναφέρεται κάποια υδροθερμική ή και ηφαιστειακή έκρηξη όπως λανθασμένα έχει εκτιμηθεί  από πολλούς μελετητές τους παρελθόντος. 

Η τελευταία υδροθερμική έκρηξη που έχει καταγραφεί στη Νίσυρο είναι αυτή του 1887, η οποία δημιούργησε τον κρατήρα του Μικρού Πολυβώτη. 

Αυτή περιγράφηκε από τον Ιταλό γεωλόγο Α. Martelli, το 1917: «Σύμφωνα με τους νησιώτες που δούλευαν στα ορυχεία θείου, ήταν μια έκρηξη από λάσπη και εξαλλοιωμένα πετρώματα με έντονη εκπομπή ατμού».

Η τελευταία ηφαιστειακή δράση στη Νίσυρο εκδηλώθηκε πριν από 15.000-20.000 δεν έχει καταγραφεί στις ιστορικές πηγές παρά μόνο στα πετρώματα του νησιού. Παρ’ όλα αυτά, η Νίσυρος χαρακτηρίζεται σαν ένα κοιμώμενο ενεργό ηφαίστειο, όμως κάποια στιγμή μπορεί να ξυπνήσει.

Γεωδίφης

Πηγή-Librum Insularum Archipelagi, Cristoforo Buondelmonti 

Μέσα στη καλδέρα του ηφαιστείου της Νισύρου βρίσκεται ο μεγαλύτερος υδροθερμικός κρατήρας στον κόσμο, ο Στέφανος, ο οποίος έχει διάμετρο 300 μέτρα[φωτογραφία του 1920]

Ο υδροθερμικός κρατήρας το 2009