Τι εξαφάνισε τα γιγάντια μαμούθ;

Σκελετός κολομβιανού μαμούθ. Φωτογραφία WolfmanSF.

Μέχρι σήμερα επικρατούσε η άποψη ότι τα  μαμούθ εκτός από τους δεινόσαυρους εξαφανίστηκαν και αυτά από την πρόσκρουση ενός μεγάλου αστεροειδούς με την Γη. Όμως η άποψη είχε πολλά κενά. Οι ενδείξεις για την πρόσκρουση ενός μεγάλου αστεροειδή στη Βόρειο Αμερική δεν επιβεβαιώνονται από τις νεότερες έρευνες.

Κατά τη διάρκεια των 3 τελευταίων ετών , μια ομάδα ερευνητών υποστήριζε ότι ένας αστεροειδής ή κομήτης χτύπησε τη Βόρεια Αμερική περίπου 13.000 χρόνια πριν , αφανίζοντας τα μαμούθ και άλλα μεγάλα ζώα. Τώρα , μια ομάδα εμπειρογνωμόνων απέρριψε τα στοιχεία αυτά . 

Η θεωρία της πρόσκρουσης βασιζόταν σε δύο μελέτες που είχαν δημοσιευτεί το 2007 και το 2009. Σύμφωνα με τις δύο αυτές έρευνες, ένας αστεροειδής διαμέτρου 4 χιλιομέτρων έσκασε στους πάγους που κάλυπταν τη Βόρειο Αμερική πριν από 12.900 χρόνια. Οι πυρκαγιές που ξέσπασαν μετά την πρόσκρουση σάρωσαν το βόρειο ημισφαίριο, σκότωσαν τα μαμούθ και σήμαναν το τέλος του παλαιο-ινδικού πολιτισμού.

Τρεις ήταν οι ενδείξεις στα ιζήματα εκείνης τις περιόδου στις οποίες βασιζόταν η θεωρία: χαρακτηριστικά μαγνητικά σφαιρίδια, ίχνη κάρβουνου από τις πυρκαγιές και, το κυριότερο, διαμάντια μεγέθους μερικών νανομέτρων που είναι δυνατό να παραχθούν μόνο από προσκρούσεις διαστημικών αντικειμένων. Τα μαγνητικά σφαιρίδια όντως υπάρχουν στα ιζήματα εκείνης της περιόδου. Υπάρχουν όμως και σε όλο το υπόλοιπο αρχείο ιζημάτων, και επομένως δεν μπορεί να προήλθαν από πρόσκρουση, έδειξαν μετέπειτα έρευνες. Όσον αφορά τα ίχνη κάρβουνου, πιθανότατα προήλθαν από μύκητες και κόπρανα εντόμων, έδειξε έρευνα που δημοσιεύτηκε φέτος το καλοκαίρι. H τρίτη και τελευταία ένδειξη, η παρουσία νανοδιαμαντιών στα ιζήματα, επίσης καταρρίπτεται από την  νέα  μελέτη του Πανεπιστήμιου της Ουάσινγκτον στο Σεντ Λούις.

Η επιστημονική ομάδα που έψαξε για νανοδιαμάντια στα ιζήματα δεν βρήκε τίποτα και ισχυρίζεται ότι δεν ήταν διαμάντια αλλά ήταν μια άλλη μορφή άνθρακα με τη μορφή επίπεδων φύλλων. Ωστόσο οι υποστηρικτές της θεωρίας ισχυρίζονται, ότι η ομάδα εξέτασε λάθος ιζήματα χρησιμοποιώντας μια μέθοδο που ούτως ή άλλως θα κατέστρεφε τα διαμάντια. Όμως ,η ευρύτερη επιστημονική κοινότητα φαίνεται τελικά να απορρίπτει οριστικά τη θεωρία.

Πιθανόν να εξαφανίστηκαν από κάποια άλλη αιτία .Ένας συνδυασμός από την αλλαγή του κλίματος και το κυνήγι από τον άνθρωπο έχει προταθεί ως η πιο πιθανή εξήγηση για την εξαφάνιση τους. Μια άλλη θεωρία προτείνει ότι τα μαμούθ μπορεί να έχουν πέσει θύματα μιας μολυσματικής ασθένειας . Τελευταία μια ακόμη θεωρία προτείνει ότι τα «μαλλιαρά μαμούθ» πέθαναν λόγω της σταδιακής εξαφάνισης των χορτολιβαδικών εκτάσεων και όχι λόγω της παρουσίας του ανθρώπου ή της εντατικοποίησης του κυνηγιού. Φαίνεται όμως ότι η αβεβαιότητα θα παραμείνει για πολύ καιρό ακόμα.

Γεωδίφης με πληροφορίες από το Science και την Βικιπαίδεια