Υπολείμματα του ανώτερου μανδύα της Γης βρίσκονται στον Αγ.Φωκά της Κω.

Εάν έχετε επισκεφτεί την ‘Ακλαφτη, το Μαμάλι, το Τροτσούλι, την Δρακόπετρα  και την Εμπρός Θέρμη τότε πρέπει να γνωρίζετε ότι τα φυσικά τοπία του Αγ.Φωκά της Κω, εκτός από την άγρια ομορφιά τους έχουν και κάτι άλλο κοινό: τον δολερίτη ή διάβαση αν επιθυμείτε.

Τι είναι ο δολερίτης; Είναι ένα ηφαιστειακό πέτρωμα με τεφρόχρωμη απόχρωση παρόμοιας σύστασης  με  τον βασάλτη. Περιέχει κρυστάλλους που μπορεί να παρατηρήσετε  με ένα φακό στο χέρι . Αυτό δείχνει ότι ψύχεται λίγο πιο αργά από τον βασάλτη . Συνήθως βρίσκεται σε ηφαιστειακά στόμια τα οποία διοχετεύουν τον βασάλτη στην επιφάνεια. Για τον λόγο αυτό παρουσιάζονται σε φλέβες πετρωμάτων. Ο δολερίτης σαν πέτρωμα είναι πολύ σκληρός επειδή περιέχει -πυρόξενο ένα σκληρό μετάλλευμα πυριτικών αλάτων με μια σκληρότητα 5 έως 6.5 στην κλίμακα Moh, ελαφρώς λιγότερο σκληρό από το χαλαζία ( 7 στην κλίμακα). Στην Δυτική Αυστραλία ένα στρώμα 200 χλμ μακρύ από δολερίτη , συνδέεται με το μεγαλύτερο μεταλλείο  χρυσού της περιοχής μεταξύ Norseman και Kalgoolie.

Οι δολερίτες ως πετρώματα, αποτελούν μέρος των οφιολίθων οι οποίοι πήραν το όνομα τους  εξαιτίας του πράσινου χρώματος που έχουν. Τα οφιολιθικά πετρώματα που παρατηρούνται και στην διπλανή μικρασιατική ακτή θεωρούνται υπολείμματα του ανώτερου μανδύα της Γης, τα οποία ανήλθαν στην επιφάνεια στις θέσεις διάνοιξης των ωκεάνιων λιθοσφαιρικών πλακών. Αυτά τα πετρώματα  περιέχουν στοιχεία και είναι μάρτυρες σημαντικών γεωλογικών γεγονότων που συνέβησαν πριν από 161-155εκατομμύρια χρόνια  (Οξφόρδιο-Ιουρασικό).Με λίγα λόγια πρόκειται για κομμάτια από χαμένους ωκεανούς που υπήρχαν τότε στην περιοχή μας και που αποσπάσθηκαν και τοποθετήθηκαν πάνω στις ηπείρους κατά την σύγκλιση των λιθοσφαιρικών πλακών.

Οι δολερίτες έχουν παγκοσμίως χρησιμοποιηθεί ως αντιολισθηρά αδρανή οδοστρωσίας, αδρανή σκυροδεμάτων υψηλής αντοχής, σκύρα σιδηροτροχιών. Σε πολλές περιπτώσεις αντικαθιστούν πλέον τα ασβεστολιθικά πετρώματα που χρησιμοποιούνταν έως σήμερα. Οι κύριες χώρες εκμετάλλευσης οφιολίθων είναι η Νορβηγία, η Αυστρία και οι Η.Π.Α., ενώ η εκμετάλλευσή τους στην Ελλάδα αυξάνεται τα τελευταία χρόνια.

Γεωδίφης

Φωτογραφίες-Ο δολερίτης της Κω και χάρτης με τις τοποθεσίες όπου μπορείτε να τα βρείτε.