Τα «Δώδεκα Νησιά» του γεωλογικά ανήσυχου Σκεύου Ζερβού!

Χάρτης με το νοτιοανατολικό Αιγαίο του Arrowsmith Aaron,1804.

«Με τον όρο Δωδεκάνησα νοείται η αλυσίδα 12 νησιών που, απλώνεται κατά μήκος της ακτής της Μικράς Ασίας μεταξύ Σάμου και Κρήτης, περιέχει τα νησιά της Πάτμου, Αστυπάλαιας, Λέρου, Καλύμνου, Κω, Νισύρου, Χάλκης, Τήλου, Σύρνης, Ρόδου, Κάρπαθος και Κάσος. Η ομάδα προέρχεται από το όνομά της από τις δύο ελληνικές λέξεις Δωδεκά (δώδεκα) και Νήσος (νησί). Από γεωλογική άποψη, αυτά τα νησιά είναι αρχαία θραύσματα της Μικράς Ασίας, από τα οποία, σε κάποια απομακρυσμένη εποχή,σχίστηκαν, κατά πάσα πιθανότητα από μια ηφαιστειακή αναταραχή. Οι πεδιάδες και τα χαμηλά εδάφη διασυνδέονταν κάποτε με την ηπειρωτική χώρα η οποία έχει υποχωρήσει και σχηματίζει τον σημερινό πυθμένα της θάλασσας, ενώ τα ψηλά οροπέδια, οι κορυφές των λόφων και άλλα υψόμετρα εξακολουθούν να αναδύονται από τα νερά και αποτελούν τα Δώδεκα Νησιά. Στην Κάλυμνο, την Λέρο και την Πάτμο βρίσκονται απολιθώματα θαλάσσιων οστράκων και ψαριών, αποδεικνύοντας οριστικά ότι αυτά τα μέρη βρίσκονταν σε κάποια μακρινή περίοδο κάτω από τη θάλασσα, από την οποία ανασηκώθηκαν από εσωτερική υπόγεια πίεση, που ασκείται είτε από το ηφαίστειο στο γειτονικό νησί της Νισύρου, ή, ίσως, από αυτό στο ελαφρώς απομακρυσμένο νησί της Θήρας. Σε άλλα μέρη της ομάδας των Δωδεκανήσων έχουν ανακαλυφθεί τα υπολείμματα γιγαντιαίων ζώων που ανήκουν στους προϊστορικούς χρόνους. Στο Ορυκτολογικό Μουσείο της Αθήνας, για παράδειγμα, μπορεί να δει κανείς απολιθωμένα δόντια ελεφάντων από την Κω. Είναι βέβαιο ότι αυτά τα αρχέγονα τέρατα κατοικούσαν στα νησιά, όχι μετά την αποχώρησή τους από την ηπειρωτική Ασία, αλλά σε μια εποχή που ηπειρωτική χώρα και νησιά αποτελούσαν ακόμη μια συνεχή και αδιάκοπη μάζα». 

Σκεύος Ζερβός [1875-1966], από το βιβλίο του «η δια μέσου των αιώνων ιστορία των Δωδεκανήσων, αι υπηρεσίαι των προς την ανθρωπότητα και τα δίκαιά των,1918».

Γεωδίφης