Ο «Τάφος της Σεβαστής», του 17ου αιώνα;
Εδώ είναι ένα άγνωστο ταφικό θολωτό μνημείο συλημένο με ανάγλυφο σταυρό στον οικισμό Κακό Πρινάρι της Κω, με ένα επίγραμμα που αναφέρει:
«1643 Μαϊου 6,Εκοιμήθη η δούλη του Θεού Σεβαστή».
Μου το υπέδειξε πριν από καιρό ο καλός φίλος της σελίδας Αντώνης Κατσίλλης. Κανένας από όσους ρώτησα δεν γνωρίζει την ύπαρξη του. Κανένα κείμενο, ούτε ο παρατηρικότατος Ζαρράφτης έχει μιλήσει για αυτό.
Εδώ είναι μία πρώτη προσέγγιση για την γεωγραφία του μνημείου.
Πρόκειται για μνημειώδη κατασκευή που συναντάται στην εξοχή κάτω από τις θρυλικές και πολυτραγουδημένες αβραμιθιές της Κω.
Φτιάχτηκε για να θυμίζει ή/και να τιμά κάτι το οποίο εμείς δεν γνωρίζουμε. Ο τάφος αποτελεί ένα παζλ από πολλά κομμάτια.
Πρόκειται για τάφο μεταβυζαντινής εποχής που φτιάχτηκε από αρχαία υλικά κυρίως ντόπια.
Το μνημείο είναι φτιαγμένο από ηφαιστειακά υλικά που μπορούν να βρεθούν στην Κέφαλο ή ακόμη και στην χερσόνησο της Αλικαρνασσού. Ο κυρίως τάφος είναι αρχαίος ίσως κλασικής περιόδου, συναντάται έξω από το αρχαίο αμυντικό τείχος της πόλης. Μοιάζει με την σαρκοφάγο των Ελληνικών, που ακόμα είναι δίπλα στην θάλασσα και κανείς ενδιαφέρεται.Στα αρχαία χρόνια συνήθιζαν να θάβουν τους νεκρούς έξω από τα τείχη.
Το μάρμαρο δείχνει ντόπιο, ο σταυρός μοιάζει με ναίτικος. Οι Ναΐτες κατηγορήθηκαν από τους πολιτικούς αντιπάλους τους και την Καθολική Εκκλησία για ακολασίες. Λέγεται ότι ήταν φιλικοί με τους άπιστους, ότι ασκούσαν μαγεία και για να ενταχθεί κάποιος στο τάγμα τους θα έπρεπε να απαρνηθεί ακόμη και τον Χριστό. Το τάγμα των Ιπποτών του Ναού ιδρύθηκε στον απόηχο της Α΄ Σταυροφορίας το 1118 μ.Χ και καταργήθηκε το 1312. Αναχώρησαν από την Ελλάδα για άγνωστους λόγους.
Το επίγραμμα κάτω από τον Σταυρό εκτιμώ ότι είναι μεταγενέστερο, με μορφή ελληνική μικρογράμματη ή βυζαντινή γραφή, γράφει την χρονολογία 1643 [Μάιος, 6]. Το μάρμαρο έχει χαραχθεί εκ νέου και φέρει διάφορες χρονολογίες όπως 1928, 1946 κά.
Αν ο τάφος πράγματι είναι του 1643, αρχιεπίσκοπος της Κω αυτή την περίοδο ειναι ο Ιωακείμ ο Α΄[1638-1652], ακολουθούμενος από τον Κοσμά το 1648, τη χρονιά που Βενετσιάνοι επιτίθενται στην οθωμανική Κω.
Κοντά από τον τάφο περνάει η Αναβολιά, ένα σημαντικό ρέμα που κάποτε μπορεί να ήταν το φυσικό ή ακόμη τεχνητό όριο του αρχαίου αμυντικού τείχους της πόλης.
Βρίσκεται σε υψόμετρο 16μ. από την στάθμη της θάλασσας , σε αλλουβιακά εδάφη. Πρόκειται για ιδιωτικό τάφο που δεν απέχει αρκετά από τον Πύργο του Δεσπότη και από το οθωμανικό μεταγενέστερο τέμενος στο Κακό πρινάρι το οποίο σήμερα δεν υπάρχει. Είναι κοντά στο εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας στην εξοχή της Κω.
Υπάρχουν αρκετά μέρη από το παζλ που πρέπει να συνδεθούν και να ταιριάξουν για να μας δώσουν μία πλήρη εικόνα.
Κοντά του υπάρχει ένα ακόμη μακρόστενο μέλος, ίσως από το αρχαίο τείχος και σκόρπιες πέτρες σε ένα ύψωματάκι που αξίζει να ερευνηθεί και ίσως κρύβει κομμάτια από το παζλ.
Εκκλησιαστικά το «εκοιμήθη» παραπέμπει σε αγίους, μοναχούς και γενικά χριστιανούς που πιστεύουν ότι ο θάνατος είναι μετάβαση στην άλλη ζωή.
Μπορεί να ήταν ένα σημαντικό πρόσωπο της τοπικής κοινωνίας.Ο τάφος ίσως σχετίζεται με τον Πύργο του Δεσπότη, που απέχει 450μ. Τον 17ο αιώνα ίσως ήταν μέρος της γης του μεγάλου αμπελώνα του Πύργου, άν λάβουμε υπόψη τον χάρτη του R.Herzog του 19ου αιώνα.
Γεωδίφης
Πηγές
1. Αντώνης Κατσίλλης, Fb
2. Κώια -Ιακ.Ζαρράφτη
3. Kos-R.Herzog,1932
4.Γεωλογικός χάρτης της Κω, ΙΓΜΕ
5. Παιδί της Ρέας, τριλογία
6.Ιστορία της Κω, Επαρχείο Κω
7.«Ιερά Μητρόπολις Κώου και Νισύρου παρελθόν και παρόν»,Ανδρέα Χατζημιχαήλ,2016
Η γεωγραφία του μνημείου.
