Λετρίνες ή νέο κτίριο Θερμών της Καλύμνου;

Ένα σχέδιο μάλλον για τις «τουαλέτες» της Καλύμνου, από την Ρόδο τον Ιανουάριο του 1934,πιθανότατα του Ιταλού αρχιτέκτονα Armando Bernabiti. 

Το έργο προβλέπει κτίριο με κυκλική κάτοψη στην Πόθια με κεντρικό τρούλο στην είσοδο, γύρω από τα τα οποία είναι διατεταγμένα οι υπηρεσίες για άνδρες και γυναίκες και το δωμάτιο επιστάτη. 

Δεν κατέστη δυνατό να εξακριβωθεί εάν πρόκειται για τις λιγότερο γνωστές «δημόσιες τουαλέτες» που αναφέρονται στον κατάλογο των έργων τα οποία ολοκληρώθηκαν το 12ο έτος μετά την «πορεία στη Ρώμη» από τον Αγγελιοφόρο της Ρόδου της 28ης Οκτωβρίου 1934. 

Το κτίριο « latrine di Calino» με αίθουσες για την υγιεινή των λιμενικών και των εργατών του λιμανιού όπως έγραψε  η ίδια εφημερίδα στις 24 Ιουλίου του ίδιου έτους. 

Ωστόσο, δεν αποκλείεται το έργο να εμπίπτει στο εύρος της εκμετάλλευσης της θειούχου ιαματικής πηγής, που βρίσκεται στην ακτή σε μικρή απόσταση από την Πόθια. Μάλιστα, τον Ιανουάριο του 1934 καταγράφηκαν τα εγκαίνια του ξενοδοχείου και του εστιατορίου των Θερμών, που προέκυψε από την αναδιάρθρωση του κτιρίου που χτίστηκε πριν από την ιταλική κατοχή. 

Ο σχεδιασμός των «αποχωρητηρίων» θυμίζει -αν και σε πιο λιτή εκδοχή- το κτίριο που έχτισε ο Bernabiti για την ίδια λειτουργία στη Ρόδο στο θερμικό-ιαματικό κέντρο Πηγές της Καλλιθέας που ανήκουν σήμερα στο Δήμο της Ρόδου.

 Φωτογραφίες  κάτοψη, τομή και όψεις, 1934.

Γεωδίφης

Πηγές:

1.Architettura coloniale italiana nel Dodecaneso 1912-1943- S.Martinolli, E.Marrioti

2.Σεισμοί της Καλύμνου, e-book[2020]

Πηγές Καλλιθέας Ρόδου το 1928, ανατέθηκε στον αρχιτέκτονα P.Lombadi το έργο του σχεδιασμού των κτιρίων που θα αποτελούσαν το συγκρότημα. Ο Armando Bernabiti ανέλαβε και ολοκλήρωσε την εγκατάσταση με διακοσμητικές εργασίες και σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον. Ονομάζονταν «Βασιλικές», γι΄αυτό ο Ιταλός βασιλιάς Vittorio Emmanuele τίμησε την τελετή εγκαινίασης του χώρου με την παρουσία του, η οποία γιορτάστηκε την 1η Ιουλίου του 1929.

«Latrine di Calino» ένα έργο που φέρεται όχι ως μη υλοποιημένο αλλά κατεστραμμένο σύμφωνα με τις S.Martinolli, E.Marrioti.

Μπάνιο Ιταλών στη θάλασσα των Θερμών Καλύμνου [Re Vittorio;] το 1913. Πιθανώς προόριζονταν να ονομαστούν Βασιλικές και αυτές από τους Ιταλούς, προς τιμή του βασιλιά τους Vittorio Emmanuele.