Η μέρα που έκλαψε η Άκλαφτη

«Λοιπόν· ἤμουνα το μοιραῖο ἐκεῖνο πρωΐ στὴν ἐκκλησία του Αη Γιώργη τῆς Χώρας. Ὁ κόσμος εἶχε γεμίσει τὴν μικρὴ ἐκκλησία καὶ ξεχυνότανε ὡς ἔξω τὴν αὐλή της. Η θεία λειτουργία στὸ τέλος της πιά, ὁπόταν ἕνα μούγκρισμα, λὲς λεονταριοῦ ποὺ ξέσπαζε κάτω ἀπὸ τὰ που δάρια μας, μᾶς ξάφνισε· ἀλληλοκυταχτήκαμε μέσα σ' ένα παράξενο τρόμο ὅλοι μας δὲν προφθάσαμε οὔτε καὶ τὰ βλέμματά μας νὰ διατηρήσουμε σὲ μιὰ κἄν ἀπορία μας, ὅταν τὸ χῶμα λὲς χοροπηδοῦσε στὰ πόδια μας κάτω καὶ ὅλη ἡ πλάση αναταρασσότανε σ' ἕνα σαρδόνιο... χορὸ φρίκης! Κινηθήκαμε νὰ προχωρήσουμε, μὰ ἕνας τρανταγμὸς τῆς γῆς μᾶς πέταξε χάμω μπρούμουτσα, ἐνῷ γύρω μας ὅλα στριφογύριζαν μέσα σ' ἕνα οὔρλιασμα τῶν σκύλων. Ἕνας ἀκόμα τρανταγμός, τὴν ἴδια ἐκείνη στιγμή, πιὸ δυνατὸς κ' ἕνας κρότος ἀκούστηκε τότε φρικαλέος· ἦταν ὁ δοῦπος τῶν σπιτιῶν ποὺ γκρεμιζόντουσαν γύρω μας σ' - να στίβαγμα ἐρειπίων τὰ τζάμια ἔσπαζαν στὴν κατρακύλα τους σ' ἕνα πανδαιμόνιον καὶ τὰ ἀγκονάρια τῆς σκεπῆς σωριαζόντουσαν χάμω σὰν ξέψυχα κορμιά! Νὰ τί γινότανε ολόγυρά μας, κι' ὅταν σὲ μιὰ στιγμὴ ἔπαψε ἡ γῆ τὸν ἀπαίσιό της χορό... όταν μπορέσαμε νὰ σταθοῦμε στὰ πόδια μας ὀρθοί, τρέμοντας εἴδαμε ολόγυρά μας ἀντὶ γιὰ σπίτια, ἐρείπια, ἀπ' ὅπου ἀκουγόντουσαν σπαραχτικές φωνές, οιμωγὲς πόνου ἐκείνων ὅπου βρισκόντουσαν κάτω ἀπὸ τὰ τραγικὰ χαλάσματα! Τρέξαμε πρὸς τὴν πόρτα τῆς αὐλῆς γιὰ νὰ βγοῦμε, ἀλλοίμονον ὅμως»!

Το ημερολόγιο έλεγε 23 Απριλίου 1933, Κυριακή του Θωμά και γιορτή του Αγίου Γεωργίου.

Ήταν η μέρα που θύμωσε ο Αης Γιωργης με τους Κώους επειδή τον εγκατέλειψαν και εβαλαν στην καρδιά τους ως πολιούχο τον Αη Νικόλα. Η μέρα που έκλαψε ο βράχος της Άκλαφτης του Ζαρράφτη.

Τι γνωρίζουμε [και δεν γνωρίζουμε] για τον σεισμό του ΄33; 

Αυτό είναι το πρώτο βιβλίο για τον σεισμό του ΄33 που δίνει πραγματικά νόημα στην ιλιγγιώδη σειρά πληροφοριών που έχει προκύψει τις τελευταίες δεκαετίες σχετικά με τους σεισμούς.

Η θεωρία της τεκτονικής των πλακών, γεννήθηκε 27 χρόνια μετά.Μας έδωσε για πρώτη φορά μια γενική ιδέα για το τι ακριβώς είναι οι σεισμοί. Πώς ξεκινούν και πως σταματούν; Γίνονται σεισμοί σε τακτά χρονικά διαστήματα σε ρήγματα; Εάν όχι, γιατί; Είναι προβλέψιμοι σε τοπικό επίπεδο; 

Πώς ποσοτικοποιεί κανείς τον μελλοντικό σεισμικό κίνδυνο της Κω και των γύρω περιοχών; 

Τι αναμένουμε από ένα ρήγμα που δείχνει να κοιμάται, αλλά είναι σε σεισμικό λήθαργο περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή που θα χτυπήσει ξανά.

Έχει συμβεί πριν, θα συμβεί ξανά ο χορός της φρίκης. Μπορείτε να κατεβάσετε το επετειακό για τον σεισμό του ΄33, βιβλίο, αφιερωμένο στα θύματα, ευχόμενος ότι η τοπική κοινωνία θα ευσθητοποιηθεί και θα τιμήσει τους χιλιάδες συντοπίτες μας που έχουν χαθεί από φυσικά ακραία φαινόμενα με ένα μνημείο Σεισματία ως πράξη πολιτισμού, ευαισθησίας και σεβασμού απέναντι τους. 

https://geogeodifhs.blogspot.com/2022/04/23-1933-e-book.html

Γεωδίφης

Πηγές:

1.Προφορικές μαρτυρίες-Παρασκευή Μάρκογλου Ιερομνήμων, Οικ. Grasso [Μάριος, Βάντα], Δημήτρης Μάρκογλου, Μιχάλης Ιερομνήμων, Αντώνης Ζαράφτης, Γεώργιος Γεωργαλλής, Ευθύμιος Τρακόσας[Λοχίας] και Θεολόγος Βαβλάς.

2. Messangero di Rodi και αθηναικές εφημερίδες της εποχής

3. Γεωστοχασμοί, 2010

4.Ιστορίες πριν από τον σεισμό-Ε.Χ.Κάσδαγλης,1998

5.Κωακό Λεύκωμα-Ν.Μανούση,1934

6.Ιστορία των Σεισμών της Κω, 2018-2023

https://geogeodifhs.blogspot.com/2023/02/e-book.html

7.«Οκτώ και Kάτι, 23 Απριλίου 1933»,επετειακό βιβλίο για τον σεισμό του ΄33, έκδοσης 2022

8. Αρχείο Περσεφόνης Κουτσουράδη-Αχιλλέας Κουτσουράδης

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

Η περίφημη Καμπίνα, μία φτηνή και γρήγορη πρόταση απέναντι στο στεγαστικό «αδιέξοδο» που προέκυψε μετά τον καταστροφικό Μεγάλο Σεισμό του ΄33, στην πόλη της Κω. Από ξύλο, ασβέστη, πέτρες, άμμο θάλασσας και κεραμίδια, είχες το κλειδί στο χέρι. Επειδή το ένστικτο και η επιβίωση συχνά υπερβαίνουν τη γνώση, αν ανατρέξουμε στη σοφία των παλιών θα βρούμε πάντα ωφέλιμες λύσεις σε κάθε πρόβλημα.

Από το αρχείο της Περσεφόνης Κουτσουράδη,πως ζούσαν μετά τον σεισμό του 1933,οι Κώοι στις "καμπίνες",μαζί με τά οικοσιτα ζώα τους-γάτες.Η φιλοζωία στη πράξη από τότε! Αχιλλέας Κουτσουράδης.

Οι γάτες της Περσεφόνης, απέναντι από το πρώην ξεν. Οσκαρ-Αχιλλέας Κουτσουράδης.

Είναι τυχαίοι οι μεγάλοι σεισμοί της Κω;Υποθαλάσσια ρωγμή στον Δίαυλο Κω-Νισύρου που έχει προέλθει από γεωφυσικές διεργασίες.Το σπάσιμο ίσως οφείλεται στον φονικό σεισμό του 1933, με μέγεθος τουλάχιστον 6.6 βαθμούς. Ο Κοίος ολισθαίνει τον χρόνο κατά 3 χιλιοστά υπο φυσιολογικές συνθήκες. Όμως ανά τακτά χρονικά διαστήματα σπάει απότομα δίνοντας καταστροφικούς σεισμούς όπως το 1933,1493,554 και το 411 π.Χ. Οι καταστροφικοί μεγάλοι σεισμοί της Κω δεν είναι τυχαίοι. Οπως δεν είναι τυχαίος ο τελευταίος λήθαργος του τιτάνα παππού του Απόλλωνα και της Άρτεμης.

Η Αγία Ειρήνη, η Χαλκήπετρα και στο βάθος ο βράχος της Άκλαφτης κατά μήκος του υποθαλάσσιου Ρήγματος Κω.

«Ξαναβγήκα από μέσα από τον ῎Αδη ξανά πάλι στον ήλιο, χωρίς όμως νάμαι βέβαιος ακόμα αν ζω» .Σε λίγες ώρες ξημερώνει η αποφράδα 23η Απριλίου-Κυριακή του Θωμά και γιορτή του Αγίου Γεωργίου.Όπως το 1933, τότε που ένα ξαφνικό κούνημα γης λίγων δευτερολέπτων έθαψε τουλάχιστον 178 κατοίκους κάτω από τα συντρίμμια της πατρίδας του Ιπποκράτη, μεταξύ των οποίων αρκετά παιδιά.Αν και ο σεισμός διήρκεσε λιγότερο από ένα λεπτό, ο άμεσος αντίκτυπός του ήταν τρομακτικός.Συγκλονίζει την Κω και την Νίσυρο λίγο μετά το ξημέρωμα, πυροδοτώντας μια κόλαση. Ζωές χάνονται, οικισμοί και σπίτια γκρεμίζονται, αλλά κάτι νέο αναδύεται από τα ερείπια.

23 Απριλίου 1933, ο Ναός του Αγίου Νικολάου της Χώρας, μετά από τον σεισμό. Διακρίνεται μία από τις 8 μαρμαροκολώνες που μεταφέρθηκαν στο νέο λατρευτικό χώρο.

Ακτή Κουντουριώτη πριν από 90 χρόνια

Κως 23 Απριλίου 1933 , Κυριακή του Θωμά και γιορτή του Αγ.Γεωργίου.

Χώρα της Κω, 23 Απριλίου 1933.