Yakhchāl,ένας αρχαίος τύπος ψυκτικού εργαλείου

Το Yakhchāl (Περσικά: yakhchal; yakh που σημαίνει "πάγος" και το chāl που σημαίνει "λάκκος") είναι ένας αρχαίος τύπος ψυκτικού εργαλείου. Μέχρι το 400 π.Χ., οι Πέρσες μηχανικοί κατείχαν την τεχνική της χρήσης yakhchāls για να δημιουργήσουν πάγο το χειμώνα και να το αποθηκεύσουν το καλοκαίρι στην έρημο. Το yakhchāl είναι κατασκευασμένο από ένα μοναδικό αδιάβροχο κονίαμα που ονομάζεται sarooj, αποτελούμενο από άμμο, πηλό, ασπράδια αυγού, ασβέστη, τρίχες κατσίκας και τέφρα σε συγκεκριμένες αναλογίες, που είναι ανθεκτικό στη μεταφορά θερμότητας και θεωρείται ότι είναι εντελώς αδιαπέραστο από το νερό. Αυτό το υλικό λειτουργεί αποτελεσματικά ως μονωτικό όλο το χρόνο. Οι τοίχοι του sarooj έχουν πάχος τουλάχιστον  2μ. στη βάση. Τα Yakhchāls έχουν συχνά πρόσβαση σε ένα qanat και μερικές φορές είναι εξοπλισμένα με μπαγκίρ (ανεμοφράκτες ή πύργους ανέμου) χτισμένα από τούβλα λάσπης  σε τετράγωνα ή στρογγυλά σχήματα με αεραγωγούς στην κορυφή που διοχετεύουν τον αέρα μέσω των εσωτερικών, κάθετα τοποθετημένων ξύλινων ράβδων. Ένα bâdgir μπορεί επίσης να λειτουργήσει ως καμινάδα, απελευθερώνοντας ζεστό αέρα από την κορυφή και τραβώντας δροσερό αέρα από ένα άνοιγμα βάσης ή ένα συνδεδεμένο qanat (ο αέρας σε ένα qanat ψύχεται από το υπόγειο ρεύμα). Πολλά σπίτια σε πόλεις της ερήμου είναι εξοπλισμένα με σύστημα bâdgir.

Γεωδίφης