«Σαράκι» του Αιγαίου

Το Αιγαίο με τα «ατελείωτα» νησιά και βραχονησίδες κατά την διάρκεια του γεωλογικού χρόνου βρισκόταν πάντα κάτω από ένα καθεστώς μεταβολής. Οι τεκτονικές δυνάμεις, η ηφαιστειακή δραστηριότητα, οι διακυμάνσεις της θαλάσσιας στάθμης, η διάβρωση και τόσες άλλες γεωλογικές δυνάμεις διατηρούσαν το φυσικό περιβάλλον του ιδιαίτερα ασταθές στον χρόνο.

Ωστόσο ,οι φυσικές δυνάμεις που διαμόρφωσαν το ανάγλυφο των νησιών εξακολουθούν αθόρυβα να παρεμβαίνουν σε αυτή την περιοχή. Ταξιδεύοντας στους Λειψούς, την πανέμορφη ομάδα νησίδων του ανατολικού Αιγαίου, μπορούμε να δούμε πως αλλάζει σιγά-σιγά το Αιγαίο. Από αυτή την συστάδα το μεγαλύτερο νησί είναι η Λιψός, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στην Λέρο και την Πάτμο. Λέγεται ότι το νησί ,της νύμφης Καλυψώς όπου βρέθηκε ο Οδυσσέας, ταυτίζεται με αυτή την περιοχή των βόρειων Δωδεκανήσων.

Στο σύμπλεγμα αυτών των μικρών νησιών συμπεριλαμβάνονται οι νησίδες Ασπρονήσια, Καλαπόδια, Φράγκο, Πλάβι και άλλα μικρότερα νησάκια συνολικής έκτασης 23 τ.χλμ.

Το νοτιότερο νησί της συστάδας βρίσκεται μόλις 4,4 ναυτικά μίλια νότια της Λιψού. Πρόκειται για μια νησίδα συνολικής έκτασης περίπου 0,68 τ.χλμ. Πριν από κάποια χρόνια αυτή η νησίδα είχε διαφορετικό σχήμα και μεγαλύτερη έκταση ωστόσο η διαφορική διάβρωση  - διαδικασία με την οποία οι λιγότερο ανθεκτικοί σχηματισμοί διαβρώνονται με πιο γρήγορο ρυθμό-και οι θαλάσσιες διεργασίες οδήγησαν στην υποχώρηση ενός μέρους της επιφάνειας της. Ένα τμήμα –περίπου 400 τμ -της νησίδας κατέρρευσε και χάθηκε για πάντα στη θάλασσα.

Το φυσικό τοπίο του μικρού και ακατοίκητου βραχώδους νησιού πριν από το έτος 2000 χαρακτηριζόταν από την παρουσία μιας θαλάσσιας αψίδας δηλαδή μιας φυσικής γέφυρας. Η δράση διεργασιών διάβρωσης είχαν οδηγήσει στον σχηματισμό της αψίδας μήκους τουλάχιστον 35 μέτρων.

Τι ακριβώς συνέβη; Το νησάκι αποτελείται από ασβεστόλιθους ηλικίας 210-140 εκ.χρόνων. Οι ανθρακικοί σχηματισμοί του παρουσιάζουν έντονη καρστικοποίηση λόγω της χημικής σύστασης τους, η τεκτονική καταπόνηση και η ιδιαίτερα υψηλή υδροπερατότητα τους συντελούν στην ανάπτυξη πορωδών ρωγμών και ασυνεχειών. Η δράση των κυμάτων σε περιοχές μειωμένης αντοχής του πετρώματος κατά μήκος των ασυνεχειών [ρήγματα & διακλάσεις] πιθανόν αποσταθεροποίησαν την αψίδα και με την επίδραση της βαρύτητας το συγκεκριμένο τμήμα κατέρρευσε.

Έτσι έσβησε η πανέμορφη θαλάσσια αψίδα που υπήρχε πριν από καιρό σε αυτή την «κρυφή γωνιά» του Αιγαίου. Παρόμοιες φυσικές διεργασίες γίνονται σε πολλά μέρη του Αιγαίου με αποτέλεσμα να μεταβάλλεται η μορφή και η έκταση τους. Μπορεί η συγκεκριμένη γεωδομή να χάθηκε ωστόσο για καλή μας τύχη την οροφή της θαλάσσιας αψίδας την είχε αποτυπώσει πριν από κάποια χρόνια όλως τυχαίως ο φίλος Βαγγέλης με την φωτογραφική του μηχανή[Δείτε κάτω φωτογραφίες]. Η έντονη φθορά που υφίσταται η νησίδα ίσως προέτρεψε τους ντόπιους να την ονομάσουν Σαράκι.

 Γεωδίφης

Πηγές
1Βικιπαίδεια
​2.Γεωλογικός χάρτης Ελλάδας (ΙΓΜΕ)