Κοσμική αρμονία
Ναι, φ ≈ 1,618...διαιρέστε ένα μήκος σε δύο άνισα μέρη και θα αποκτήσετε κοσμική αρμονία. Ο Ευκλείδης το ονόμασε αναλογία ακραίου και μέσου λόγου. Επιστροφή στη Χρυσή Τομή και τη χρήση της στην ελληνική αρχιτεκτονική.
Η χρυσή αναλογία (φ ≈ 1,618) είναι ένας άρρητος αριθμός που αντιπροσωπεύει μια αναλογία που θεωρείται ιδανική. Λαμβάνεται με διαίρεση ενός μήκους σε δύο μέρη, έτσι ώστε η αναλογία μεταξύ του μεγάλου και του μικρού μέρους να είναι ίση με την αναλογία μεταξύ του συνόλου και του μεγάλου μέρους. Βρίσκεται συχνά στην τέχνη, την αρχιτεκτονική και τη φύση.
Το γράμμα φ είναι ένας φόρος τιμής στον περίφημο Φειδία που λέγεται ότι χρησιμοποίησε θεϊκή αναλογία για να στήσει το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς στον Παρθενώνα.
Λίγες δεκαετίες πριν από τις πραγματείες του Ευκλείδη, οι Έλληνες αρχιτέκτονες χρησιμοποιούσαν τη χρυσή τομή για να στήσουν τα μνημεία τους. Έτσι, το συναντάμε στα αετώματα του Παρθενώνα στην Αθήνα του 5ου αιώνα, ή ακόμα και στην αναλογία των κερκίδων του θεάτρου της Επιδαύρου, χωρισμένη σε δύο τμήματα των 34 και 21 σειρών.
Η Χρυσή Τομή διαπερνά και τη θολό των Δελφών, η οποία, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες ανασκαφές, θα ήταν ένα Φιλίππειο σαν αυτό που είχε ανεγερθεί στην Ολυμπία από τον Μακεδόνα μονάρχη.
Μας μεταφέρει στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας. Από την αρχή της βασιλείας του, ο φιλόδοξος και δυναμικός Φίλιππος Β' ανοικοδόμησε το πρώτο παλάτι των Αργεαδών, το οποίο βρισκόταν από τον 6ο αιώνα π.Χ. μ.Χ. στα υψώματα της αρχαίας πρωτεύουσας Αιγών. Θα το κάνει θερινή του κατοικία, ενώ στην Πέλλα, την ίδια περίοδο, χτίζεται με τις ίδιες αρχές ένα τεράστιο ανακτορικό συγκρότημα 70.000 τ.μ., οργανωμένο γύρω από έξι περιστύλια.
Για να γίνει αυτό, ο Φίλιππος καλεί τους καλύτερους αρχιτέκτονες στην Ελλάδα. Η ιστορία δεν θυμάται τα ονόματά τους, αλλά αυτοί οι άνδρες μπόρεσαν να εφαρμόσουν το φιλόδοξο έργο του βασιλιά χωρίς οικονομικούς περιορισμούς: μια πλαγιά του βουνού ισοπεδώθηκε για να δημιουργήσει μια βεράντα 15.000 τετρ.μέτρα που στηρίζεται σε θεμέλια πάχους 4 μέτρων, εξ ολοκλήρου κατασκευασμένα από κομμένη πέτρα. 20.000 τετρ.μέτρα ασβεστόλιθου, που ελήφθησαν από τα λατομεία του Βερμίου 13 χλμ. από την τοποθεσία, ήταν απαραίτητα για αυτήν την κατοικία 12.500 τετρ.μ. - συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 1.500 τετρ.μ ψηφιδωτών - που ολοκληρώθηκε σε λιγότερο από μια δεκαετία.
Οργανωμένο γύρω από ένα απέραντο περιστύλιο, το σχέδιο του ανακτόρου βασίζεται στο Πυθαγόρειο χρυσό τρίγωνο, με κάθε δωμάτιο να χωράει σε μια σειρά από κύκλους. Ως προς τη χρυσή τομή (φ ≈ 1,618), συναντάται παντού, από το ύψος των ορόφων μέχρι την αναλογία των κιονοστοιχιών και του αετώματος.
Héraklès Citharède
Πηγές: - Στο βασίλειο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η αρχαία Μακεδονία. εκδόσεις του Λούβρου. - Ελληνική τέχνη, Roland Martin.
https://x.com/HeraklesCithare/status/1875499835584811226