Ο τάφος ενός μεγάλου πατριώτη και ευεργέτη!

Από καιρό έψαχνα να βρω έναν σπουδαίο και χαμένο τάφο του προηγούμενου αιώνα που βρισκόταν σε ευδιάκριτη και σπουδαία τοποθεσία της μεσαιωνικής Χώρας.

Γνώριζα ότι ήταν δύσκολο το εγχείρημα καθώς είχαν προηγηθεί οι ανασκαφές των Ιταλών μετά τον σεισμό του 1933. Ωστόσο ,ψάχνωντας με την βοήθεια του προσεισμικού κτηματολογικού χάρτη μετά από γεωαναφορά κατόρθωσα να ταυτοποιήσω τον Τάφο του Αντωνάκη Παντέλογλου. Βρισκόταν βόρεια της Παναγιάς Κατεβατής, του Αγ.Νικολάου της Χώρας και κοντά στο δικό του Παρθεναγωγείο. 

Οι Ιταλοί κατέστρεψαν τον αρχικό τάφο ο οποίος βρισκόταν σχεδόν 5μ. πάνω από το τωρινό δάπεδο της Αρχαίας Αγοράς. Ομως στη θέση του, προς τιμή τους, και σε χαμηλότερο υψόμετρο έφτιαξαν ξανά έναν τάφο μέσα στις αρχαίες οικοδομικές νησίδες που παραπέμπει στον αρχικό. 

Ο Αντωνάκης Γεωργίου Παντέλογλου πρόσφερε τεράστια ποσά από την περιουσία του για να φτιάξει το διόρωφο Παρθεναγωγείο το 1872 στην αυλή του Αγ.Νικολάου, το πρώτο νοσοκομείο της Κω το 1879 στην εκκλησία του Σταυρού όπου στεγάστηκε αργότερα το Ιπποκράτειο Ημιγυμνάσιο,και το διόρωφο Αρρεναγωγείο το 1882 απέναντι από τον Αγ.Γεώργιο.Επίσης το υπόλοιπο της περιουσίας του μετά τον θάνατο του το άφησε στην Μητρόπολη Κω για την συντήρηση των σχολικών κτιρίων.

Σήμερα ο τάφος του μεγάλη ευεργέτη έχει ξεχαστεί και κανένας δεν ενδιαφέρεται να τον αναδείξει, ή τουλάχιστον να μιλήσει για αυτόν. Κανείς δεν ξέρει ποιος ήταν ο Παντέλογλου που τα δύσκολα χρόνια της οθωμανοκρατίας στήριξε την ορθόδοξη κοινότητα της Κω όσο κανένας άλλος.

Αλλη μια φορά αποδεικνύεται ότι οι ευεργετημένοι δεν τιμούν τους ευεργέτες τους;«Μάλλον φιλούσιν οι ποιήσαντες ευ τους παθόντας ή οι παθόντες ευ τους ποιήσαντας».[Περισσότερο αγαπούν οι ευεργέτες τους ευεργετούμενους παρά οι ευεργετούμενοι τους ευεργέτες,Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ]. 

Μια μαρμάρινη επιγραφή του 1869 στο  Κάστρο των Ιπποτών είναι πεταμένη σε μια γωνία του. Οταν την είδα μετά το άνοιγμα του Κάστρου λυπήθηκα, τα έβαλα με τον εαυτό μου, όχι με τους λεγεωνάριους και είπα: «Άθλιε, πως το επιτρέπεις αυτό και δεν κάνεις κάτι για αυτή την αδικία; Τιμούν ανθρώπους που δεν έκαναν τίποτα για τον τόπο και ξέχασαν αυτόν τον μεγάλο πατριώτη;».

Η επιγραφή είναι από την αποπεράτωση του Παρθεναγωγείου που βρισκόταν ακριβώς δίπλα στον τάφο του, στην μνήμη της κόρης του Κατερίνας[1839-1870]. Πιθανότατα μεταφέρθηκε εκεί μετά την ανασκαφή της αρχαίας αγοράς.Οι τοπικές υπηρεσίες μέχρι σήμερα αγνοούν ή υποβαθμίζουν την ύπαρξη και την σημασία της.

Όμως, τι πιο ωραίο θα ήταν η επιγραφή να επιστραφεί και να στολίσει τον τάφο ενός μεγάλου Κώου που άφησε όλη την περιουσία του στην αγαπημένη του πατρίδα. Κάτι πολύ μικρό για έναν ξεχωριστό, μοναδικό και ξεχασμένο ευεργέτη.

Γεωδίφης

Πηγή-Παιδί της Ρέας,τριλογία

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

Η επιγραφή του κάστρου.

Ο τάφος του Παντέλογλου, σήμερα.

Φωτογραφία από το Παρθεναγωγείο του 1923 ή 1924, από το αρχείο της Φιλίτσας Καματερού.Το Παθεναγωγείο λειτούργησε στην Χώρα από τα τέλη του 19ου έως τα μέσα του 20ου αιώνα. Ηταν δωρεά του Μεγάλου Ευεργέτη Αντωνίου Παντελόγλου στη μνήμη της κόρης του Μαριγώς .Βρισκόταν κοντά στο Εκλ.Μουσείο της Μητρόπολης, δίπλα στον παλιό Αγ.Νικόλαο.Ο Παντέλογλου για να το κρατήσει ζωντανό τα δύσκολα χρόνια της οθωμανοκρατίας κληροδότησε με μεγάλο χρηματικό ποσό ακόμη και την συντήρηση του. Δυστυχώς το ίδρυμα καταστράφηκε από τον σεισμό του 1933.