Το φυσικό κοίλωμα της Αβδελολίμνης

Κοντά στο όρος Σύμπετρο του Δήμου Κω , εκεί όπου «η κυφότης της ανατολικής οροσειράς καταντά εις δευτέρα σελλάδα» ,υπάρχει μια μικρή κοιλότητα όπου τα βρόχινα νερά αποσταλάζουν δημιουργώντας μια λιμνούλα η οποία πολλές φορές διατηρείται κατά την θερινή περίοδο. 

Με τον όρο «κυφότητα» όπως αναφέρει με γλαφυρό τρόπο ο Ιάκωβος Ζαρράφτης στα Κώια του εννοεί την ραχιτική παραμόρφωση δηλαδή το καμπούριασμα στην προκειμένη περίπτωση του Σύμπετρου ενώ ως «σελλάδα» αποκαλεί την κοιλοειδή θέση στην ράχη του βουνού.

Ο Ιάκωβος Ζαρράφτης προφανώς εντυπωσιάστηκε όταν ήλθε αντιμέτωπος με ένα πρωτόγνωρο θέαμα. Όταν αντίκρισε σε υψόμετρο 445 μέτρων το υδάτινο τέλμα υπέθεσε ότι σε αυτό θα γίνονται βδέλλες ένα είδος σκουληκιού με κοφτερά δόντια που κολλάνε στο δέρμα μας ή των ζώων και ρουφάνε αίμα, με το οποίο και τρέφονται. Παλιά οι βδέλλες χρησιμοποιούνταν για τοπικές αφαιμάξεις, τις τοποθετούσαν σε επιλεγμένα σημεία του ανθρώπινου σώματος. Παρεμπιπτόντως, αν ποτέ δεχτείτε επίθεση βδέλλας για να την απομακρύνετε χρησιμοποιείστε μόνο αλατόνερο. Ο Ζαρράφτης γνώριζε ότι οι  βδέλλες ζουν συνήθως σε έλη, λίμνες και αγαπούν το νερό και για αυτό της έδωσε το όνομα της Αβδελολίμνης.

Η Αβδελολίμνη καταλαμβάνει περίπου 520 τμ. Τα τελευταία χρόνια είναι εποχιακή με λιμνάζοντα νερά να παρατηρούνται μόνο τον χειμώνα. Βρίσκεται σε βύθισμα μεταξύ δύο κορυφών και είναι ένα φυσικό κοίλωμα γης κλειστού τύπου . 

Τροφοδοτείται αποκλειστικά και μόνο από βρόχινα νερά ενώ οι απώλειες του νερού της οφείλονται στην εξάτμιση .Δεν παρατηρούνται πιθανές διεισδύσεις του νερού στο έδαφος ή υδάτινα ρεύματα που να εκβάλλουν σ' αυτή, ενώ κοντά της δεν υπάρχουν πηγές που να αναβλύζουν. Πρόκειται για ομβρογενή λιμνούλα της οποίας η περιοδικότητα και ανάπτυξη σχετίζεται με τις περιόδους ξηρού/υγρού κλίματος και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως παλαιοκλιματικός δείκτης για τις παλαιοικολογικές συνθήκες της περιοχής.

Αν και η Λιμνολογία- ο κλάδος που ασχολείται με την μελέτη των λιμνών- δεν προσδιορίζει με ακρίβεια πόσο νερό χρειάζεται για να θεωρηθεί μια λίμνη, ωστόσο οι πολύ περιορισμένες ποσότητες νερού  καθώς και το μικρό βάθος της , την κατατάσσουν στις δολίνες.

Η δολίνη , είναι ένα είδος καταβόθρας της οποίας το όνομα προέρχεται από το dolina, σλοβενική λέξη που σημαίνει κοιλάδα .Πρόκειται  για κοιλότητες που οφείλονται στην διαλυτική δράση του νερού σε ανθρακικά πετρώματα(καρστική διαδικασία). Όμως, επειδή η γεωλογία της περιοχής δεν υποστηρίζει την ύπαρξη καρστικών διεργασιών πιθανότατα η δομή αυτή σχετίζεται με διεργασίες τύπου pseudokarst που δημιουργήθηκαν από καθίζηση πιθανόν αλλουβιακών υλικών πάνω στο υποκείμενο υπόβαθρο(σχιστόλιθοι ηλικίας τουλάχιστον 140 εκ.ετών).

Aν η ρηξιγενής ζώνη του Σύμπετρου με διεύθυνση ΑΒΑ-ΔΝΔ σχετίζεται με αυτή την διαδικασία καθίζησης δεν είναι εύκολο να ειπωθεί. Ίσως να ευθύνεται για την ύπαρξη διαρρήξεων στους υποκείμενους σχηματισμούς (κατακερματισμός) οι οποίοι να ευνόησαν την δημιουργία της κοιλότητας στην επιφάνεια.

Γεωδίφης

Φωτογραφίες του 2010

Πηγές

1.Βικιπαίδεια

2.Κώια-Ιάκωβος Ζαρράφτης

3.Γεωλογικός χάρτης Κω-ΙΓΜΕ

4.Γεωλόγος -Δέσποινα Μίνου

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

Αβδελολίμνη, Φεβρουάριος 2024[Ν.Ζαμάγιας].

Φωτογραφίες από την Αβδελολίμνη.