ΘΕΜΑΤΑ

ΑΝΤΙΤΗΛΟΣ1 ΑΡΚΟΙ2 ΑΡΚΟΝΗΣΟΣ3 ΑΡΜΑΘΙΑ1 ΑΣΤΑΚΙΔΑ1 ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ11 ΑΥΓΟ1 ΓΑΔΑΡΟΣ7 ΓΑΙΑ3792 ΓΛΑΡΟΣ1 ΓΥΑΛΙ31 ΔΙΒΟΥΝΙΑ2 ΔΟΛΙΧΗ1 ΕΛΛΑΔΑ1544 ΖΑΦΟΡΑΣ ΜΑΚΡΥΣ1 ΙΑΣΟΣ4 ΙΜΙΑ2 ΚΑΛΑΒΡΟΣ1 ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ4 ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ1 ΚΑΛΟΛΙΜΝΟΣ2 ΚΑΛΥΜΝΟΣ159 ΚΑΜΗΛΟΝΗΣΙ2 ΚΑΝΔΕΛΙΟΥΣΑ3 ΚΑΡΠΑΘΟΣ13 ΚΑΣΟΣ8 ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ20 ΚΑΣΤΡΙ1 ΚΕΔΡΕΑΙ[SEDIR]1 ΚΕΡΑΜΟΣ1 ΚΙΝΑΡΟΣ1 ΚΝΙΔΟΣ26 ΚΟΛΟΦΩΝΑΣ1 ΚΟΥΝΕΛΙ1 ΚΡΕΒΑΤΙΑ1 ΚΩΣ2248 ΛΕΒΙΘΑ3 ΛΕΙΨΟΙ6 ΛΕΠΙΔΑ1 ΛΕΡΟΣ32 ΛΕΣΒΟΣ1 ΛΥΤΡΑ1 ΜΥΝΔΟΣ1 ΝΕΚΡΟΘΗΚΗ1 ΝΕΡΟΝΗΣΙ1 ΝΗΠΟΥΡΙ1 ΝΗΣΟΣ1 ΝΙΜΟΣ1 ΝΙΣΥΡΟΣ190 ΞΕΝΑΓΟΡΑ ΝΗΣΟΙ1 ΟΦΙΔΟΥΣΑ1 ΠΑ.ΦΩ.ΚΩ43 ΠΑΤΜΟΣ29 ΠΑΧΕΙΑ6 ΠΕΝΤΙΚΟΝΗΣΙΑ1 ΠΕΤΡΟΚΑΡΑΒΟ1 ΠΙΑΤΑ1 ΠΙΤΤΑ1 ΠΛΑΤΕΙΑ1 ΠΛΑΤΗ2 ΠΟΝΤΙΚΟΥΣΑ1 ΠΡΑΣΟ1 ΠΡΑΣΟΝΗΣΙ1 ΠΡΑΣΟΝΗΣΙΑ1 ΠΡΑΣΟΥΔΑ ΚΑΤΩ1 ΠΥΡΓΟΥΣΑ5 ΡΟΔΟΣ136 ΡΩ1 ΣΑΒΟΥΡΑ1 ΣΑΜΟΣ14 ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ64 ΣΑΡΑΚΙ1 ΣΑΡΙΑ1 ΣΕΣΚΛΙ1 ΣΟΧΑΣ1 ΣΤΡΟΒΙΛΟΣ1 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ[ΑΓΑΘΟΝΗΣΙΟΥ]1 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ[ΜΕΓΙΣΤΗΣ]1 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ[ΝΙΣΥΡΟΥ]3 ΣΥΜΗ38 ΣΥΡΝΑ4 ΣΦΥΡΝΑ1 ΤΕΛΕΝΔΟΣ1 ΤΕΡΜΕΡΑ1 ΤΗΛΟΣ28 ΤΡΑΓΟΝΕΡΑ1 ΤΡΑΓΟΥΣΑ1 ΤΣΟΥΚΑ1 ΦΑΡΜΑΚΟΝΗΣΙ3 ΧΑΛΚΗ15 ΨΕΡΙΜΟΣ22
Εμφάνιση περισσότερων

Ο πρώτος οργανωμένος οικισμός της Κω;


«Θεοὶ Μεγάλοι,Θεοὶ δυνατοί, ἰσχυρροὶ καὶ Κασμεῖλε ἄναξ πάτ[ρι] οι. Κοῖος, Κρεῖος,Ὑπερείων, Εἰαπετός» αρχαία επιγραφή που βρέθηκε στην Ιμβρο.

Σε φωτογραφία του 2010,  από το Σύμπετρο η πόλη της Κω,στο βάθος η Χερσόνησος της Αλικαρνασσού.

«Καμία αμφιβολία δεν υπάρχει πως οι πρώτοι Κώοι έλκουν την καταγωγή τους από την Ασία στην οποία τόσο κοντά βρίσκεται το νησί το πιο εύφορο από τα γύρω νησιά. Από όλους όσους πέρασαν από την Κω προηγήθηκαν οι Πελασγοί και οι Λέλεγες» σημειώνει ο Ιακ.Ζαρράφτης  στα Κώια του, 1921.

Στον λόφο Ασκλούπη της πόλης Κω, τον Μάιο του 1943, ο Ιταλός γαμπρός του Ζαρράφτη, ο αρχαιολόγος Giussepe Gazzara βρήκε προϊστορικούς τάφους με ανθρώπινους σκελετούς, πήλινα πιθάρια και αγγεία της πρώτης Εποχής του Χαλκού [2700-2000 π.Χ].

Δεν ήταν η μόνη κατοικημένη προϊστορική τοποθεσία του νησιού. Ίχνη κατοίκησης έχουν βρεθεί σε θέσεις διάσπαρτες σε όλο το νησί, από νεότερους ερευνητές [Γεωργιάδης,Vitale, Μαρκέτου, Σαμψών κά]. Μεταξύ 4500-3750 π.Χ [ύστερη Νεολιθική περίοδο] και το 3200-2000 π.Χ [πρώιμη εποχή του Χαλκού] στην Καρδάμαινα, το Μαστιχάρι, το Ασφενδιού κά, με σημαντικότερη την σπηλιά της Άσπρης Πέτρας κοντά στη Κέφαλο[δες χάρτη ελαφρά τροποποιημένο,T.Ross- S.Vitale].

Το 2300 π.Χ η Κως ήταν ήδη ένα δραστήριο εμπορικό κέντρο αναφέρει ο αρχαιολόγος L.Morricone στο Scavi e ricerche a Coo, 1935-1943. 

Πολύ πριν από την κάθοδο των Δωριέων το νησί πρωτοκατοικήθηκε από Πελασγικά φύλλα, Ηλιάδες, Λέλεγες και Κάρες. 

Ένα ερώτημα μπορεί να τεθεί, που ήταν ο πρώτος οργανωμένος οικισμός της Κω; Είχε κοινά στοιχεία με άλλους που έχουν βρεθεί σε διάφορα μέρη της χώρας μας; Από που ήρθαν οι πρώτοι Κώοι;

Σε γενικές γραμμές οι πρώτοι γνωστοί οικισμοί στην χώρα μας χρονολογούνται λίγο πριν από το 6.500 π.Χ. Μετά την 5η χιλιετία π.Χ. εμφανίζονται οικισμοί όπου το κεντρικό σημείο τους καταλαμβάνει ένα μεγάλο κτίσμα, ενώ γύρω τους αναπτύσσονται μικρότερα κτίσματα σε περιβόλους [Διμήνι,Σέσκλο Θεσσαλίας].

Στο Αιγαίο και στην Κρήτη έχουν αναφερθεί μέχρι τώρα μόνο μικροί γεωργικοί οικισμοί, χωρίς μεγάλα και σύνθετα κτίρια.Ένα κοινό χαρακτηριστικό της 3ης χιλιετίας π.Χ. είναι η ανάπτυξη πολιτισμών γύρω από ποτάμια, όπως στην Αίγυπτο και στη Μεσοποταμία λόγω ευκολότερης καλλιέργειας της γης.

Ο πρώτος οργανωμένος οικισμός της Κω συστάθηκε σε ακρόπολη, στα Σεράγια κοντά στην Πλατεία Διαγόρα της πρωτεύουσας, την 3η χιλιετία π.Χ.Είναι ο μοναδικός που κατοικείται μέχρι σήμερα στην Δωδεκάνησο σύμφωνα με τα διαθέσιμα αρχαιολογικά ευρήματα.

Τότε οι κάτοικοι του οικισμού δεν ήξεραν ακόμη να γράφουν.Το κυνήγι, το ψάρεμα, η κτηνοτροφία και η γεωργία ήταν οι καθημερινές ασχολίες τους. Ωστόσο, στο ύψωμα βρέθηκε τμήμα οχυρωμένου οικισμού της περιόδου 2700-2000 π.X .

Τη μέση εποχή του Xαλκού [2000/1900-1700 π.Χ] ο οικισμός επεκτείνεται εκτός του τείχους και επηρεάζεται από Μινωίτες. Το 1700-1100 π.Χ, την Ύστερη εποχή του Χαλκού, παρατηρείται εκτεταμένη οικοδομική δραστηριότητα που αναστατώνεται από έναν σεισμό, γύρω στο 1100 π.Χ, ο οποίος μάλλον προήλθε από το κεντρικό τμήμα του Ρήγματος Gokova. Ο οικισμός ξαναχτίζεται άμεσα και συνεχίζει η κατοίκηση του.

Ο πρώτος οργανωμένος οικισμός ιδρύθηκε σε χαμηλό εξόγκωμα γης, ενώ στα νότια περιτριγυριζόταν από εύφορη πεδιάδα, βόρεια του συνόρευε με θάλασσα και από κοντά του περνούσε ένα άγνωστο ποτάμι. Αρχ.εύρημα μαρτυράει την ύπαρξη ιερού ποταμού που τιμούσαν οι πρώτοι Κώοι. Το νερό ήταν ύψιστο αγαθό και ο ποταμός γι αυτούς ήταν θείος.

Τι συνέβαινε τότε; Αν πηγαίναμε πίσω στο 3000 π.Χ, ένα ποτάμι πλούσιο σε νερά κατέβαινε, από την Οροσειρά του Σύμπετρου σε μία έκταση πολύ μικρότερη από την τωρινή.

Το Ρέμα Βουρίνα πηγάζει από τους πρόποδες του Σύμπετρου ,ανατολικά από το Ασκληπιείο και κατευθύνεται προς την πόλη μέσα από ένα δίκτυο από μικρότερα ρέματα.Ενα από αυτά, ο χείμαρρος Γλυκοπέραμα, περνούσε κοντά από την πανάρχαια ακρόπολη πριν τα νερά του καταλήξουν στον Όρμο της Κω.

Οι πρώτοι Κώοι έφτασαν από την απέναντι μικρασιατική ακτή πολύ πριν από την οχύρωση της τοποθεσίας.

Πριν από 10000 χρόνια υπήρχε πέρασμα που ένωνε την Κω με την Χερσόνησο της Αλικαρνασσού. Δίπλα στο ύψωμα κυριαρχούσε μια παλαιολίμνη η οποία με την άνοδο της στάθμης της θάλασσας αργότερα έγινε λιμνοθάλασσα. 

Αυτό το πέρασμα διέσχισε ο πρώτος Κώος και τα μεγάλα θηλαστικά σύμφωνα με την εκτιμώμενη παλαιοβιογεωγραφία της περιοχής. 

Η εγκατάσταση των πρώτων κατοίκων ίσως έγινε πριν από την 3η χιλιετία π.Χ. Η επιλογή του τόπου έγινε λόγω γειτνίασης με την Μ.Ασία και για τους πλούσιους φυσικούς πόρους [νερό, πηλός,εύφορη γη]. 

Από την πλευρά μου θεωρώ χρέος τον πρώτο γνωστό οργανωμένο οικισμό να ονομάσω «Κόιος». Προς τιμή του γίγαντα που φέρεται να έδωσε το όνομα του στο νησί της Κω, πατέρα της θεάς Λητώς και παππού της Αρτέμιδας και του Απόλλωνα. Ερευνητές πιστεύουν ότι ο Κόιος και η Φοίβη αποτελούν την πρωταρχική πηγή όλης της γνώσης.


Γεωδίφης

Πηγές:

1. Ιστορία των σεισμών της Κω, 2018-2023

2. Δάμος ο Κώιων, 2021

3. Ιστορία της Νήσου Κω-Β.Χατζηβασιλείου

4. Κώια-Ιακ. Ζαρράφτης

5. Αρχείο L.Morricone/saia

6.Παλιές φωτογραφίες της Κω/ ΦΒ



Σε αεροφωτογραφία του 1930, η πόλη της Κω.


Ο αρχαιολόγος Giussepe Gazzara.


    «Κόιος» , η πανάρχαιη ακρόπολη της Κω.


Ίχνη κατοίκησης στο νησί της Κω μεταξύ 4500-3750 π.Χ [ύστερη Νεολιθική περίοδο] και το 3200-2000 π.Χ [πρώιμη εποχή του Χαλκού], από τους  T.Ross- S.Vitale.



Η ανατολική Κως πριν από 10000 χρόνια, με τις παλαιολίμνες της και το εξόγκωμα γης .Για τον L.Morricone ο λόφος των Σεραγιών: «ήταν εύκολο να αναγνωριστεί ότι ολόκληρος ήταν ένας τεχνητός σχηματισμός δηλαδή δημιουργήθηκε με την επικάλυψη των ερειπίων ή την πλήρωση στρώσεων που ανήκαν στις φάσεις της κατοίκησης που είχαν συμβεί τουλάχιστον από τα μέσα της εποχής του Χαλκού έως την πρώιμη εποχή του Σιδήρου.Τη φυσική γη δεν την έφτασα ποτέ, όπως συνέβη στις ανασκαφές των Σεραγιών όμως σε ορισμένα δείγματα στην συνοικία Νέα Πόρτα, κοντά στον κήπο Fadìl, ήταν δυνατό να διαπιστωθεί η ύπαρξη ενός πυθμένα από ποζολάνη ,και το στρώμα της εμφανίστηκε επίσης έξω από το λόφο και βόρεια του, στην κάτω περιοχή που διασχίζεται από την ρωμαϊκή οδό Decumana[παράλληλη της Γρηγορίου Ε΄].Είναι πιθανό ότι ο παλαιότερος οργανωμένος οικισμός ιδρύθηκε με την άνοδο της ποζολάνης πιθανώς ήταν αμμόλοφος, αν κρίνουμε από τη διαμόρφωση του γκρεμού».Η ποζολάνη είναι ένα φυσικό ή τεχνητό υλικό που περιέχει πυρίτιο και σε μορφή που μπορεί να αντιδράσει.


Το ακρωτήριο Σκανδάριο σε φωτογραφία της δεκαετίας του ΄30 [E.Migliorini].Πριν από 10000 χρόνια ήταν ενωμένη με την Κω η Χερσόνησος της Αλικαρνασσού.


Η αρχαία επιγραφή με τον Κοίο[Κόιος] που βρέθηκε στην Ιμβρο.

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

Recent Posts Widget