Ανατομία των μαγματικών υποθαλάμων του Διαύλου Κω-Νισύρου
Φωτογραφία από το Γυαλί , η Κως και ο χώρος της υπερέκρηξης με τον υποθαλάσσιο κρατήρα της Αβύσσου, μόλις 500 μέτρα βορειοδυτικά από την ηφαιστειακή νησίδα της Στρογγυλής.
Υπάρχουν μαγματικοί υποθαλάμοι κάτω από την Κω και Νίσυρο;
Εκτός από διάπυρες μάζες που δεν έχουν στερεοποιηθεί στο εσωτερικό της γης υπάρχουν και τροφοδότες βαθύτερων μαγματικών θαλάμων κάτω από την Κω, Νίσυρο και Γυαλί.
Στον κάτω χάρτη σημειώνονται μαγματικοί υποθάλαμοι και θερμές ζώνες [βάθος σε χλμ] που συναντώνται κάτω από την Κω, Κέφαλο, Γυαλί και Νίσυρο[Πηγή-Δ.Ζούζιας]. Είναι ανησυχητικοί;
Κάθε 10 εκ.χρόνια γίνονται υπερεκρήξεις στην περιοχή μας, με την τελευταία να έχει συμβεί πριν από 161 χιλ.χρόνια.Η τελευταία ηφαιστειακή έκρηξη, ας πούμε συμβατική, στην περιοχή έγινε πριν από 10.000 χρόνια κοντά στο Γυαλί. Ανιχνεύσιμες κινήσεις του μάγματος κάτω από τον θαλάσσιο χώρο Κω-Νισύρου δεν έχουν αναφερθεί μέχρι στιγμής αν και το Ηφαιστειολογικό Παρατηρητήριο της Νισύρου δεν γνωρίζω σε τι κατάσταση βρίσκεται. Δυστυχώς η ιστοσελίδα δεν λειτουργεί. Το Παρατηρητήριο υπολειτουργεί λόγω έλλειψης χρηματοδότησης;
Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι τα υπερηφαίστεια όπως αυτό της Κω δεν είναι πάντοτε τόσο υποτονικά, με αρχαίες εκρήξεις σε κάποιες καλδέρες που πιθανόν συμβαίνουν 500 χρόνια μετά τα πρώτα σήματα. Συχνά το μάγμα μεταφέρεται στη θέση του μόνο μερικές δεκαετίες πριν από μια μεγάλη έκρηξη. Για τις συμβατικές εκρήξεις οι χρόνοι είναι αρκετά μικρότεροι.
Το 1995-1997 είχαμε μία σεισμοηφαιστειακή κρίση με μέγιστο σεισμό Μ=5.3 στον υποθαλάσσιο χώρο μεταξύ Νισύρου και Γυαλιού. Οι υφιστάμενες αβαθείς και βαθιές γεωθερμικές δεξαμενές κάτω από την Νίσυρο, δεν αποκλείουν τη δυνατότητα μιας βαθιάς εισόδου νέου μάγματος σε ρηχότερους θαλάμους της περιοχής. Στη Νίσυρο κάθε 15-30 χρόνια παρατηρείται έντονη μικροσεισμική δραστηριότητα με τοπικές δονήσεις που διαρκούν μία διετία ή λίγο παραπάνω.
Τα σεισμοηφαιστειακά επεισόδια έχουν μεγέθη μικρότερα από 5 Ρίχτερ, όμως είναι αρκετά επιφανειακά με αποτέλεσμα να δημιουργούν μεγάλα προβλήματα καθώς τα ρήγματα που ενεργοποιούνται βρίσκονται κάτω από κατοικημένους οικισμούς της Νισύρου.
Οι βαθιές γεωτρήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο έρευνας και αξιοποίησης του γεωθερμικού πεδίου του νησιού, έδειξαν πολύ θερμούς υδροφόρους σε βάθη που φτάνουν τα 2 χλμ. Υδροφόροι που έχουν παρατηρηθεί σε βάθη μόλις 100 έως 400μ. μπορεί να δώσουν υδροθερμική έκρηξη αν αυξηθεί η τροφοδοσία τους εξαιτίας σεισμού ή ανοδικής κίνησης υποκείμενου μάγματος από τους υπέρθερμους βαθύτερους γεωθερμικούς ταμιευτήρες.
