Το "Κόσμημα της Φοινίκης" και η μοίρα του
Κατά την διάρκεια της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, η Βηρυτός, πρωτεύουσα του σύγχρονου Λιβάνου, ήταν γνωστή ως "κόσμημα της Φοινίκης". Οι Φοίνικες ήταν αρχαίος σημιτικός λαός που έζησε στην παραλιακή πεδιάδα του σημερινού Λιβάνου -τμήμα της αρχαίας χώρας ανήκει σήμερα και στο Ισραήλ και στη Συρία. Κατά τους Ηρόδοτο και Στράβωνα προήλθαν από την Ερυθρά θάλασσα και εγκαταστάθηκαν στη λεγόμενη Φοινίκη γύρω στο 2000 π.Χ.
Η Βηρυτός κατοικείται για πάνω από 5.000 χρόνια και είναι μία από τις αρχαιότερες πόλεις στον κόσμο. Το λιμάνι της πόλης ήταν ένα κομβικό σημείο εμπορίου και διαπραγμάτευσης για πολυτελείς πολύτιμους λίθους και μπαχαρικά. Πλούσιοι Ρωμαίοι έχτιζαν εκεί βίλες για τις διακοπές τους, μαζί με πανύψηλα μνημεία και εκθαμβωτικά θέατρα. Η νομική σχολή της Βηρυτού κέρδισε την φήμη ως "Τροφός του Νόμου" και η πόλη ήταν ένα διάσημο κέντρο εκπαίδευσης και πολιτισμού.
Το 551 μ.Χ., η γη ξαφνικά έσπασε. Ένας μεγάλος σεισμός έκανε τα κτίρια να καταρρεύσουν και προκάλεσε ένα τσουνάμι που εξαφάνισε στην κυριολεξία την πόλη από το χάρτη και σκότωσε τουλάχιστον 30.000 ανθρώπους.
Όπως είχε αρχίσει η ανοικοδόμηση της Βηρυτού, ένας άλλος σεισμός την αφανίζει και πάλι μέσα σε μια δεκαετία. Χρειάστηκαν δεκαετίες για τη Βηρυτό για να ανακτήσει τη θέση της ως περιφερειακή πρωτεύουσα μετά την καταστροφή, ακόμα και τότε, δεν ανέκτησε ποτέ εντελώς την παλιά της αίγλη.
Ο εμφύλιος πόλεμος του Λιβάνου διήρκεσε από το 1975-1990 και οδήγησε σε κατ 'εκτίμηση 250.000 θανάτους. Η Βηρυτός αιματοκυλίστηκε από τον εμφύλιο πόλεμο και γειτονεύει με το γεωπολιτικό ρήγμα της ταραχώδους Μέσης Ανατολής. Ωστόσο, τα ρήγματα της τοπικής τεκτονικής που τρέχουν κάτω από την χώρα παρουσιάζουν τελικά το μεγαλύτερο κίνδυνο για την μικροσκοπική χώρα της Μεσογείου.
Αν κοιτάξετε σε ένα δορυφορικό χάρτη του Λιβάνου θα δείτε ότι το σημαντικότερο χαρακτηριστικό παρατηρήσιμο από το διάστημα είναι μια γραμμή, που φαίνεται να μοιάζει με μια εθνική οδό, που εκτείνεται κατ 'ευθείαν μέσα από το κέντρο της χώρας, περνά κάτω από την Τουρκία μέσω των συνόρων με τη Συρία στα βόρεια και την Παλαιστίνη στο νότο.
Η γραμμή είναι μια τεράστια τοπογραφική πτυχή που δημιουργήθηκε από το ρήγμα Yammouneh , ένα από τα 3 μεγαλύτερα που τρέχουν κάτω από τον Λίβανο και θέτουν το κόσμημα της Φοινίκης σε υψηλό κίνδυνο για ακόμη ένα σεισμό.
Το ρήγμα Serghaya τρέχει προς τα ανατολικά, κάτω από την κοιλάδα Μπέκκα. Ένα τρίτο μεγάλο είναι το ανάστροφο ρήγμα του Λιβάνου , που τρέχει ακριβώς έξω από τις ακτές του Λιβάνου, ανακαλύφθηκε μόλις το 2003, από γεωλόγους μετά από δεκαετίες πολέμου, αφού πρώτα είχαν αναστείλει την έρευνα για 25 χρόνια.
"Ζούμε σε μια πολύ ιδιαίτερη θέση στην επιφάνεια του πλανήτη", λέει ο Ata Elias , επίκουρος καθηγητής γεωλογίας στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού. "Ο Λίβανος βρίσκεται ακριβώς μεταξύ αυτών των πλακών. Για τον λόγο αυτό συμβαίνουν μεγάλοι σεισμοί."
Ο Elias λέει ότι η χώρα έχει καθυστερήσει για ένα άλλο μεγάλο σεισμό. Το 1759, προκλήθηκαν δύο σεισμοί, με διαφορά ένα μήνα που κατ΄ εκτίμηση ήταν 7R , οι οποίοι σκότωσαν περίπου 40.000 ανθρώπους στο Λίβανο και τη Συρία.
Ο Λίβανος είδε ένα σεισμό το 1956, και οι πολίτες αναγκάστηκαν να υποστούν το "φόρο του σεισμού" για δύο δεκαετίες.
Το ρήγμα ολίσθησης Yammouneh είναι το μεγαλύτερο στο Λίβανο, διασχίζει το έδαφος από το Νότο προς Βορρά. Ήταν υπεύθυνο για μεγάλους ιστορικούς σεισμούς, όπως ο σεισμός το 1202 μ.Χ., που εκτιμάται ότι ήταν 7,6R .Το ρήγμα Yammouneh παράγει ένα σεισμό περίπου μία φορά κάθε 8 έως 10 αιώνες, ενώ το ανάστροφο ρήγμα του Λιβάνου κάθε 15 έως 17 αιώνες. Και τα δύο έχουν τη δυνατότητα να δώσουν σεισμούς έως 7,6R σε μέγεθος.
"Είμαστε σε μια εποχή που τα δύο ρήγματα έχουν αρκετό χρόνο να παράγουν ένα σεισμό. Αλλά πόσο σύντομα, κανείς δεν μπορεί πραγματικά να πει. Αυτό που μπορώ να πω, όμως, είναι ότι με το σημερινό επίπεδο ετοιμότητας ένα τέτοιο γεγονός εκτιμώ ότι θα οδηγήσει σε καταστροφή ασύλληπτων διαστάσεων."λέει ο Elias.
Περισσότερο από το 70% ή περίπου 4 εκατομμύρια άνθρωποι του Λιβάνου ζουν κατά μήκος της ακτής. Η Βηρυτός έχει πληθυσμό περίπου 1,5 εκατομμύρια, σε περιορισμένο και πυκνά δομημένο περιβάλλον, με κατοικίες που δεν πληρούν τις στοιχειώδεις κατασκευαστικές προδιαγραφές.
Τα εν λόγω κτίρια κατοικιών είναι χτισμένα σε λόφους - ωθούνται από την κίνηση της γης εδώ και αιώνες - ή σε μαλακά, αμμώδη παράκτια εδάφη που δεν μπορούν να αντέξουν σεισμικά γεγονότα τέτοιου μεγέθους.
Ένας νόμος που ψηφίστηκε το 1994, προβλέπει ότι οι νέες κατασκευές πρέπει να είναι κατασκευασμένες σύμφωνα με νέα πρότυπα σεισμικής επιτάχυνσης. Αλλά τα περισσότερα κτίρια κατοικιών είναι παλιά, χτίστηκαν πριν εισαχθούν αυτοί οι νόμοι, ενώ οι αρμόδιοι φορείς σπάνια εφαρμόζουν τις νέες κατασκευαστικές διατάξεις.
Το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη (UNDP) συνεργάζεται σε ένα πρόγραμμα για να βοηθήσει την κυβέρνηση του Λιβάνου να αναπτύξει στρατηγικές για τη διαχείριση των καταστροφών και τη μείωση των κινδύνων. Υπεγράφη το 2009 και έχει εκπονηθεί το Πρόγραμμα Διαχείρισης Κινδύνων Καταστροφών με ένα Εθνικό Σχέδιο Αντιμετώπισης για φυσικές ή ανθρωπογενείς καταστροφές, συμπεριλαμβανομένων των σεισμών, οι οποίοι διαθέτουν υψηλή θέση στον κατάλογο.
"Αν σχεδιάζουμε τις κατασκευές μας ώστε να τηρούν τους διεθνείς κανονισμούς, θα μπορούσαμε να σώσουμε πολλές ζωές. Χρειαζόμαστε κάτι για να ταρακουνήσουμε τους ανθρώπους που πρέπει να είναι προετοιμασμένοι γι 'αυτό. Αν έχουμε ένα μεγάλο σεισμό, το πρόσωπο της χώρας θα αλλάξει δραματικά και απέναντι μας θα βρεθούμε με μία άλλη Αϊτή."λέει ο Elias.
Γεωδίφης
Πηγές
1.Βικιπαίδεια
2.Resilient Cities, 100resilientcities.org/