Τι μας λένε τα απολιθώματα για τον καρκίνο;

Αρχαίο οστό με καρκίνο.

Ο καρκίνος συχνά θεωρείται ως μία σύγχρονη και μονολιθική νόσος. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν πως η άνοδος και η εξάπλωση του οφείλεται αποκλειστικά και μόνο σε τοξίνες και δηλητήρια του αναπτυγμένου κόσμου. Συχνά κατηγορούμε τις κακές διατροφικές μας συνήθειες και τον τρόπο ζωής και τον αέρα που αναπνέουμε. Στην πραγματικότητα, ο καρκίνος  είναι μια παλιά υπόθεση. Είναι επίσης πολύ πιο παλιά από ότι πιστεύουμε. Νέα στοιχεία από απολιθώματα δείχνουν ότι η προέλευσή της βρίσκονται βαθιά στην προϊστορία.

Πρόσφατα δύο έγγραφα στην επιστημονική εφημερίδα South African Journal of Science περιγράφουν την ανακάλυψη και την διάγνωση του νωρίτερου καλοήθη όγκου και παλαιότερου κακοήθη καρκίνου που έχουν επηρεάσει την ανθρώπινη οικογένεια.

Όγκοι και καρκίνοι είναι γνωστοί ως νεοπλασματικές ασθένειες .Μέχρι τώρα, η παλαιότερη απόδειξη νεοπλασίας στο αρχείο των ανθρωποειδών απολιθωμάτων ήταν ηλικίας 120.000 χρόνων . Αυτό βρέθηκε σε ένα πλευρό ενός Νεάντερταλ από την Krapina στην Κροατία.

Αλλά μία νέα ανακάλυψη,σε δύο τοποθεσίες σε μια σπηλιά της Νότιας Αφρικής, προσφέρει οριστική απόδειξη του καρκίνου σε ανθρωπίδες - πρόγονοι του ανθρώπου - ήδη από 1.700.000 χρόνια πριν.

Στην έρευνα συμμετείχαν δύο ομάδες και ήταν διεπιστημονικής συνεργασίας. Κάποιοι ειδικεύονται στην ανθρώπινη εξελικτική ανατομία, άλλοι στις αρχαίες και σύγχρονες ασθένειες. Άλλοι είναι ειδικοί στις τελευταίες τεχνικές της ιατρικής.

Ο στόχος ήταν να παντρευτεί το έργο των επιστημόνων που εστιάζουν σε μεγάλο βαθμό στη μορφολογία των ξηρών ή απολιθωμένων οστών - συμπεριλαμβανομένων των παθήσεων των οστών - με ειδικούς ιατρούς που ασκούνται στη διάγνωση της νόσου σε ζωντανούς ανθρώπους.

Αυτές οι ανακαλύψεις κατέστησαν δυνατές από τεχνικές απεικόνισης 3D. Χρησιμοποιώντας ακτίνες Micro-Focus X-ray με αξονική τομογραφία ή απεικόνιση Micro-CT. Πρόκειται για παρόμοιες με τις πιο οικείες ιατρικές σαρώσεις CAT, αλλά επιτρέπουν ένα πολύ μεγαλύτερο βαθμό ανάλυσης.

Μια άλλη τεχνική μικροτομογραφίας χρησιμοποιήθηκε επίσης γνωστή ως πρότυπο για 3D απεικόνιση των απολιθωμάτων, χωρίς να προκαλεί οποιαδήποτε ζημιά στα απολιθωμένα δείγματα.

Η εύρεση οποιαδήποτε καρκίνου ή νεοπλασματικής νόσου στο αρχείο της Γης ήταν πάντα ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα.

Το 2010 δύο επιστήμονες δημοσίευσαν μια μελέτη με βάση την ανάλυσή τους για τις αιγυπτιακές μούμιες. Βρήκαν εξαιρετικά χαμηλή συχνότητα εμφάνισης καλοήθων όγκων και μια σχεδόν πλήρης απουσία των κακοηθών. Κατέληξαν στο συμπέρασμα:Δεν υπάρχει τίποτα στο φυσικό περιβάλλον που μπορεί να προκαλέσει καρκίνο. Γι 'αυτό πρέπει να είναι μία τεχνητή νόσος, κάτω από τη ρύπανση και τις αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής μας.

Ωστόσο ,τα ευρήματα από την νέα έρευνα αποδεικνύουν ότι κάνουν λάθος. Οι ερευνητές μελετώντας τα απολιθώματα  έκαναν μοναδικές ανακαλύψεις. Παρατήρησαν ένα παράδειγμα ενός καλοήθους όγκου και σε άλλο απολίθωνα ένα κακοήθη καρκίνο.

Ο καλοήθης όγκος προέρχεται από την περιοχή της Malapa και χρονολογείται στα 1.980.000 χρόνια πριν. Αυτή είναι μια περίπτωση από οστεοειδές οστέωμα , έναν καλοήθη όγκο των οστών. Βρέθηκε σε ένα σπόνδυλο του Australopithecus sediba [ γνωστό ως παιδί Karabo] .

Ο όγκος θα μπορούσε πιθανότατα να προκαλέσει πόνο και δυσφορία, αλλά δεν θα ήταν άμεσα υπεύθυνος για το θάνατο του Karabo. Ωστόσο, η νόσος μπορεί να είχε περιορίσει την ικανότητά του να αναρριχηθεί και να κινηθεί, και μπορεί να έχει εμπλακεί με τον τρόπο του θανάτου του. Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν το 2015 και  δείχνουν ότι ο Karabo ήταν το θύμα μιας πτώσης από ύψος σε μία φυσική παγίδα θανάτου.

Το δεύτερο εύρημα είναι ίσως το πιο σημαντικό. Ένα οστό ποδιού από το σπήλαιο Swartkrans παρέχει την πρώτη απόδειξη για έναν κακοήθη ανθρώπινο καρκίνο, και χρονολογείται περίπου 1.700.000 χρόνια πριν.

Αυτό θεωρήθηκε ως μια μεγάλη μάζα οστού που αυξάνεται στην επιφάνεια του πέμπτου μεταταρσίου, το οποίο βρίσκεται στο σώμα του ποδιού, πίσω από το μικρό δάκτυλο του ποδιού. Η εξωτερική οστική μάζα θα μπορούσε να προτείνει ένα καλοήθη όγκο. Αλλά όταν οι επιστήμονες κοίταξαν μέσα στο οστό, χρησιμοποιώντας προηγμένη απεικόνιση Micro-CT, είδαν ότι η μυελική κοιλότητα - το κοίλο μέρος ενός κανονικού σωληνοειδή οστού - είχε εντελώς σβηστεί από τη νέα αύξηση των οστών.

Αυτό έδειξε μια επιθετική κατάσταση των οστών που σχηματίζουν: ένα καρκίνο.

Προηγμένες τεχνικές απεικόνισης βοήθησαν τους επιστήμονες να απεικονίσουν την παθολογική βλάβη καλύτερα. Ήταν πλέον σε θέση να προσδιορίσουν τη νέα αύξηση των οστών μέσα στην μυελική κοιλότητα, η οποία επεκτάθηκε μέχρι την επιφάνεια. Στη συνέχεια έγινε σύγκριση της μάζας και της διατομής με τις σύγχρονες κλινικές περιπτώσεις και κατέληξαν ότι ήταν ένα οστεοσάρκωμα, μία πρωτεύουσα κακοήθεια των οστών.

Αυτό σημαίνει ότι ο καρκίνος άρχισε πραγματικά βαθιά μέσα στο ίδιο τον ιστό του οστού, πριν εξαπλωθεί στην επιφάνεια. Αυτοί οι καρκίνοι είναι πάντα απειλητικοί για τη ζωή εάν δεν αντιμετωπιστούν και οδηγούν σε θάνατο, αν επιτραπεί να διαιρεθούν και να εξαπλωθούν. Η παρουσία του καρκίνου μπορεί επίσης να επηρεάσει την ικανότητα του ανθρωποειδούς να περπατήσει και θα ήταν οδυνηρή όταν έρχεται σε επαφή με το έδαφος.

Έτσι, αυτή η ανακάλυψη είναι η αρχαιότερη μαρτυρία για νεοπλασματική ασθένεια; Στην ανθρώπινη γενεαλογία, ναι. Ωστόσο, πολύ μεγαλύτεροι όγκοι και καρκίνοι έχουν παρατηρηθεί σε απολιθώματα μη ανθρωπιδών. Ο καρκίνος δεν είναι απλά μια νόσος που προσβάλλει τους ανθρώπους. Και είναι αρχαία.

Η παλαιότερη κατηγορηματική περίπτωση των καλοήθων νεοπλασιών είναι ένα οστέωμα από 300 εκατομμύρια χρόνια πριν. Βρέθηκε σε ένα απολίθωμα ψαριού από τη Βόρεια Αμερική. Αργότερα περιπτώσεις περιλαμβάνουν καλοήθεις όγκους σε ιουρασικούς δεινόσαυρους,  σε αδρόσαυρους της Κρητιδικής εποχής, και αργότερα στα ευρωπαϊκά μαμούθ. Η πρώτη αληθινή περίπτωση καρκίνου προέρχεται από ένα θερόποδο δεινόσαυρο από τα τέλη Ιουρασικού[145 εκ.χρόνια πριν] της Γιούτα στις ΗΠΑ.

Σήμερα διάφοροι καρκίνοι και όγκοι είναι διαδεδομένοι στα ζώα. Ένας παρασιτικός καρκίνος που ονομάζεται Devil Facial Tumour Disease έχει εμπλακεί στην κατάρρευση των άγριων πληθυσμών των διαβόλων της Τασμανίας [σαρκοφάγα μαρσιποφόρα].

Στον ανθρώπινο κόσμο, είναι αλήθεια ότι τα ποσοστά των όγκων και καρκίνων επιταχύνονται λόγω των περιβαλλοντικών τοξινών και άλλων όγκων που αποτελούν παράγοντες στο σύγχρονο (ιδιαίτερα Δυτικό) τρόπο ζωής. Αλλά τέτοιες ασθένειες υπήρχαν στο παρελθόν, ακόμα και χωρίς την επίδραση του σύγχρονου τρόπου ζωής.

Ωστόσο, από οποιοδήποτε σύγχρονο πρότυπο αυτοί οι πρωτογενείς όγκοι των οστών είναι πολύ σπάνιοι. Εύρεση τους σε δύο απολιθώματα των προγόνων μας είναι εξαιρετικά ασυνήθιστο γεγονός. Το επόμενο που πρέπει να τεθεί είναι τι μηχανισμοί μπορεί να είναι πίσω από την παρουσία όγκων και καρκίνων βαθιά στην προϊστορία και το πώς αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις στην εξέλιξη του καρκίνου στον σύγχρονο κόσμο.

Γεωδίφης

Πηγή- Edward John Odes/University of the Witwatersrand

Ο πιο πρώιμος καρκίνος σε ένα ανθρωπίνο