Εντυπωσιακός υδροσίφωνας στον Δίαυλο Κω-Ψερίμου

Μία ξαφνική αλλαγή του καιρού στις 20/6/2014 μας έκανε να νιώσουμε ότι βρισκόμαστε για λίγο σε τροπικά μέρη. Όμως τα τελευταία χρόνια αρχίζουν να γίνονται συχνότερα τέτοια φαινόμενα στην περιοχή μας και όχι μόνο.

Οι εντυπωσιακές φωτογραφίες από αυτό το σπάνιο  φαινόμενο λήφθηκαν από τον Μάνο Μαστρογιώργη, σήμερα το πρωί (ώρα περίπου 9.03) από το Ζιπάρι-Κω. Στο συγκεκριμένο σημείο, στον Δίαυλο Κω-Ψερίμου ίσως είναι η πρώτη φορά που έχει καταγραφεί.  

Πρόκειται για ένα φαινόμενο που αφήνει πίσω του τρομερές ζημιές και δεν περιορίζεται μόνο στο αλμυρό νερό. Πολλοί υδροσίφωνες έχουν αναφερθεί σε λίμνες και ποτάμια, έχουν την αδυναμία τους στις τροπικές περιοχές, όμως μπορούν εποχιακά να εμφανίζονται σε εύκρατες περιοχές σε όλο τον κόσμο. Καθώς οι θάλασσες μας θα θερμαίνονται περισσότερο λόγω της κλιματικής αλλαγής τόσο περισσότερο θα μας απασχολούν.

Οι υδροσίφωνες (Waterspout) είναι στροβιλιζόμενες δίνες αέρα σε επαφή με το έδαφος οι οποίες "κρέμονται" κάτω από κυρίως καταιγιδοφόρα νέφη προκαλώντας υλικές ζημιές ή ακόμα απειλώντας και ανθρώπινες ζωές στο πέρασμα τους. Οι στροβιλιζόμενες αέριες δίνες όταν συμβαίνουν στην ξηρά αποκαλούνται ανεμοστρόβιλοι(Tornado).

Ο Alfred Wegener ,πατέρας της τεκτονικής των πλακών ήταν από τους πρώτους ο οποίος ασχολήθηκε με την έρευνα των σιφώνων στην Ευρώπη.

Αποτελεί ένα ισχυρό φαινόμενο με διάρκεια λίγων λεπτών αλλά με καταστροφικές συνέπειες και συχνά αποτελούν ένα σοβαρό θαλάσσιο κίνδυνο.

Οι ισχυροί υδροσίφωνες είναι μία απειλή για τα σκάφη(αέρα&ξηράς) και τους κολυμβητές. Εάν ποτέ τους συναντήσετε πρέπει να κρατήσετε μια σημαντική απόσταση από αυτά τα φαινόμενα και να είστε πάντα σε εγρήγορση μέσα από τα δελτία καιρού.

Υπάρχουν 5 στάδια στον κύκλο ζωής ενός υδροσίφωνα. Αρχικά, ένας κυκλικός, ανοιχτόχρωμος δίσκος εμφανίζεται στην επιφάνεια του νερού, που περιβάλλεται από μία μεγαλύτερη σκοτεινή περιοχή απροσδιόριστου σχήματος. Μετά το σχηματισμό αυτών των έγχρωμων δίσκων στο νερό, ένα σχήμα φωτός με σκουρόχρωμες ζώνες σπιράλ αναπτύσσεται γύρω από το σκοτεινό σημείο στην επιφάνεια του νερού. Στη συνέχεια, ένας πυκνός θαλάσσιος δακτύλιος , που ονομάζεται ''καταρράκτης'', εμφανίζεται γύρω από το σκοτεινό σημείο με αυτό που φαίνεται να είναι ένα ''μάτι''. Τελικά, ο υδροσίφωνας γίνεται ορατός ως χοάνη από την επιφάνεια του νερού προς το εναέριο σύννεφο. Η δίνη μπορεί να ανέλθει σε ύψος αρκετών εκατοντάδων μέτρων ή περισσότερο και συχνά δημιουργεί μια ορατή προειδοποίηση ότι προετοιμάζεται να κινηθεί. Τελικά, η χοάνη και τα χωνοειδή νέφη αρχίζουν να διαλύονται δεδομένου ότι η εισροή θερμού αέρα στη δίνη τα αποδυναμώνει και τελειώνει τον κύκλο ζωής του υδροσίφωνα.

Συνήθως αναπτύσσονται σε υγρά περιβάλλοντα όταν τα μητρικά σύννεφα περιέχουν υψηλά ποσοστά υγρασίας κατά την διαδικασία της ανάπτυξης τους. Περισσότεροι υδροσίφωνες μπορεί να συμβούν στην ίδια περιοχή την ίδια στιγμή.

Συχνά παρατηρούνται στα τέλη του καλοκαιριού , σε απόσταση 100 χλμ. από την ακτή. Ωστόσο, στο Αιγαίο έχουν παρατηρηθεί μόλις λίγα χιλιόμετρα από την ακτή. Στην χώρα μας έχουν αναφερθεί πολλά τέτοια φαινόμενα όπως στην Ρόδο, στον κόλπο του Κεραμικού (Κω), Σάμο, Ιόνιο και σε διάφορα άλλα μέρη. 

Γεωδίφης

Πηγές

1.Βικιπαίδεια

2.Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών

3.Φωτογραφίες Μάνου Μαστρογιώργη