6 Ιούνη 1944, ο ρόλος της γεωλογίας κατά την Απόβαση στη Νορμανδία

Η αρχική Απόβαση της Νορμανδίας είχε ορισθεί η 5η Ιουνίου 1944, αλλά λόγω κακών καιρικών συνθηκών ο Στρατηγός Ντουάιτ Αϊζενχάουερ αποφάσισε την αναβολή της μέχρι τις 6 Ιουνίου .

Η πιο διάσημη «D-Day» είναι η 6η Ιουνίου 1944,που αποτελεί την εκκίνηση της προσπάθειας των Συμμάχων να απελευθερώσουν την ηπειρωτική Ευρώπη από την Γερμανική κατοχή κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Προφέρεται ως ντι νταίη αποτελεί σήμερα νατοϊκό χαρακτηρισμό της επί χάρτου άσκησης της ημέρας εφαρμογής πλήρους γενικής προσβολής των εχθρικών στόχων από ξηρά, θάλασσα και αέρα και που ακολουθείται και σε πραγματικές επιχειρήσεις.

Στις 6 του Ιούνη του 1944 - στο σχεδιασμό της D-Day – λήφθηκε υπόψη και η γεωλογία, καθώς μελετήθηκαν οι αεροφωτογραφίες των ακτών της Νορμανδίας για να βρουν οι συμμαχικές δυνάμεις τους κατάλληλους χώρους αποβίβασης κατά την διάρκεια της εισβολής.

Η συμβολή των μεγαλύτερων ποταμών με τη Μάγχη μεταξύ των λιμένων της Χάβρης και Cherbourg δημιούργησαν αμμώδεις ακτές όπου μία επιχείρηση μόνο με αμφίβια οχήματα θα ήταν δυνατή. Τον Ιανουάριο του 1944, Βρετανοί δύτες διακινδύνευσαν τη ζωή τους για τη συλλογή δειγμάτων από επιλεγμένες τοποθεσίες ενώ γεωλόγοι έπρεπε να καθορίσουν αν οι αμμώδεις ακτές μπορούσαν στην πραγματικότητα να στηρίξουν το βαρύ εξοπλισμό και τα τροποποιημένα άρματα μάχης που απαιτούνταν για επέλαση των συμμάχων απέναντι στις γερμανικές παράκτιες οχυρώσεις.

44 χρόνια αργότερα, τον Ιούνιο 1988, ο Earle F. Mc Bride και ο M. Dane Picard , γεωλόγοι και παθιασμένοι συλλέκτες άμμου, πήραν λίγη άμμο από ένα από τους τόπους αποβίβασης από την παραλία " Omaha Beach ". Μελετώντας την άμμο στο πρώτο δεν βρήκαν κάτι ασυνήθιστο: η άμμος αντανακλά την περιοχή της λεκάνης απορροής των ποταμών και το θαλάσσιο περιβάλλον - και αποτελείται από κόκκους χαλαζία, αστρίων, ασβεστόλιθου και κατακερματισμένα κοχύλια. Ωστόσο, οι γεωλόγοι βρήκαν επίσης μαγνητικούς κόκκους και μικρές σφαίρες από σίδηρο και γυαλί , συνειδητοποιώντας ότι αυτά είναι τα σωματίδια που δημιουργήθηκαν από τις μάχες κατά τη διάρκεια της D-Day: θραύσματα από τα μεταλλικά κελύφη και χαλαζιακή άμμος λιωμένη από τη θερμότητα των εκρήξεων.

Τον Σεπτέμβριο του 2013 οι καλλιτέχνες Andy Moss και Jamie Wardley, με τη βοήθεια πολλών εθελοντών, χρησιμοποίησαν την ίδια άμμο για να δημιουργήσουν ένα μνημείο για τους νεκρούς στρατιώτες.

Η αποβίβαση του πεζικού κατά την D-Day συνοδεύτηκε από έναν βομβαρδισμό για να δημιουργήσει ένα ρήγμα στο παράκτιο πυροβολικό του εχθρού. Μία από τις πιο στρατηγικές σημαντικές θέσεις ήταν το σημείο Pointe du Hoc, σε μια βραχώδη χερσόνησο με θέα την παραλία Omaha Beach, η οποία είχε ενισχυθεί με βαρύ πυροβολικό.

Οι ουλές που άφησαν εκεί οι βόμβες και οι χειροβομβίδες είναι ακόμα ορατές σήμερα. Το 2006 οι γεωγράφοι Joseph Hupy και Randy Schaetzel εισήγαγαν τον όρο " bombturbation " (δηλαδή διαταραχή από βόμβες) για να περιγράψουν αυτό το σύγχρονο ίχνος ορυκτών .

Επίσης, η γεωλογία της ενδοχώρας αποδείχθηκε ότι ήταν στρατηγικής σημασίας. Το οροπέδιο Calvados, που βρίσκεται βορειοδυτικά της πόλης της Καέν, αποτελείται από ιουρασικό ασβεστόλιθο ( ηλικίας 210-140 εκ.ετών) καλύπτεται από ένα στρώμα loess(σκόνη) που έχει αποτεθεί εκεί κατά τη διάρκεια της τελευταίας εποχής των παγετώνων. Αυτό το επίπεδο και το ξηρό έδαφος ήταν μια ιδανική επιφάνεια για να χρησιμοποιηθεί ως πρόχειρο αεροδρόμιο για να εξασφαλιστεί η ταχεία μεταφορά των στρατευμάτων από τη βρετανική πολεμική αεροπορία. Μετά την επιτυχή εισβολή της Νορμανδίας, οι στρατιωτικοί γεωλόγοι έπρεπε να εντοπίσουν τα κατάλληλα πετρώματα για τα κτίρια και τα έργα κατασκευής. Νέες γεωτρήσεις ανοίχτηκαν και από τους τοπικούς υδροφόρους ορίζοντες υδροδοτήθηκαν οι στρατιώτες με αρκετό πόσιμο νερό.

Η γεωλογία δεν παίζει ρόλο μόνο για να διαβάζουμε το παρελθόν. Ίσως τα μικροσκοπικά μεταλλικά και γυάλινα σωματίδια στην άμμο και οι κρατήρες από βόμβες στο έδαφος θα επιβιώσουν μερικούς αιώνες ή χιλιετίες πριν εξαφανιστούν - τα θραύσματα θα φθαρούν από τις αδιάκοπες κινήσεις των κυμάτων και των παλιρροιών, οι κρατήρες γεμάτοι με νέα ιζήματα, ίσως κάποιοι από αυτούς θα γίνουν μέρος του γεωλογικού αρχείου–όμως τα βράχια θα παραμείνουν ως σιωπηλοί μάρτυρες ενός παράλογου πολέμου ...

Γεωδίφης

Πηγές

David Bressan/Scientific American

Βικιπαίδεια

Φωτογραφία από τον Robert F. Sargent (1944)