Τουρκικοί παγετώνες υποχωρούν

Όταν πρόκειται για παγετώνες, η Τουρκία είναι πιθανόν να μην είναι η πρώτη χώρα που έρχεται στο μυαλό μας. Ωστόσο, πολλές κορυφές στα άγρια ​​βουνά της ανατολικής Τουρκίας είναι αρκετά υψηλές και το αρκετό κρύο μπορεί να διατηρήσει πάγο όλο το χρόνο. Περίπου τα 2/3  των παγετώνων της Τουρκίας βρίσκονται στην οροσειρά του Ταύρου, μια αλυσίδα κορυφών που εκτείνονται από τις ακτές της Μεσογείου προς τα σύνορα του Ιράν και του Ιράκ. Το νοτιοανατολικό τμήμα της οροσειράς υποστηρίζει τους μεγαλύτερους παγετώνες της Τουρκίας.

Στις 9 Σεπτεμβρίου 2012, στις 10:30 π.μ., τοπική ώρα, το Land Imager (ALI) της NASA συνέλαβε  την άποψη των παγετώνων που βλέπετε στην παραπάνω φωτογραφία κοντά στο Όρος Uludoruk, το δεύτερο ψηλότερο βουνό στην Τουρκία. Στα 4.135 μέτρα το Uludoruk είναι χαμηλότερο μόνο από το Αραράτ. Οι παγετώνες Uludoruk βρίσκονται μέσα σε κοιλάδες που είναι χαραγμένες στις απότομες πλευρές των κορυφογραμμών.

Το μαύρο και το κόκκινο χρώμα που κυριαρχεί στην εικόνα είναι προεξοχές βράχων, οι οποίες προσφέρουν ενδείξεις στους γεωλόγους για τις πολύπλοκες τεκτονικές διεργασίες που χτίστηκαν τα βουνά. Οι μαύρες κηλίδες είναι σκιές από τις λεπτές, οδοντωτές βραχώδεις κορυφές που αποκαλούνται «Αρετές» -που διασχίζουν την εικόνα. Η εικόνα λήφθηκε το πρωί στο βόρειο ημισφαίριο, έτσι ώστε οι σκιές παρουσιάζονται βορειοδυτικά σε σχέση με τις Αρετές. Οι Αρετές σχηματίστηκαν όταν αλπικοί παγετώνες κινήθηκαν μακριά από τις βουνοπλαγιές για αρκετό καιρό και τις άφησαν να προεξέχουν μεταξύ παράλληλων κοιλάδων. Όταν τρείς ή περισσότεροι παγετώνες διαβρώνουν ο ένας τον άλλο, μπορούν να μετατρέψουν τις πυραμιδοειδείς κορυφές των Αρετών, όπως το Matterhorn(διάσημη απότομη κορυφή των Άλπεων).

Οι γεωλόγοι και οι εξερευνητές έχουν μελετήσει τους παγετώνες Uludoruk από το έδαφος για  περισσότερο από έναν αιώνα. Το 1901, ο Ταγματάρχης FR Maunsell, ένας Βρετανός αξιωματικός, δημοσίευσε μία από τις πρώτες φωτογραφίες των παγετώνων της οροσειράς  στο  περιοδικό Royal Geographic Society. Το 1937, οι γεωλόγοι ανέφεραν ότι  οι πάγοι του παγετώνα που φωτογράφησε ο Maunsell ήταν σε ύψος περίπου 2.600 μέτρων . Από τη δεκαετία του 1950, οι πάγοι είχαν υποχωρήσει σε υψόμετρο 2.900 μέτρων.

Μια νέα ανάλυση δορυφορικών εικόνων του Μεχμέτ Sarikaya, από το πανεπιστήμιο Fatih University, η οποία θα δημοσιευθεί το 2013, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι παγετώνες συνέχισαν την υποχώρησή τους από το 1950. Ο Sarikaya διαπίστωσε ότι ο παγετώνας Uludoruk έχει υποχωρήσει περίπου κατά περίπου 12 μέτρα το έτος μεταξύ το 1948 και 2009.

Οι παγετώνες είναι οι μεγάλες μάζες πάγου που συνήθως κινούνται λόγω συμπίεσης του χιονιού. Σχηματίζονται σε περιοχές υπεραιωνόβιας παρουσίας χιονιού. Συνήθως παρουσιάζονται όταν  η ποσότητα του χιονιού που πέφτει είναι μεγαλύτερη της ποσότητας του τηκόμενου και στη συνέχεια εξατμιζόμενου. Αυτό έχει ως συνέπεια οι συσσωρευμένες και συνεχώς αυξανόμενες μάζες να μεταβάλλονται λόγω της πίεσης εκ του βάρους τους σε πάγο, ο οποίος αν και σκληρός και καταφανώς εύθραυστος, όπως το γυαλί, κινείται προς τη θάλασσα. Ο παγετωνικός πάγος αποτελεί το μεγαλύτερο φυσικό απόθεμα γλυκού νερού στη Γη. Η μεγαλύτερη ποσότητα πάγου σε παγετώνες αυτή τη στιγμή υφίσταται κυρίως στην Ανταρκτική και στη Γροιλανδία. Ωστόσο ,παγετώνες υπάρχουν σε όλες σχεδόν τις ηπείρους της Γης, εκτός της Αυστραλίας. Στην Αφρική που είναι η φτωχότερη στο είδος παρατηρούνται μικροί περιορισμένοι παγετώνες στη κορυφή του Κιλιμάντζαρου.

Γεωδίφης

Πηγές

1.Παρατηρητήριο της Γης –ΝΑΣΑ

2.Βικιπαίδεια