100 χρόνια από την ίδρυση της ένωσης Κώων της Αθήνας
Εδώ και καιρό αναλογίζομαι τους λαμπρούς εορτασμούς και τις εκδηλώσεις που αρμόζουν στη συμπλήρωση 100 ετών της Ένωσης Κώων Αθηνών. Δυστυχώς, τα υγειονομικά δεδομένα δεν επιτρέπουν, προς ώρας, συναθροίσεις με ασφάλεια. Ωστόσο, η δυσμενής για όλους μας συγκυρία δεν θα πρέπει να μετατραπεί σε λήθη ή αδιαφορία. Τουναντίον, η εκατονταετηρίδα της Ένωσης Κώων θα πρέπει να αποτελέσει το εφαλτήριο μνήμης, τιμής και αναστοχασμού για όσους διατήρησαν τους δεσμούς με τη γενέθλια γη, προσέφεραν ανιδιοτελώς για την πρόοδο και μόχθησαν ώστε να έρθουν καλύτερες ημέρες στην ιδιαίτερη πατρίδα μας.
Σαν σήμερα, στις 9 Μαρτίου 1922, πριν ακριβώς 100 χρόνια, ιδρύθηκε από φλογερούς Κώους πατριώτες (οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν σπουδαστές, επιστήμονες, επαγγελματίες, βιοτέχνες), η Γενική Ένωση Κώων. Με σιδερένια θέληση, εξόριστοι από την πατρίδα τους, μακριά από το αγαπημένο τους νησί, αλλά στην αγκαλιά της Μητέρας Ελλάδας, άτομα με την ίδια ψυχοσύνθεση, ενωμένοι κάτω από την ίδια ιερή ανάμνηση και με τον πόθο της απελευθέρωσης, αποφάσισαν να φτιάξουν κάτι καινούριο, με σκοπό να δουλέψουν για αυτό που είναι η πιο ιερή ιδέα κάθε πολιτισμένου ανθρώπου: την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.
Στις 26 Φεβρουαρίου 1922 απηύθυναν αίτηση στο Δικαστήριο των εν Αθήναις Πρωτοδικών, με σκοπό την αναγνώριση του Σωματείου. Μετά από τις νόμιμες διαδικασίες στις 7 Μαρτίου 1922 (οποία σύμπτωση!), η αίτηση γίνεται δεκτή και καταχωρείται πλέον η Γενική Ένωση Κώων, με έμβλημα τον Ιπποκράτη, στα αναγνωρισμένα Σωματεία. Το πρακτικό δε της απόφασης, εδημοσιεύθη στις 9 Μαρτίου 1922. Έκτοτε πέρασαν 100 χρόνια, με τη γνωστή σε όλους συμβολή στην απελευθέρωση και τη γνωστή δράση της σε όλους του αγώνες για τα μεγάλα προβλήματα της ΚΩ.
Η δράση της Ένωσης συνεχίζεται έως σήμερα με τη νέα της ονομασία «ΕΝΩΣΗ ΚΩΩΝ ΑΘΗΝΩΝ- Ο ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ,» με αξιέπαινες πρωτοβουλίες όπως η δημιουργία «Στέγης» στην Οδό Αχαρνών, μετά από μεγάλη δωρεά του αείμνηστου Ε. Ζερβάνου, η δημιουργία βιβλιοθήκης από τον γράφοντα Νίκο Στ. Μανούση με την συνδρομή του καθηγητού Α. Κουτσουράδη,καθώς και με διάφορες δράσεις που πραγματοποιούνταν με τη χορηγία μελών της ένωσης ΚΩΩΝ.
‘Οπως αναφέρεται στο πρώτο καταστατικό, του 1922 σκοπός του Σωματείου ηταν «ἡ οἰκονομική ἀρωγή ἁπάντων τῶν ἐν τή ἰδιαιτέρα πατρίδι καί ἐν τή ἀλλοδαπή διαμενόντων Κώων καί ἐξ αὐτῆς ἡ πνευματική, γεωργική, βιομηχανική καί κτηνοτροφική ἀνάπτυξις τῆς νήσου καί ἡ κατά τό δυνατόν ὑποστήριξις τῶν κατοίκων αὐτῆς.»
Φυσικά, υπήρχε ηθική και υλική υποστήριξη των ασθενούντων, η φροντίδα για την έκδοση ελληνικών διαβατηρίων σε μια άλλη εποχή
Ένα από τα σημαντικά κέντρα υποδοχής, φροντίδας και περίθαλψης ήταν μεταξύ άλλων και η Οφθαλμολογική Κλινική Μανούση, που χαρακτηρίστηκε ως Στέγη των Κώων της Αθήνας, απετέλεσε δε και φυτώριο σπουδαστών-επιστημόνων.
Δεν μπορεί να μην αναφερθεί η προσφορά όλων των προέδρων κ των μελών των ΔΣ που ο καθείς με τον δικό του τρόπο αλλά με γνώμονα το συμφέρον της Κω έδωσε απλόχερα κάτι από τον ίδιο του τον εαυτό. Η Ένωση Κώων Αθηνών μάλιστα απετέλεσε και προθάλαμο μετέπειτα πολιτευτών, και όχι μόνο. Η επιτυχής θητεία στην Ένωση αποτελούσε πρόκριμα και κριτήριο αξιολόγησης φερέλπιδων πολιτικών.
Κατά τη διάρκεια της 12ετούς παραμονής μου στο ΔΣ της Ένωσης Κώων Αθηνών, ως Αντιπρόεδρος και Πρόεδρος του Συλλόγου, είχα την ευκαιρία να ζω καθημερινά την αγάπη, το πάθος και τον παλμό της ψυχής των συμπατριωτών μας. Η εμπειρία αυτή συμπλήρωσε αυτονόητα τις παιδικές μου εικόνες και αναμνήσεις από τις επισκέψεις των ΚΩΩΝ φίλων, συνεργατών και συναγωνιστών του αειμνήστου πατέρα μου, όπως τον Χριστόφορο Ανδριωτάκη, τον Καθηγητή Νίκο Χατζηβασιλείου, τον Γιάννη Γκίκα, τα αδέλφια Τάσο και Ηρακλή Καραναστάση, τους Βαγγέλη και Γιάννη Ζερβάνο, το Νίκο και Σταμάτη Γεωργιάδη, το Γιάννη Χατζηνικολάου τον Γ. Πετριδη και όλους τους εκλεκτούς συμπατριώτες, μαζί με τους άξιους συνεχιστές τους.
Με τις ευλογίες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη μας κου Ναθαναήλ, Μνήμη ιερά σε εκείνους που συμμετείχαν στο πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο, μαζί με τα ιδρυτικά στελέχη, και τους διατελέσαντες στην ηγεσία του Συλλόγου Προέδρους της Ένωσης Κωων, αειμνήστους: Αντώνη Βαμβακούση, Κυριάκο Σταυριανό, Νικόλαο Αγγελίδη, Εμμανουήλ Σεβαστιανό, Σταμάτη Μανούση, Κώστα Ανδριωτάκη ,Στέργιο Δημητριάδη- Κιαπόκα, Γιάννη Χατζηνικολάου, Κώστα Αλεξανδρίδη, Κώστα Παπαηλία, Γιάννη Κιαπόκα, και τους επιτίμους προέδρους Ηρακλή και Τάσο Καραναστάση,, Ε. Παπαντωνίου….
Το παρόν συνοδεύεται από την ευχή για κάθε επιτυχία στο νυν Διοικητικό Συμβούλιο, εν μέσω των εμποδίων επικοινωνίας και συνεύρεσης που προκάλεσε η πανδημία του κορωνοϊού και των ισχυρών αναταράξεων στην οικονομία. Ελπίζω ότι η Ένωση θα εμπλουτιστεί το ταχύτερο δυνατόν με νέα άτομα, που με όπλα το πατριωτικό σθένος τη σύγχρονη τεχνολογία, την αγάπη και την αλληλεγγύη θα συμβάλλουν στην κοινή προσπάθεια. Θέλω να πιστεύω ότι τα μέλη της Ένωσης, παραμερίζοντας την άχρωμη ηλεκτρονική επικοινωνία, θα συμβάλλουν ενεργά και γόνιμα στην ανταλλαγή σκέψεων και απόψεων, στη σύσφιξη των σχέσεων με αμεσότητα και με κοινό όραμα στις δύσκολες συγκυρίες, την ανάδειξη της Πατρίδας μας, της ΚΩ.
Νίκος Στ. Μανούσης
Ψυχίατρος-Νευρολόγος
Τ. Επιστημονικός Διευθυντής
Ψυχιατρικής Κλινικής Γαλήνη
Ιστορικές φωτογραφίες ντοκουμέντα από εκδρομή της Ένωσης το 1925.
