Το καταπραϋντικό βάλσαμο των Ασκληπιάδων
Ο Παίωνας μαθητής του Ασκληπιού, λέγεται ότι θεράπευσε στον Όλυμπο τον Άδη και τον Άρη με καταπραϋντικό βάλσαμο, μετά τον τραυματισμό τους στον πόλεμο της Τροίας.
Οι αρχαίοι για να τον τιμήσουν έδωσαν το όνομα του στο φυτό πηγουνιά[παιωνία].
Την αιμοστατική δράση της παιωνίας αναφέρει ο Όμηρος σε στίχο της Ιλιάδας.
Το φυτό προτιμά τα δασωμένα βουνά, τα ασβεστολιθικά εδάφη και και σκιερά τοπία.
Σε αρχαία συνταγή του γιατρού και φαρμακοποιού Διοσκορίδη του Πεδανίου, αναφέρεται με μακρουλούς καρπούς με κόκκινους και μαύρους σπόρους. Οι κόκκινοι σπόροι θεραπεύουν το έλκος του στομάχου, ενώ οι μαύροι γιατρεύουν τον εφιάλτη.Η ξεραμένη ρίζα του βοηθά στην μαιευτική ή γιατρεύει πόνους του στομάχου, δηλητηριάσεις, τον ίκτερο και τις παθήσεις των νεφρών και της κύστης.
Ο Θεόφραστος κατέταξε την πηγουνιά με τα δηλητηριώδη φύλλα στα φαρμακευτικά φυτά.
Ο Πλίνιος πρότεινε τη χρήση των κόκκινων σπόρων για αιμοστατικό και των μαύρων για τα γυναικεία νοσήματα.
Τον Μεσαίωνα οι μοναχοί χρησιμοποιούσαν σκόνη από τους σπόρους της, σε φαρμακευτικές συνταγές. Σήμερα είναι γνωστό ότι η Παιώνια έχει ισχυρές αναλγητικές και ηρεμιστικές ιδιότητες.
Γεωδίφης