Αργαίος της Καππαδοκίας
«Η περιοχή των μοναστηριών της Καππαδοκίας είναι ένα αναποδογυρισμένο, σχεδόν ισοσκελές τρίγωνο, δυτικά από την Καισάρεια και το Αργαίο, ένα από τα πιο χαριτωμένα βουνά που είδα σβησμένο ηφαίστειο», Γιώργος Σεφέρης.
Σε φωτογραφία αθλητική ομάδα Ελλήνων ιεροδιδασκάλων στο βουνό «Αργαίος» στην Καισάρεια, το 1907.Η ομάδα πήρε το όνομά της από το διάσημο ηφαίστειο [σήμερα Erciyes Dağı] και ψηλότερο βουνό στην Καππαδοκία με ύψος κορυφής 3916μ. Το όνομα του προέρχεται από τον βασιλιά της Μακεδονίας Αργαίο Α΄ [678-640 π.Χ].
Απέναντι από τον Αργαίο υπάρχει το δικόρυφο Δίδυμο το οποίο έχει μία ακόμη κορυφή μικρότερη που λέγεται του Αγίου Βασιλείου για το όραμα το οποίο είδε, ο άγιος κατά του παραβάτη Ιουλιανού.Δύο εκκλησίες υπάρχουν πάνω του η μία είναι της Θεοτόκου, η δε άλλη φέρει το όνομα του Αγίου Βασιλείου, όμως τον 19ο αιώνα ήταν ασκεπείς και γκρεμισμένες.
Η Καππαδοκία συνδέεται με τον ημίθεο Ηρακλή. Η μυθολογία υποστηρίζει ότι πήρε το όνομά της από τον Καππάδοκα, γιο του Νινύου του βασιλιά της Ασσυρίας, ο οποίος ανήκε στους Ηρακλειδείς[απόγονοι του Ηρακλή].
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο και τον Στράβωνα, ο Ηρακλής έπειτα από την αρπαγή του ιερού τρίποδα του Απόλλωνα τιμωρήθηκε από το θεό να παραμείνει για τρία χρόνια στην υπηρεσία της βασίλισσας της Λυδίας Ομφάλης. Εκεί επιδόθηκε σε αρκετούς άθλους. Με την Ομφάλη ο Ηρακλής απέκτησε έναν γιο, τον Αλκαίο, που ήταν ο προπάππος του Νινύα.
Σύμφωνα με κάποιες πηγές ο εκκλησιαστικός μύθος του Αγίου Γεωργίου που σκότωσε το δράκο συνδέεται με αυτό το βουνό. Για το δράκο αυτό λέγονται πολλά και διάφορα. Αλλοι λένε πως ήταν ένα θεριό στα μέρη της Ανατολής και είχε φωλιά κοντά στη μοναδική βρύση μιας μεγάλης πόλης κι εμπόδιζε τον κόσμο να πάρει νερό. Κάποιοι εκτιμούν ότι ο δράκος αυτός ήταν στην επαρχία της Αττάλειας κοντά στην πόλη της Αλλαγίας. Βασιλιάς εκεί ήταν ο Σέλβιος πολέμιος των Χριστιανών.
Το Αργαίος όπως και το γειτονικό Χασάν είναι και τα δύο, μεγάλα στρωματοηφαίστεια που βρίσκονται στο κεντρικό τμήμα της μικροπλάκας της Ανατολίας. Αυτή η μικροπλάκα είναι μέρος της ζώνης σύγκρουσης μεταξύ της Ευρασιατικής πλάκας, της Αφρικανικής πλάκας και της Αραβικής πλάκας που σχηματίζει τη ζώνη των Αλπιδίων.Αυτή η σύγκλιση ξεκίνησε στο Μειόκαινο και σχημάτισε το μπλοκ της Ανατολίας, με δύο ωκεανούς που υπήρχαν μεταξύ αυτών των τριών πλακών στο Ηώκαινο να εξαφανίζονται μέσω της καταβύθισης. Κατά τη διάρκεια του ύστερου Μειόκαινου, ο ωκεανός της Νεοτηθύος εξαφανίστηκε και η Αφρική και η Ευρασία συγκρούστηκαν. Αργότερα, η Ερυθρά Θάλασσα και ο Κόλπος του Σουέζ χώρισαν την Αραβική Πλάκα από την Αφρικανική Πλάκα, προκαλώντας τη σύγκρουση της πρώτης με την Ευρασία και σχηματίζοντας τη Ζώνη Μπιτλίς-Ζάγκρος. Το μπλοκ της Ανατολίας ωθήθηκε προς τα δυτικά μεταξύ των ρηγμάτων της Βόρειας Ανατολίας και της Ανατολικής Ανατολίας, και εξακολουθεί να κινείται σήμερα.
Το ηφαιστειακό οροπέδιο της Καππαδοκίας περιλαμβάνει ιγνιμβρίτες που έχουν πάχος έως και 2 χλμ.Τα μονογενετικά κέντρα Kizirtepe είναι ηλικίας 60.000 χρόνων. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα στο σύστημα Acıgöl-Nevşehir χρονολογείται πριν από περίπου 15.500.
Το στρωματοηφαίστειο Αργαίος είναι αρκετά διαβρωμένο, με μια πλευρά του να έχει καταρρεύσει στα ανατολικά. Πολυάριθμοι κώνοι και θόλοι περικυκλώνουν το κύριο οικοδόμημα και εκτείνονται μακριά από το ηφαίστειο χαμηλά στις πλευρές και σε εκείνες που είναι σήμερα πολύ κατοικημένες περιοχές.
Η ταχέως αναπτυσσόμενη πόλη της Καισάρειας βρίσκεται περίπου 20 χλμ. βόρεια του.Το ηφαίστειο δραστηριοποιήθηκε το Πλειστόκαινο και το Ολόκαινο. Δεν έχει εκδηλώσει εκρηκτικά επεισόδια πριν από το σχηματισμό των θόλων λάβας. Τέτοιες εκρήξεις μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τις πόλεις Καισάρεια, Hacilar και Talas. Επίσης το λιώσιμο του υπολείμματος πάγου στο ηφαίστειο μπορεί να δημιουργήσει επικίνδυνα λαχάρ.
Το ηφαιστειακό οικοδόμημα του Αργαίου άρχισε να αναπτύσσεται πριν από 900.000 χρόνια, όταν κατέρρευσε το παλιότερο ηφαιστειακό σύμπλεγμα.Τα πιο πρόσφατα πετρώματα του έχουν ηλικία 83.000 χρόνων.Δεν είναι γνωστό πότε εξερράγη για τελευταία φορά.Το ηφαίστειο του θεωρείται η πηγή για ένα στρώμα τέφρας που βρέθηκε στο Λίβανο και χρονολογείται περίπου το 7000 π.Χ.
Υπάρχουν επίσης ρωμαϊκές αναφορές για μια έκρηξη του 253 μ.Χ, η οποία απεικονίζεται σε ρωμαϊκά νομίσματα, όμως αυτό δεν έχει επιβεβαιωθεί. Αρκετοί θεωρούν ότι αυτές οι αναφορές περιγράφουν μια απελευθέρωση μεθανίου από τον κοντινό βάλτο στο Σουλτανσαζλίγκι.
Γεωδίφης