Συμβαίνουν σεισμοί στην Σελήνη;

Οι επιστήμονες έμειναν έκπληκτοι όταν διαπίστωσαν ότι γίνονται σεισμοί στη Σελήνη. Ωστόσο κανένα από τα χαρακτηριστικά, όπως εκείνα των τεκτονικών πλακών δεν προκαλούν τους σεισμούς στο φεγγάρι μας.

Tο εκπληκτικό συμπέρασμα του Clive R. Neal, αναπληρωτή καθηγητή σχολής πολιτικών μηχανικών και γεωλογικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Notre Dame, μετά την επανεξέταση των δειγμάτων που έφεραν οι αποστολές του Απόλλων από τη δεκαετία του 1970 ,ανέφερε. "Το φεγγάρι είναι σεισμικά ενεργό".Αυτό δήλωσε πριν από κάποια χρόνια  σε συγκέντρωση επιστημόνων σε μία ομάδα εξερεύνησης της NASA .

Μεταξύ 1969 και 1972, οι αστροναύτες του Απόλλων τοποθέτησαν σεισμόμετρα στους τόπους που προσεδαφίστηκαν στο φεγγάρι. Τα όργανα Apollo 12, 14, 15, και 16 εξέπεμψαν σήματα με ακριβή δεδομένα πίσω στη Γη έως ότου σταμάτησαν το 1977.

Και τι αποκάλυψαν; Υπάρχουν τουλάχιστον τέσσερα διαφορετικά είδη σεισμών: (1) βαθιοί σεισμοί περίπου 700 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια, πιθανότατα προκαλούνται  από παλίρροιες (2) δονήσεις από τις προσκρούσεις των μετεωριτών (3) θερμικοί σεισμοί που προκαλούνται από την επέκταση της ψυχρής κρούστας όταν φωτίζονται από τον ήλιο το πρωί μετά από δύο εβδομάδες βαθιάς κατάψυξης κατά την διάρκεια της σεληνιακής νύχτας και (4) ρηχοί σεισμοί μόνο 20 ή 30 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια.

Οι τρεις πρώτοι είναι γενικά ήπιοι και αβλαβείς. Ρηχοί σεισμοί από την άλλη πλευρά ήταν ελάχιστοι. Μεταξύ 1972 και 1977, το σεισμικό δίκτυο του Απόλλων παρατήρησε είκοσι οκτώ από αυτούς. «Μερικοί ήταν έως 5,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ», λέει ο Neal. Ένας σεισμός μεγέθους 5R στη Γη είναι αρκετός για να μετακινήσει βαριά έπιπλα και να δημιουργήσει ρωγμή στον γύψο.

«Επιπλέον, οι ρηχοί σεισμοί διήρκεσαν ένα εντυπωσιακά μεγάλο χρονικό διάστημα. Μόλις πήραν μπρος, όλοι συνέχισαν περισσότερο από 10 λεπτά». λέει ο Neal.

Στη Γη, δονήσεις από σεισμούς συνήθως διαρκούν μόλις μισό λεπτό. Ο λόγος έχει να κάνει με τη χημική αποσάθρωση, Neal εξηγεί: «Το νερό αποδυναμώνει την πέτρα, διευρύνοντας τη δομή των διαφόρων μετάλλων .Όταν η ενέργεια διαδίδεται σε μια τέτοια δομή συμπιέζεται και λειτουργεί σαν ένα αφρώδες σφουγγάρι-που απορροφά τις δονήσεις» Ακόμα και ο μεγαλύτερος σεισμός σταματά σε λιγότερο από 2 λεπτά.

Το φεγγάρι, όμως, είναι στεγνό, δροσερό και κυρίως άκαμπτο, όπως ένα κομμάτι από πέτρα ή σίδηρο. Έτσι εκεί οι σεισμοί ενεργούν σαν ένα διαπασών. Ακόμη και αν ένας σεισμός δεν είναι έντονος, "κρατάει και διαρκεί," λέει ο Neal. Και για το σεληνιακό ενδιαίτημα, η διάρκεια του θα μπορούσε να είναι πιο σημαντική από το μέγεθος του."Κάθε οικότοπος  πρέπει να κατασκευαστεί από υλικά που είναι κάπως εύκαμπτα»

Τι προκαλεί τούς ρηχούς σεισμούς στην Σελήνη; Και πού συμβαίνουν; «Δεν είμαστε σίγουροι», λέει. "Τα σεισμόμετρα του Απόλλων ήταν όλα σε μια σχετικά μικρή περιοχή στην μπροστινή πλευρά του φεγγαριού, οπότε δεν μπορούμε να εντοπίσουμε [την ακριβή θέση αυτών των σεισμών]." Ο ίδιος και οι συνεργάτες του έχουν κάποιες καλές ιδέες, μεταξύ των οποίων είναι οι πλευρές των μεγάλων και σχετικά νέων κρατήρων που μπορεί κατά καιρούς να καταρρέουν.

Γεωδίφης με πληροφορίες από την ΝΑΣΑ