Η νησίδα Παχειά

Τα ηφαίστεια του Αιγαίου βρίσκονται πάνω στην Ευρασιατική τεκτονική πλάκα και οφείλουν την παρουσία τους στο γεγονός ότι η αφρικανική πλάκα καθώς κινείται προς βορρά με ταχύτητα περίπου 2 εκατοστών τον χρόνο, κάμπτεται και βυθίζεται κάτω από την Ευρασιατική. Όταν φτάσει σε αρκετό βάθος λιώνει, και το μάγμα που δημιουργείται βρίσκει διέξοδο προς την επιφάνεια, στην οποία βγαίνει με τη μορφή λάβας σχηματίζοντας ηφαίστεια. Το τόξο δεν βρίσκεται ακριβώς πάνω στα όρια των δύο πλακών, αλλά πιο βόρεια επειδή χρειάζεται χώρος και χρόνος για να φτάσει η αφρικανική πλάκα σε αρκετά μεγάλο βάθος κάτω από την μικροπλάκα του Αιγαίου.

Το ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου περιλαμβάνει τα ηφαίστεια που έδρασαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων 2,5 εκατομμυρίων ετών και σχηματίστηκε με τις γεωλογικές διαδικασίες που προκάλεσαν την καταβύθιση της χαμένης ενιαίας ξηράς της Αιγηίδας. Αποτελείται εκτός από τα  γνωστά ηφαίστεια των Λιχάδων, Σουσακίου, Πόρου-Μεθάνων, Μήλου-Αντιμήλου, Κιμώλου, Σαντορίνης, Κολούμπου, Αντιπάρου, Χριστιανών, Κω, Νισύρου και από άλλα λιγότερο γνωστά ηφαιστειακά μέρη όπως το νησάκι της Παχειάς.

Η Παχειά είναι νησίδα των Δωδεκανήσων. Βρίσκεται νοτιοδυτικά από το Μανδράκι της Νισύρου και μόλις 14 χιλιόμετρα από το ακρωτήριο Κρίκελο της Κεφάλου-Κω. Η έκταση της είναι 1,47 τ.χλμ. και είναι ακατοίκητη. Διοικητικά, όμως ανήκει στον δήμο Νισύρου.

Η Παχειά όσο και η γειτονική νησίδα Πυργούσα δημιουργήθηκαν πριν από 2 εκατομμύρια χρόνια, και  θεωρούνται παλαιότερα ηφαιστειακά κέντρα από εκείνα της Νισύρου και του Γυαλιού.

Πριν περίπου 3,4 εκατομμύρια χρόνια η ηφαιστειακή δραστηριότητα της περιοχής μας είχε μεταφερθεί στην Δυτική Κω. Η πρώτη περίοδος ηφαιστειακής δράσης της Κεφάλου διαρκεί έως 1,6 εκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα .Αυτό το διάστημα γεννιούνται διάφορα μικρά νησιά μεταξύ των οποίων οι νησίδες Παχειά και Πυργούσα, και μια σειρά από άλλα που σήμερα έχουν χαθεί κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας .

Στο υψηλότερο σημείο της Παχειάς, παρατηρούνται αποθέσεις ιγκνιμβρίτη της Κω  που προήλθαν από την τρομερή έκρηξη του ηφαιστείου της Αβύσσου που συνέβη πριν από 161.000 χρόνια. Πιο πάνω από αυτό το στρώμα υπάρχει πυροκλαστική σειρά του σχηματισμού της Παν. Κυράς Νισύρου που προέρχεται από τις εκρήξεις που εκδηλώθηκαν πριν από 60 -50 χιλιάδες χρόνια στην Νίσυρο . Η παρουσία αποθέσεων του ιγκνιμβρίτη στο χερσαίο τμήμα της Παχειάς, μας λέει ότι είναι παλαιότερη σε ηλικία, από την Νίσυρο.

Η Νίσυρος είναι το νεότερο από τα μεγάλα ενεργά ηφαίστεια της Ελλάδας. Τα παλαιότερα πετρώματα της έχουν ηλικία λίγο μικρότερη των 160.000 χρόνων ενώ τα νεότερα δημιουργήθηκαν πριν περίπου 20.000 χρόνια.

Γεωδίφης

Πηγές

 1.Βικιπαίδεια  

2. nisyros.igme.gr