Ρήγμα στην Αλάσκα είναι υποψήφιο για την γέννηση τσουνάμι

Το τσουνάμι που κατέστρεψε την Ιαπωνία στις 11 Μαρτίου 2011, ήταν τρομερό αλλά δεν θα είναι το τελευταίο. Το επόμενο μεγάλο τσουνάμι του Ειρηνικού, μπορεί κάλλιστα να προέλθει από την Αλάσκα. Και αν κάτι τέτοιο συμβεί, θα μπορούσε να προκαλέσει το θάνατο και την καταστροφή τόσο μακριά όσο την Χαβάη και την Καλιφόρνια.

Πρόσφατη ανάλυση του δυναμικού της Αλάσκας να δημιουργήσει ένα μελλοντικό τσουνάμι, παρουσιάστηκε στην τελευταία έκδοση του Eos . Η έρευνα έδειξε  μια ανησυχητική ομοιότητα μεταξύ της πηγής του σεισμού  που δημιούργησε το τσουνάμι στην Ιαπωνία και ενός τμήματος από ένα μεγάλο ρήγμα που  τρέχει κατά μήκος του πυθμένα στα νότια των Αλεούτιων νησιών της Αλάσκας.

Αυτό το ρήγμα, είναι γνωστό και ως Αλεούτια ζώνη καταβύθισης , και συναντάται στην άκρη της τεκτονικής πλάκας του  Ειρηνικού  και βυθίζεται κάτω από μία άλλη  στο βορρά. Ξαφνική ολίσθηση μεταξύ των πλακών έδωσε  τον μεγάλο σεισμό στην Αλάσκα την 27η  Μαρτίου 1964, τον ισχυρότερο μέχρι σήμερα στην ιστορία των ΗΠΑ. Αυτός ο  σεισμός  μεγέθους 9,2R είχε ως αποτέλεσμα  τον θάνατο 145 ανθρώπων, πολλοί από αυτούς εκατοντάδες μίλια μακριά, και το 90 % από αυτούς  εξαιτίας του τσουνάμι που προέκυψε.

Στις άκρες των τεκτονικών πλακών  του Ειρηνικού ωκεανού παρουσιάζονται  ζώνες καταβύθισης που φιλοξενούν περιοχές με μεγάλο δυναμικό δημιουργία ς τσουνάμι .Όταν μία πλάκα ολισθαίνει ξαφνικά κάτω από μια άλλη , η κίνηση του βυθού εκτοπίζει το νερό της θάλασσας πάνω από αυτό.

Το μέγεθος 9,0 βαθμών  του σεισμού στην Ιαπωνία συνέβη κατά μήκος των ορίων της  πλάκας που  είναι γνωστή ως ζώνη καταβύθισης Τοχόκου. Το αποτέλεσμα ήταν να παραχθεί  τσουνάμι, τα οποίο κατέστρεψε την παράκτια νοτιοανατολική ζώνη  της Ιαπωνίας.

Η Αλάσκα έχει δυνατότητες  για παρόμοιους  μεγάλους σεισμούς. Αλλά αυτό δεν είναι ότι έχει κάνει τους επιστήμονες  να βρίσκονται σε επιφυλακή. Η ακριβής τοποθεσία του σεισμού είναι ακόμη πιο σημαντική από το μέγεθός του, όταν πρόκειται για τσουνάμι. Ακόμη και ένα εξαιρετικά ισχυρός σεισμός, δεν θα προκαλέσει περισσότερο από ένα κυματισμό, αν αυτό συμβεί σε ρηχά νερά, αλλά ένας  μέτριος σεισμός μπορεί να δημιουργήσει σοβαρό τσουνάμι αν χτυπήσει  όπου τα νερά είναι βαθιά. Πράγματι, το τσουνάμι Τοχόκου είχε μεγάλο ύψος, επειδή το τμήμα του θαλάσσιου πυθμένα που μετακινήθηκε ήταν κάτω από πέντε χιλιόμετρα από το θαλασσινό νερό.

Στην Αλάσκα, οι επιστήμονες έχουν επικεντρωθεί σε ένα συγκεκριμένο τμήμα της Αλεούτιας  ζώνης καταβύθισης κοντά στα Semidi νησιά. Αυτό το κλειδωμένο τμήμα του ρήγματος δεν έχει σπάσει από το 1788 (ή ίσως και νωρίτερα), και γεωδαιτικές  μετρήσεις δείχνουν ότι  η τάση συσσωρεύεται γρήγορα. Και ακριβώς όπως το τμήμα του Τοχόκου που γλίστρησε το περασμένο έτος, η ζώνη καταβύθισης βρίσκεται κάτω από 4-5 τέσσερα χιλιόμετρα από το νερό. Οι έρευνες για την πηγή του τσουνάμι Τοχόκου έχουν δώσει στους επιστήμονες κάτι άλλο και  τους κάνει να ανησυχούν για την Αλάσκα. Οι μελέτες του Τοχόκου έδειξαν ότι η δευτερεύουσα  κίνηση κατά μήκος του ρήγματος  που βρίσκεται σε βαθιά νερά εκτόπισε επιπλέον θαλασσινό νερό, ενισχύοντας έτσι το τσουνάμι.

Μέχρι στιγμής κανείς δεν γνωρίζει για τυχόν βαθιά νερά σε ρήγματα κοντά στα νησιά Semidi, αλλά οι επιστήμονες είναι έτοιμοι να μελετήσουν καλύτερα την  μορφολογία της περιοχής για να μάθουν περισσότερα.

Γεωδίφης

Φωτογραφία: Αλεούτιες Νήσοι της Αλάσκας από το διάστημα. (NASA / MODIS )