Το ενεργό ρήγμα της Παναγιάς Χοζοβιώτισσας

Το πιο ωραίο κομμάτι της Αμοργού είναι κοντά στην παραλία που βρίσκεται το εκκλησάκι της Αγίας Άννας, νότια της πρωτεύουσας Χώρας. Μία μικρή και πανέμορφη παραλία με βότσαλο και βράχο, με το χαρακτηριστικό λευκό εκκλησάκι να δεσπόζει από πάνω της.

Λίγο πιο πάνω, 260 μέτρα από τη θάλασσα βρίσκεται το μοναστήρι το οποίο είναι αφιερωμένο στην Παναγιά  Χοζοβιώτισσα. Είναι κτισμένο στην πιο απόκρημνη πλαγιά του Προφήτη Ηλία, μέσα σε απότομους και απειλητικούς βράχους από ασβεστόλιθο( ηλικίας 250 εκ.χρόνων)  και είναι ορατό μόνον από το πέλαγος. Το κτίριο με τον περίπλοκο και δαιδαλώδη εσωτερικό χώρο,  αποτελείται από 8 ορόφους-επίπεδα και εκτείνεται σε μήκος 40 μέτρα, ενώ το πλάτος του δεν ξεπερνά τα 5 μέτρα.

Έτυχε να επισκεφθώ την περιοχή το περασμένο καλοκαίρι. Πράγματι, προκαλεί θαυμασμό σε όλους τους περαστικούς πώς μπόρεσαν άνθρωποι με πρωτόγονα εργαλεία και έφτιαξαν αυτό το ξεχωριστό αρχιτεκτονικό αριστούργημα. Ωστόσο, πέρα από τα έργα των ανθρώπων κάτι το οποίο με εντυπωσίασε ήταν μια ενδιαφέρουσα  τεκτονική δομή που περνά κοντά από το εκκλησάκι της Αγ. Άννας, στην νοτιοανατολική ακτή της Αμοργού. Κάποιος περαστικός είναι αδύνατο να την παρατηρήσει αφού είναι φωλιασμένη μέσα στην θάλασσα και δεν είναι ορατή αλλά είναι απλωμένη κάτω από το απέραντο βαθύ γαλάζιο της Αμοργού. Όμως τα θαυμαστά έργα της δομής αυτής βρίσκονται σχεδόν παντού στο χερσαίο νοτιοανατολικό τμήμα της Αμοργού.

Εκεί κάτω από τα πολύχρωμα ανώμαλα βράχια της περιοχής βρίσκεται το υποθαλάσσιο ενεργό ρήγμα της Αμοργού. Αυτό το ρήγμα έδωσε τον σεισμό του 1956 των 7,4R που συνοδεύτηκε από το φονικό τσουνάμι και το οποίο έπληξε σχεδόν ολόκληρο το νοτιοανατολικό Αιγαίο -για το οποίο ήδη σας έχω μιλήσει.

Έργα της φύσης και των ανθρώπων βρίσκονται πάνω στον καθρέπτη αυτού του ρήγματος. Πρόκειται για ένα ρήγμα κανονικό με διεύθυνση ΒΑ-ΝΔ που έχει σχέση με την τάφρο της Αστυπάλαιας-Αμοργού. Ένα μέρος από αυτή την τεκτονική δομή βυθίζεται και ένα άλλο ανυψώνεται. Τα κελιά των μοναχών, τα μαγειρεία, οι αποθήκες, οι όροφοι, είναι όλα σφηνωμένα πάνω σε αυτή την τεκτονική δομή, στον φυσικό βράχο που μεταμορφώθηκε σε μονή και συνθέτει ένα μοναδικό δείγμα αιγαιακής αρχιτεκτονικής. Στην λειασμένη κατοπτρική επιφάνεια λόγω προστριβής του ρήγματος βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγιάς.

Αυτό το τόσο ιδιαίτερο τεκτονικό χαρακτηριστικό συνέβαλλε στην δημιουργία του άγριου και απότομου ορεινού τοπίου της περιοχής. Το ρήγμα της Αμοργού,όπως ονομάζεται από τους ερευνητές είναι υπεύθυνο για την σημερινή μορφή του νησιού και σε αυτό κυρίως οφείλεται η καταβύθιση μεγάλων χερσαίων τμημάτων και ο σχηματισμός του νησιώτικου όγκου , πριν από περίπου 700.000 χρόνια. Δίχως αυτό, η μυρωδιά από το ρακόμελο, η ηρεμία&η ησυχία που απολαμβάνουν σχεδόν όλοι οι επισκέπτες της περιοχής, η άγρια ομορφιά του νησιού, το βαθύ μπλε της θάλασσας και η μαγεία της πανέμορφης Χώρας σίγουρα θα ήταν πολύ διαφορετικά και ίσως πολύ μονότονα.

Γεωδίφης

Πηγή-Σεισμοτεκτονικός χάρτης Ελλάδας