«Σποδὸς» του Ιπποκράτη;

«Ἕτερον: στέαρ αἰγὸς, σποδὸς, χαλκῖτις κυανέη, ἔλαιον», Oeuvres Completes D'Hippocrate. Hippocrates. A. Littre. Amsterdam. Adolf M. Hakkert.

Πρόκειται για ένα πανάρχαιο χρήσιμο ορυκτό που οι γιατροί της αρχαιότητας όπως ο Ιπποκράτης όσο ο Γαληνός το χρησιμοποιούσαν σαν ένα είδος κολλύριου, δεν προερχόταν όμως από το ιεράκιο φυτό. 

Λέγεται ότι παραγόταν από την καμινία ψευδαργυρούχων μεταλλευμάτων χαλκού στην Κύπρο ,αποτελούσε τη βάση για το «ιεράκιον» φάρμακο. Δεν είναι γνωστό άν ήταν η ηφαιστειακή τέφρα της Κεφάλου.

Καδμεία ή Κυπρίη σποδόν έλεγαν οι αρχαίοι και τη σποδό δηλαδή την τέφρα [Διοσκορίδης]. Ήταν το αρχαίο όνομα για την καλαμίνα ή τον ανθρακικό ψευδάργυρο. Υπάρχει λίθος ο οποίος καιόμενος αποστάζει ψευδάργυρον στο όρο Τμώλος. Η καδμεία είναι λίθος που μας δίνει ψευδάργυρο και αναμειγνυόμενη με χαλκό σχηματίζει τον ορείχαλκο αναφέρει ο Στράβων. 

Η καδμεία των αρχαίων πρέπει να είναι ο σμιθσωνίτης ή ο ζιγκίτης [ψευδαργυρίτης]. Στα ερείπια της Καμείρου του 500π.Χ βρέθηκαν βραχιόλια γεμισμένα με ψευδάργυρο. Ο Παράκελσος αναφέρει τον ψευδάργυρο ως νόθα μορφή χαλκού.

Ο ψευδάργυρος θεωρείται το σημαντικότερο ίσως μετά τον χαλκό, σίδηρο και το αργίλιο μέταλλο. Εκτός από την φαρμακευτική είναι βασικό συστατικό κραμάτων με χαλκό και κασσίτερο για την προστασία τους από τη διάβρωση.

Γεωδίφης